İklim Kontrollü Oda Tasarımı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Stockholm merkezli stüdyo Goldin+Senneby, İsveç'te dünyanın en yaşlı ağaçlarından birinin klonuna ev sahipliği yapan iklim kontrollü bir oda olan Spruce Time enstalasyonunu inşa etti. Goldin+Senneby tarafından Malmö'deki yeni bir hastane kampüsünün arazisine yerleştirilen enstalasyon, ziyaretçilerin ağaç büyürken onu gözlemleyebilecekleri ve onunla etkileşime geçebilecekleri bir "yaşayan sanat eseri" olarak tasarlandı.
İçindeki fidan, odanın içine dikilmeden önce İsveç'teki Fulufjäll dağında bulunan Yaşlı Tjikko adlı 9.550 yaşındaki bir ladin ağacından klonlandı. Klonun elde edilmesi için, ağacın üst dallarından kesilen küçük dallar diğer ladin ağaçlarının gövdelerine aşılanarak, Yaşlı Tjikko ile aynı DNA'ya sahip ve hayatta kalma oranı yüzde 50'nin biraz üzerinde olan fidanlar oluşturuldu.
Stüdyonun kurucu ortağı Simon Goldin, "Fulufjäll dağındaki Yaşlı Tjikko, bin yıl boyunca kendini çoktan klonladı," dedi. Goldin, "Yaklaşık 10.000 yaşında olan, dağdaki ağaç değil, genetik birey ve şu anda Malmö'deki hastaneye dikilen küçük klon da aynı genetik birey." dedi. "Bu anlamda, yaşamının başlangıcında dünyanın en yaşlı ladinidir."
Klon, beş metre genişliğinde ve 9,2 metre yüksekliğinde silindirik bir cam oda içinde tutuluyor. Stüdyo tarafından "özelleştirilmiş minyatür bir hastane" olarak kavramsallaştırılan oda, ağaç için ışık, sıcaklık, su, nem ve gaz değişimini düzenlemek üzere tasarlandı ve hastanenin altyapısı aracılığıyla işletiliyor.
Ziyaretçiler için "meditasyon ve düşünme" alanı sağlamak üzere odanın içinde ahşap bir bank yer alıyor ve bu banklara randevu ile erişilebiliyor. Stüdyoya göre, sanat eseri kalıcı olarak hastane binasında yer alacak ve ağaç hayatta kaldığı sürece sürekli ve uzun süreli bakım gerektirecek. Goldin, "Hastaneyi ziyaret edenlerin, yaşamları boyunca ağacın gelişimini takip etme şansına sahip olacaklarını umuyoruz." dedi. Stüdyonun kurucu ortağı Jakob Senneby, "Ve bir nesilden diğerine," diye ekledi.
Ağaç halihazırda sahaya dikilmiş olsa da, sanat eserinin resmi açılışının 2025 sonbaharında, yeni hastanenin açılışıyla birlikte yapılması planlanıyor. Goldin+Senneby, kurucu ortakları Simon Goldin ve Jakob Senneby tarafından 2004 yılında Stockholm'de kurulmuş bir sanatçı stüdyosu. Yakın zamanda yer alan diğer enstalasyonlar arasında Glastonbury festivalinde biyoplastiğin "sınırlarını zorlayan" bir pavyon ve Sidney'i kendi kendine yeten bir şehre dönüştürmeyi amaçlayan tasarımların sunulduğu bir sergi yer alıyor.