İspanya Sürdürülebilir Ulaşımı Destekliyor
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
İspanya geçtiğimiz yaz banliyö ve bölgesel trenlerde ücretsiz sezonluk biletler sağlayarak daha temiz ulaşımı destekledi ve bu da ayda neredeyse 48 milyon yolculuk anlamına geliyordu. Girişim ekonomik belirsizlikler ve artan enerji maliyetleri esnasında vatandaşların yakıt tüketimini azaltmalarına ve hayat pahalılığını azaltmalarına destek olmayı umuyordu. 2022 yazında Katalonya gibi yerlerde yerel yönetimlerin %60'a varan indirimleriyle birlikte belediye toplu taşıma araçları için %30'luk bir indirim açıklandı. Program geçen yıl 1 Eylül ile 31 Aralık tarihleri arasında uygulanmıştır.
Girişim banliyö demiryolu hizmetleriyle kısıtlı olduğundan İspanya'nın altyapısı benzer bir uygulamayı benimseyen Almanya gibi diğer ülkeler kadar kapsamlı olmadığından uygulanabilirliği kısıtlıydı. İspanya'nın ücretsiz seyahat planından büyük metropollerde, bilhassa da Madrid ve Barselona civarında ikamet eden insanlar faydalandı. Bu iki şehir bölgesi ülkedeki banliyö demiryolu yolcularının %80'ini teşkil etmektedir. Kuzeybatı İspanya'daki Galiçya gibi diğer bölgeler banliyö demiryolu altyapısı kısıtlı olduğu için uygulamadan çok az faydalandı.
Hükümet yetkilileri bu tedbirin hedefinin daha sürdürülebilir ulaşım yöntemlerinin yararlarını kamuoyuna duyurmak olduğunu ifade ederken, aynı zamanda ekonomik bir tercih olarak otomobil kullanımını azaltmak ve İspanya vatandaşları için zor bir dönemde hayat pahalılığını düşürmek için de tasarlandı. İspanya'nın en sıcak yazlarından birinde, sıcak hava dalgaları kentleri vatandaşlarını korumak için eyleme geçmeye sevk etti. Kuraklık hidroelektrik enerji üretimini de kısıtladı. Enerji maliyetleri artarken, ücretsiz ve indirimli biletler, bütün bölgeleri aynı şekilde etkilemese de düşük ve orta gelirli haneler üzerindeki baskıyı hafifletmeye çalıştı.
Bu teşebbüs dünya genelindeki diğer uygulamalarla da uyumludur. Kentler sürdürülebilir hareketliliği desteklemek, trafik sıkışıklığını azaltmak ve sosyal eşitsizliği azaltmak için ücretsiz toplu taşıma araçlarını denemektedir. Mart 2022'nin sonunda, İtalya'nın Cenova kenti, 2021'in sonunda başlayan başarılı bir denemenin akabinde ve ücretsiz ulaşıma sahip ilk İtalyan kenti olma yolundaki iddialı bir plan kapsamında bazı toplu taşıma ağlarına ücretsiz erişimi genişletti. Bu arada küçük Lüksemburg Dükalığı 2020 yılında dünyanın ilk ücretsiz toplu taşımaya sahip ülkesi oldu.