18 Nisan 2022

İstanbul’dan Venedik’e Uzanan Bir Masal

Sanatçı Füsun Onur’un bienal için hazırladığı yerleştirmesi “Evvel zaman içinde…”, koordinasyonunu İKSV'nin üstlendiği Türkiye Pavyonu’nda sergilenecek. Serginin küratörlüğünü İstanbul Bienali ve İKSV Güncel Sanat Projeleri Direktörü Bige Örer üstleniyor.

Minyatür Bir Masal Dünyası

Füsun Onur Türkiye Pavyonu için ürettiği yeni sergisinde insanların yol açtığı ve gezegenin geleceğini tehdit eden insan odaklı yönetim anlayışına karşı birleşerek mücadele eden bir grup fareyle kedinin öyküsünü anlatıyor. Onur’un metal telleri eğip bükerek yaptığı figürleri birlikte çözüm yolları arıyor, dans ediyor, müzik yapıyor, seyahat ediyor, âşık oluyor. Bazıları boşlukta asılı kalırken, diğerleri pinpon topundan kafaları ve krapon kâğıdından renkli kıyafetleriyle bir oyunun sahnelerini canlandırıyor.

Onur’un iki yıl boyunca minimalist bir yaklaşımla, bir müzik parçası besteler gibi adım adım işlediği figürlerinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan yapıt, kendisine özgü, minyatür bir masal dünyasının kapılarını aralıyor. Kabul edilen doğruların sorgulandığı ve gerçeklerin altüst olduğu bu dönemde Onur, bir kez daha beklentileri bir kenara bırakıp yeni eserinde hayatın kendisine, etrafındaki nesnelere bakarak onlardan yeni bir sanat dili yaratıyor; insan olmayanların yaşantısından öğrenmek, yaşamı olduğu gibi kabul etmek, sevmek ve birlikte yaşamak üzerine bir başyapıt sunuyor. Serginin tasarımını Yelta Köm üstleniyor, aydınlatma tasarımı Erinç Tepetaş'ın danışmanlığında yürütülüyor.

Füsun Onur’un En Kapsamlı Monografisi Yayımlanıyor

Sergiye Füsun Onur’un yarım asrı aşan sanat üretimini bir kronoloji ve arşiv görüntüleriyle derinlemesine yansıtmayı hedefleyen bir monografi eşlik edecek.

İKSV ve Mousse Publishing ortaklığında Nisan ayında yayımlanacak, Marcello Jacopo Biffi’nin tasarladığı, editörlüğünü Bige Örer ile Nilüfer Şaşmazer’in birlikte üstlendiği yayında pek çok küratör, sanatçı ve sanat tarihçisinin Füsun Onur'un sanat pratiğine dair yazıları yer alıyor. Yayına Ahu Antmen, Alev Ersan, Anna Boghiguian, Anne Barlow, Aslı Seven, Ayşe Erek, Chus Martínez, Defne Ayas, Deniz Gül, Fatih Özgüven, Gregory Volk, Hera Büyüktaşcıyan, HG Masters, Iwona Blazwick, İz Öztat, Kevser Güler, Leylâ Gediz, Misal Adnan Yıldız, Murat Alat, Necmi Sönmez, Paolo Colombo, Sally Tallant, Seza Paker ve Tolga Tüzün yeni yazılarıyla katkıda bulunuyor.

14. İstanbul Bienali’nin küratörü Carolyn Christov-Bakargiev ve Füsun Onur’un sergilerine ev sahipliği yapan Maçka Sanat Galerisi’nin kurucularından Rabia Çapa’yla yapılan söyleşilerin de yer aldığı kitap, Angelika Stepken, Emre Baykal, Fulya Erdemci, Margrit Brehm, Suzana Milevska’nın da aralarında bulunduğu küratör ve yazarların Füsun Onur hakkında daha önce yayımlanmış metinlerinden bölümler içeriyor. Kitabın Türkçesi sergi açılışının ardından İKSV ve Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanacak.

Füsun Onur Hakkında
Türkiye'nin öncü çağdaş sanatçılarından Füsun Onur çalışmalarında, anlatısal ve dolaylı otobiyografik referanslarla yüklü, basit, gündelik malzemelerin doğasında bulunan mekân, zaman, ritim ve biçim potansiyellerini ele almayı seçti. Yarım yüzyılı aşan üretken kariyerinde, resim ve heykelin sınırlarına meydan okuyarak 1970'lerin başında Türkiye'de avangardı güncel sanat kanonuna dahil etmek için çalıştı. Sanat dünyasının hâkim trendlerine ilgi duymayan Onur, özel hayatını pratiğinden ayırmadan dokuma ve tekstil gibi geleneksel ve eve dair nesne ve formları da eserlerine taşıdı.

Yapı Kredi Kültür Sanat (2007), Augarten Contemporary, Viyana (2010), İstanbul Modern (2011, 2014), Maçka Sanat Galerisi, İstanbul (1987, 1991, 1995, 2001, 2012, 2016) ve Arter, İstanbul (2014) gibi müze ve sanat mekânlarında kişisel sergiler açtı ve karma sergilere katıldı. Sanatçının eserleri, Staatliche Kunsthalle Baden-Baden (2001), ZKM, Karlsruhe (2004) ve Van Abbemuseum, Eindhoven’daki (2005) karma sergilerin yanı sıra İstanbul Bienalleri (1987, 1995, 1999, 2011, 2015), 2. Moskova Bienali (2007) ve dOCUMENTA(13), Kassel’de (2012) sergilendi.

Üsküdar Amerikan Kız Lisesi mezunu olan Onur, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde Ali Hadi Bara Atölyesi’nde heykel eğitimi aldı. 1964–1966 yılları arasında Fulbright bursuyla Maryland Institute College of Art'ta heykel bölümünde yüksek lisans eğitimine devam etti. İlk kişisel sergisini 1970’te Taksim Sanat Galerisi'nde açtı, ardından 7. Paris Genç Sanatçılar Bienali (1971), İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından düzenlenen 'Açık Hava Sergileri' (1974, 1975, 1976, 1977) ve Antwerp, Belçika'daki 13. Middelheim Bienali (1975) gibi çeşitli sergilere katıldı. Onur, İstanbul'da yaşıyor ve üretiyor.

Bige Örer hakkında
Bige Örer’in çalışmaları hem sanatsal hem de akademik alanlara uzanıyor. Küratöryel projeleri arasında Aylaklar, İstanbul (2017), Çizgisel Aşkınlık, Amman (2016) ve Agorafobi, Berlin (2013, Fulya Erdemci ile) yer alıyor. Örer, Whitechapel Gallery, Londra (2016) ve Palais de Tokyo, Paris’te (2018) küratöryel araştırma programlarına katıldı. Pek çok yayına sunduğu katkılar arasında, uluslararası güncel sanat bienallerinin finansmanı üzerine yürüttüğü bir araştırma da bulunuyor. Zaman Makinesinde Renkli Bir Gezinti: Çocuklar İçin İstanbul Bienalleri başlıklı çocuk kitabını Süreyyya Evren’le birlikte kaleme aldı. Bienaller hakkında pek çok yazı yazdı ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde dersler verdi. Uluslararası sanat kurumlarında danışman ve jüri üyesi olarak yer alan Örer, kurulduğu 2013 Mart’ından bu yana Uluslararası Bienaller Birliği’nin başkan yardımcısı; aynı zamanda birliğin Pass başlıklı dergisinin ilk sayısını 2018’de yayımlayan editoryal kurulunun da üyesi.

Destekçiler
Venedik Bienali 59. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu, İKSV koordinasyonunda, TC Dışişleri Bakanlığı himayesinde ve TC Kültür ve Turizm Bakanlığı katkılarıyla, SAHA Derneği'nin eser üretim ve yayın desteği ile ve Türk Hava Yolları'nın hava yolu partnerliğinde gerçekleştiriliyor.

Türkiye Pavyonu bu yıl Abdi İbrahim, Akbank, Akfen Holding, Mey|Diageo, Sevil Dolmacı, Füsun-Faruk Eczacıbaşı, Oya-Bülent Eczacıbaşı, Ahu-Can Has, Emin Hitay, Vuslat Doğan Sabancı-Ali Sabancı, Rana-Erol Tabanca, Sinan Tara ve Z. Yıldırım Ailesi tarafından destekleniyor. Beykoz Kundura serginin hazırlık aşamasında mekân desteği sağladı.

Türkiye Pavyonu, İKSV'nin girişimi ve 21 destekçisinin katkılarıyla 2014–2034 yılları arasında, Türkiye’nin kullanımına tahsis edilen Arsenale’deki uzun süreli mekânda yer alıyor. Türkiye’nin Venedik Bienali sergilerinde uzun süreli bir mekânda yer almasını sağlayan kişi ve kurumlar arasında Akbank, Mehveş-Dalınç Arıburnu, Berrak-Nezih Barut, Ali Raif Dinçkök, Vuslat Doğan Sabancı, Füsun-Faruk Eczacıbaşı, Oya-Bülent Eczacıbaşı, Nesrin Esirtgen, Eti Gıda San. ve Tic. AŞ, Garanti BBVA, Ahu-Can Has, Öner Kocabeyoğlu, MAÇAKIZI, Tansa Mermerci Ekşioğlu, Rana-Erol Tabanca, SAHA Derneği, Taha Tatlıcı, Sinan Tara, Vehbi Koç Vakfı, Zafer Yıldırım ve Yıldız Holding AŞ yer alıyor.