“Çevre Günü”nde ÇEVKO Algı Araştırması’ndan Çarpıcı Veriler!

“Çevresel Kaygı Çok Yüksek”

ÇEVKO için GfK’nın yaptığı “Çevresel Bilinç, ÇEVKO Algısı ve Yeşil Nokta Bilinirliği Algı Araştırması” sonuçları açıklandı.

ÇEVKO’nun faaliyet gösterdiği ana 6 ilde (Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İzmir, İstanbul) yaşayan ve çalışan (yüzde 89’u bir yıldan daha uzun süredir ilgili semtte yaşayan…) halk genelinde yapılan 500 görüşmede CAPI (Computer Aided Personal Interview) araştırma yöntemi kullanıldı. Yüzde 50’sini kadın, diğer yarısını erkeklerin oluşturduğu; ortalama yaş grubu 37 olan, yüzde 50’si lise üstü eğitimi bulunan grubun yüzde 90’ı, çevresel sorunları günümüzün en önemli problemleri olarak görüyor. Ama farkındalık ve çevre için eyleme geçme oranları arasında büyük farklar bulunuyor.

Çevre denince akla ilk gelen kurumun ÇEVKO olduğunu da ortaya koyan araştırma sonuçlarını değerlendiren ÇEVKO Genel Sekreteri Mete İmer, bu sonuçların Dünya Çevre Günü öncesinde bu alanda faaliyet yürütenlere ve yönetimlere önemli mesajlar verdiğini belirtti. İmer, “Vatandaşlar, bizlerden eğitici - bilgilendirici faaliyetler düzenlememizi, atık alanlarını çoğaltmamızı, toplama kutularını kolayca ulaşabilecekleri, kendilerine daha yakın alanlara koymamızı istiyorlar. Gelecek yıllarda Dünya Çevre Günü’nü tam anlamıyla bayram olarak kutlamak ve daha temiz, yaşanabilir bir dünyada yaşamak için tüm ilgili birimler olarak bu isteklere kulak vermeliyiz” dedi.

Daha temiz ve yaşanabilir bir Türkiye için çalışmalar yürüten ÇEVKO Vakfı, toplumun çevresel sorunlara bakışını ortaya çıkarmak ve vakfın nasıl algılandığını ölçmek üzere GfK’nın yaptığı “ÇEVKO 2013 Algı Araştırması”nın sonuçlarını açıkladı.

Vakfın faaliyet gösterdiği Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İzmir ve İstanbul illerinde 500 kişiyle birebir görüşülerek yapılan çalışmayı GfK Araştırma gerçekleştirdi. Buna göre, çalışmaya katılanların yüzde 90’ı günümüzün en önemli problemlerinden birini ekolojik dengenin bozulması nedeniyle oluşan çevre kirliliği olarak görüyor ve küresel ısınma gibi değişen dünya koşullarının, artık günlük hayatımızı da etkileyip, insanların refahı için tehdit oluşturduğunu düşünüyor. Bu kişiler aynı zamanda çöplükler ve düzensiz depolama alanlarını halk sağlığı için tehdit olarak görerek, çöpe atılan ambalajlar yüzünden enerji ve kaynak israfı oluştuğunu ifade ediyor.

Çevresel kaygılar tüketiciye nasıl yansıyor?

ÇEVKO araştırmasında çevresel bilincin tüketici davranışlarına nasıl yansıdığı da soruldu. Buna göre, araştırmaya katılanların yüzde 10’u “topluma/doğaya karşı sorumluluk duyan markaların ürünlerini satın almayı tercih ederim” ifadesine “her zaman” cevabını verirken, yüzde 24’ü “sık sık”, yüzde 32’si “arada sırada”, yüzde 23’ü “nadiren”, yüzde 11’i de “hiçbir zaman” yanıtlarını verdi. “Çöplerimi ayrıştırırım, geri dönüşüm kutularını kullanırım” ifadesine katılım sırasıyla yüzde 11 (hiçbir zaman), yüzde 18 (nadiren), yüzde 31 (arada sırada), yüzde 26 (sık sık) ve yüzde 14 (her zaman) oldu.
“Daha pahalı olsa bile çevreye ve doğaya karşı sorumluluk duyan markaların ürünlerini satın alırım” ifadesinde bu oranlar sırasıyla yüzde 17 (hiçbir zaman), yüzde 19 (nadiren), yüzde 34 (arada sırada), yüzde 20 (sık sık) ve yüzde 10 (her zaman) olarak gerçekleşti. “Bir ürün satın alırken, ambalajında geri dönüşüm işaretinin olup olmadığına bakarım” diyenlerin oranı ise yine sırasıyla yüzde 18 (hiçbir zaman), yüzde 20 (nadiren), yüzde 31 (arada sırada), yüzde 22 (sık sık) ve yüzde 9 (her zaman) oldu.

Sorumluluk kimde: Yüzde 77 yerel yönetimler!

Araştırmada sorulan bir diğer soru ise çevre kirliliği ile ilgili çalışmaların kimin tarafından yürütülmesi gerektiğine dairdi. Buna göre çalışmaya katılanların büyük bir çoğunluğu (yüzde 77) bu konuda “yerel yönetimler”i sorumlu tutuyor. Çalışmaya katılanların diğer sorumlu bulduğu merciler ve oranları ise şu şekilde: Toplumdaki tüm bireyler (yüzde 49), bireylerin kendisi (yüzde 44), devlet/hükümet (yüzde 43), sivil toplum kuruluşları (yüzde 39), sanayi şirketleri (yüzde 25), büyük devletler (yüzde 15).

Akla ilk gelen çevre kurumu: ÇEVKO

Çevre kirliliği konusunda Türkiye’de önemli bir bilincin oluştuğunu ortaya koyan çalışma ÇEVKO’nun çalışmalarına paralel olarak bilinirliğinin de önemli ölçüde artmış olduğunu gösterdi. Çalışmaya katılanların yüzde 40’ı “çevre koruma” denince aklına ilk gelen kurumun ÇEVKO olduğunu söyledi. Katılanların yüzde 100’ünün ÇEVKO’dan haberdar olduğunu belirttiği çalışmada, çevre koruma alanında en çok takdir edilen kurum da yine yüzde 42 ile ÇEVKO oldu.

Mete İmer: Çalışma herkese önemli mesajlar veriyor

Araştırma sonuçlarını değerlendiren ÇEVKO Genel Sekreteri Mete İmer, bu sonuçların Dünya Çevre Günü öncesinde bu alanda faaliyet yürütenlere ve yönetimlere önemli mesajlar verdiğini belirtti: “ÇEVKO’nun bilinirliğinin önemli ölçüde arttığının ve faaliyetlerimizin takdir edildiğini gösteren bu çalışma bizlere ülkemizde çevresel sorunlara karşı farkındalığın çok üst düzeydeyken, eyleme geçme oranlarının daha aşağılarda kaldığını da gösterdi. Ancak yine çalışmanın ortaya koyduğu bir şey daha var ki o da şu: Vatandaşlar, bizlerden bilgilendirici faaliyetler düzenlememizi, atık alanlarını çoğaltmamızı, toplama kutularını kendilerine daha yakın alanlara koymamızı istiyorlar. Bu istekler bize, farkındalık ve eyleme geçme oranları arasındaki uçurumun günden güne kapanacağını gösteriyor. Bu alanda faaliyet gösteren kurumlar olarak daha çok çalışmalı ve bilgilendirme faaliyetlerimizi çoğaltmalıyız. Gelecek yıllarda Dünya Çevre Günü’nü tam anlamıyla bayram olarak kutlamak ve daha temiz, yaşanabilir bir dünyada yaşamak için tüm ilgili birimler olarak bu isteklere kulak vermeliyiz. Bu düşüncelerle Dünya Çevre Gününüzü kutluyoruz.”

Sorularla çevre farkındalığı ve davranışlar

Yeşil Noktayı daha önce gördünüz mü/ duydunuz mu?

Yüzde 42 evet, yüzde 58 hayır. (Soruya evet yanıtını verenlerin yüzde 71’i yeşil noktanın “geri dönüşümlü ambalaj” işareti olduğunu söylüyor)

Atık kumbaraları doğru yerde mi?

Yüzde 17 kesinlikle katılıyorum, yüzde 42 katılıyorum, yüzde 20 ne katılıyorum ne katılmıyorum, yüzde 10 katılmıyorum, yüzde 7 kesinlikle katılmıyorum.

Atık kutular nereye yerleştirilmeli?

Yüze 38 cadde, sokak, mahalle araları, yüzde 18 bina, apartman girişleri, yüzde 15 çöp kutularının yanlarına, yüzde 8 daha göz önündeki bulunabilir yerlere.

Ambalaj atıklarının ayrı toplanmasının faydalı olduğuna inanıyor musunuz?

Yüzde 33 kesinlikle inanıyorum, yüzde 57 inanıyorum, yüzde 9 ne inanıyorum ne inanmıyorum, yüzde 1 fikrim yok.