Geri Dönüştürülmüş Plastikler ve Döküm Mobilya

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
On yıllar boyunca toplumumuz ve yapılı çevremizin gelişimi, yoğun maden çıkarma süreçleriyle güçlü bir şekilde ilişkilendirilmiştir. Bu yöntemler kentsel alanların büyümesi için temel oluştururken, aynı zamanda günümüz nesillerinin bugün karşılaştığı önemli zorluklara da zemin hazırladı. Günümüzde, şehirlerimizin çevresinde inşaat molozları birikmekte ve plastik atıklar okyanuslarda yüzmektedir.

Bu bağlamda ve Alvar Aalto'nun "modern mimarlık yeni malzemelerin kullanılması değil, mevcut malzemelerin daha insancıl bir şekilde kullanılması anlamına gelir" şeklinde ifade ettiği fikre benzer şekilde, kaynaklarımızı ve atıklarımızı nasıl yönettiğimizi yeniden gözden geçirmemiz büyük önem taşımaktadır. Bu yön değişikliği, süregelen iklim krizinin getirdiği zorlukların üstesinden gelmek için bize yeni fırsatlar sunuyor. Buna karşılık olarak, gıda atıkları, geri dönüştürülmüş ahşap ve plastik döküntüler gibi malzemeler kullanılarak, ham maddelerin giderek azaldığı bir bağlamda yenilikleri araştıran çeşitli eylemler gerçekleştirilmektedir.

Yeni materyallerin örnek bir araştırması olan Los Colados, plastik atıkları betonla kusursuz bir şekilde bütünleştiren bir projedir. Bu araştırmanın sonucu, Mexico City merkezli bir ofis olan LOCUS tarafından Muebles de Concreto ile iş birliği içinde tasarlanan bir serinin ilk parçası olarak hizmet veren bir lavabodur. Öneri, üretim hızı ve döngüsel olmayan süreçlerle ilgili endişelerden kaynaklanan "ellerinizi ürettiğiniz atıklarla yıkayın" kavramına dayanıyor. Bu durum, özellikle plastiklere odaklanarak atıkların yeniden kullanımının tekrar değerlendirilmesine yol açmıştır.

Dahası, dünyanın en yoğun nüfuslu, dinamik ve atık üreten şehirlerinden biri olan Mexico City'deki konumlarının şekillendirdiği yakın bağlam, ofisi şehrin dört bir yanına dağılmış kırık, terk edilmiş veya eski plastik ürün kalıntılarını ileri dönüştüren çözümler önermeye sevk etti.

Tasarım ekibi tarafından açıklanan girişim, kaynak kıtlığı ve çıkarma süreçleri hakkında çevresel farkındalığı artırmayı, tasarım ve mimaride üretim yöntemlerinin yeniden değerlendirilmesini teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu yeniden tanımlama, hızlı iklimsel, ekonomik ve sosyal değişimlerle uyumludur ve malzemeleri nasıl kullandığımıza dair yeni bir bakış açısı gerektirmektedir.

"Kökeni veya doğası ne olursa olsun, ham maddelerin giderek daha nadir bulunduğu bir çağda, yeni objeler üretme faaliyeti özellikle zorlayıcı bir uğraş haline geliyor." - LOCUS

Süreç boyunca ofis, özellikle iklim değişikliğiyle ilgili olmak üzere geleneksel beton süreçleriyle bağlantılı çevresel zorlukları kabul etti. Kum madenciliği ve üretimi sırasındaki sera gazı emisyonlarının birleşimi, onu önemli bir kirlilik kaynağı haline getirmekte ve küresel CO₂ emisyonlarının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.

Tasarım ekibi, döküm yöntemlerinde mermer veya taş gibi geleneksel agregaların kullanılmasını öneren bir yaklaşım önermiştir. Bu bağlamda, lavabonun üretimine çevredeki mevcut kaynakların analizi ve envanterinin çıkarılmasıyla başlandı. Bu kapsamda SIM kartlar, buzdolabı kalıntıları, plastik şişeler, tabaklar ve bilgisayar kasaları toplanmış ve bunlar karıştırılarak beton parçayı oluşturmak için agrega olarak bir araya getirilmiştir.

Sonuç olarak, lavabonun agregasına dahil edilen atık kaynaklarının ve renklerin çeşitliliği, onu geleneksel beton ve terrazzo estetiğinden ayırarak çekici bir tasarıma katkıda bulunmuştur. Genellikle sağlamlık ve ciddiyetle ilişkilendirilen bu malzeme, atıklardan elde edilen unsurların dahil edilmesiyle yeni bir boyut kazandı. Ayrıca, LOCUS'a göre, "Bu durum, özellikle plastik atıkların hem gelecekteki bir çöp kaynağı hem de değerlendirilmeye değer potansiyel bir malzeme rezervuarı olduğu düşünüldüğünde, uygulamalarını yeniden hayal etme ihtiyacının altını çiziyor."

Bunun gibi projeler, sürdürülebilirlik konusunda süregelen tartışmayı devam ettirerek, bizi sadece atıklarımızın nihai varış noktasını sorgulamaya sevk etmekle kalmıyor, aynı zamanda yeniden kullanım için çeşitli olasılıkların yaratıcı bir şekilde araştırılmasını da teşvik ediyor. Bu proje, yakın çevremizde bulunan atıkların derinlemesine analizi ve envanteri yoluyla, üretimde yerleşik formülleri değiştirebilecek kaynakları belirlemenin mümkün olduğunu ve daha önce keşfedilmemiş veya dikkate alınmamış yenilikçi malzeme ve uygulamaların önünü açtığını göstermektedir.

Tasarım: LOCUS (Sana Frini, Jachen Duri Schleich)

Malzemeler: Beton, geri dönüştürülmüş plastik ve metal 

Boyutlar: 25 cm çap x 95 cm yükseklik (musluk ile birlikte, toplam 135 cm yükseklik)

İş Birlikçiler: Muebles de Concreto 

Fotoğraflar: Armando Juárez