Enerji Verimli Konut Kullanımı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Londra merkezli mimarlık ofisi Knox Bhavan, özel fiziksel gereksinimleri olan bir müşteri için enerji tasarruflu ve erişilebilir bir ev tamamladı. İngiltere'nin Hertfordshire bölgesindeki bir köyde, bir sokakta yer alan “The Little Big House” ısmarlama, prefabrik bir ahşap kaset sistemi kullanıyor.
Müşteri Henry Fraser bir söz sanatçısı, yazar ve motivasyon konuşmacısı. 2009'da hayatını değiştiren bir kaza sonucu Henry'nin omuzlarından aşağısı felç oldu. 2015 yılında, ağzında aletler tutarak kendi kendine resim yapmayı öğrendi: başlangıçta bir iPad kalemi ve daha sonra, sağlığı iyileştikçe, bir ağız çubuğuna bağlı kalemler ve boya fırçaları. Henry'nin 2017 tarihli anı kitabı The Little Big Things, şimdi bir West End müzikali ve “The Little Big House”a adını veriyor.
Henry'nin geçirdiği kazanın ardından Knox Bhavan, ailesinin evini karşılıksız olarak uyarladı. Sokakta satılık bir arsa bulunması, Henry'nin bakıcılarının desteğiyle bağımsız olarak yaşamasına olanak tanıyacak amaca yönelik bir ev tasarlama fırsatı sundu. Little Big House, 1950'lerde kötü inşa edilmiş bir dağ evi bungalovunun yerini alıyor. Stüdyo, “Orijinal mülkün güçlendirilmesi, özellikle alan ve sirkülasyonla ilgili olarak müşterinin talebini yerine getirmede önemli engeller ortaya çıkardı.” dedi. Arsa yeşil kuşakta (genellikle yapılaşmanın kısıtlı olduğu bir alan) yer alıyor - Knox Bhavan, alanın yeniden geliştirilmesi için kapsamlı ve uzun ömürlü bir tasarım sundu. Yeni ev, orijinal mülkle eş değer büyüklükte.
Ev, Knox Bhavan tarafından modüler dijital üretim şirketi BlokBuild (evin ahşap çerçeve yüklenicisi) ve mühendisler Price & Myers (ahşap çerçeve mühendisi) ile ortaklaşa geliştirilen bir prefabrik ahşap kaset sisteminden yararlanıyor. OSB (yönlendirilmiş yonga levha) prefabrik sistem, Knox Bhavan'ın İngiltere'nin Marlow kasabasında Thames Nehri kıyısında bir ev olan “March House” projesi için geliştirildi. Sistemi tanımlayan stüdyo şöyle açıklıyor: “March House'da [kaset formları], 290 milimetrelik bir kesit elde etmek için kanat kirişleriyle ayrılmış iki OSB katmanından yapıldı ve arasına 250 milimetre Rockwool yalıtımı sıkıştırıldı ... sistemin güzelliği duvarlar, zeminler ve çatı için kullanılmış olmasıydı. Zemin döşemesi dökmemize gerek kalmadı, dolayısıyla karbon ayak izi açısından iyi oldu - zemin kasetlerinin alt kısımlarını bile yalıtabildik” (Kucharek, 2022). Sistem, müşterinin talebine ve saha bağlamına göre uyarlanabiliyor ve sonuçta yüksek kaliteli, enerji tasarruflu bir ürün ortaya çıkıyor.
Henry Fraser'ın çevresel sorumluluğa olan bağlılığı, enerji tasarruflu bir ev tasarlanmasını gerektiriyormuş; aynı zamanda vücut ısısını dengelemeye yardımcı olmak için kontrollü bir iç ortama ihtiyacı vardı. Prefabrik kaset sistemi, minimum inşaat atığı, hızlı montaj, gelişmiş yalıtım ve gelişmiş termal performans gibi bir dizi önemli fayda sağlıyor. Ev, kış aylarında güneş kazancını en üst düzeye çıkaracak şekilde yönlendirilmiş - kütlesi ve formu güneşin mevsimsel hareketlerinden etkilenerek iç mekana bol miktarda doğal ışık ulaşmasını sağlamış. Ayrıca, güneybatıya bakan çatıya fotovoltaik paneller yerleştirilmiş ve Knox Bhavan küçük bir yeşil çatı eklenmiş. Yapının tasarımında, SiOO:X karaçam ahşabı da dahil olmak üzere, sert hava koşullarına dayanabilecek dayanıklı malzemeler kullanılmış. (SiOO:X İsveç patentli ve ekolojik bir ahşap koruma sistemi).
Knox Bhavan, Little Big House'u karakteristik bir şekilde büyük, geniş bir çatı ile tasarladı. 12 derecelik eğim, ana yaşam alanları üzerinde havadar bir hacim yaratıyor ve ön girişe örtü sağlıyor. Çatının alt kısmı yansıtıcı bir alüminyumla kaplanarak çatının yüzer yönü vurgulanmış. Evin geri çekilmiş üst katı, ön araba yolundan bakıldığında düşük bir profil sergilemesini sağlıyor. Stüdyo, “İki avlu etrafında düzenlenmiş T şeklinde bir plana sahip olan ev, tekerlekli sandalye kullanımına uygun geniş açık planlı odalarıyla yanal bir tasarıma sahip.” dedi. “Zemin kat, Henry'nin tekerlekli sandalyesinin dönüş çemberi etrafında tasarlandı ve tüm alanda kolaylıkla hareket etmesine olanak tanıdı.”
İç cep kapıları mekânların açılmasını sağlarken, evin her tarafındaki geniş camlar da dış mekânla kesintisiz bir bağlantı sunuyor. Zemin katta özelleştirilmiş bir yatak odası, banyo, mutfak, çift yükseklikte yemek alanı, samimi TV odası ve bitişikteki aydınlık stüdyo yer alır; bir bakıcı yatak odası da zemin kat seviyesinde bulunmaktadır. Asansör, ikinci bir bakıcı ve misafirler için iki yatak odası, küçük bir banyo ve ayrı bir bakıcı mutfağı bulunan üst kata erişim sağlar.
Little Big House, hem 2024 RIBA Doğu Ödülü'ne hem de 2024 RIBA Doğu Yılın Proje Mimarı Ödülü'ne layık görüldü.
Saha alanı: 721,6 m² (yaklaşık 7.767 fit kare)
Brüt iç alan: 225,5 m² (yaklaşık 2.427 fit kare)
Referans
Kucharek, J.-C. (2022) Making buildings: Knox Bhavan on Timber Cassette Construction at March House, Marlow, RIBAJ.