“İstanbul'un Yeni Havalimanı 100 Yıllık Bir Planla İnşa Edildi”

İGA İstanbul Havalimanı CEO’su Kadri Samsunlu, İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Independent’a konuştu*

Simon Calder

İmparator Caracalla'nın sert çehresini yakından görebilmek Doğu Akdeniz'e seyahatin en büyük lütuflarından biriydi. 18 yüzyıl önce hüküm süren bu sakallı Roma imparatorunun heykeli kendine özgü bir hayran kitlesine sahip. Heykel, İGA İstanbul Havalimanı'nın muhteşem müzesinde sergileniyor. Müze, 350'den fazla noktaya gerçekleştirilen seyahatler sırasında kültürlerarası köprüler kurma görevi görüyor. 2017 yılında İGA İstanbul Havalimanı'nın CEO’luk görevini üstlenen Kadri Samsunlu konu hakkında; "Türkiye; Avrupa, Asya ve Afrika arasındaki köprüdür" açıklaması yapıyor.

İstanbul Havalimanı'ndan devralmadan önce köprü kurma görevi Atatürk Havalimanı'na aitti. Ben, önceki "IST"in büyük bir hayranıydım. Tuhaf bir şekilde genişlese de Marmara Denizi'ndeki konumu dünyanın en muhteşem şehirlerinden birine kolay erişim sağlıyordu.

Samsunlu, "Eski havalimanı çok sıkışıktı – sadece terminal içerisinde değil, havada da aynı durum söz konusuydu," ifadelerini kullanırken, "Havayolu şirketleri de iniş ve kalkışlarda ciddi gecikmeler yaşıyorlardı" diye ekliyor.

Amansızca artan trafik yüzünden, Türk hükümeti Karadeniz kıyısı yakınlarında, İstanbul'un 30 km kuzeybatısında devasa bir havalimanı inşa etme kararı aldı. CEO, bunun uzun vadeli bir proje olduğunu belirtti. Samsunlu, "Hükümet, 76 milyon metrekarelik bir alanı, önümüzdeki 100 yıl boyunca büyümeye devam edecek olan bir havalimanı inşaatına tahsis etti" diye konuştu.

İlk aşamada, 350'den fazla uçak için park alanı bulunuyor. Bu sayı önceki havalimanının iki buçuk katı.

Havalimanları gök cisimleri gibidir: boyutları büyüdükçe çekim güçleri de artar. Büyük havalimanları, sunduğu bağlantı imkanları ve bu imkanları çok sık sunmaları sayesinde hava yollarını ve yolcuları çeker: Türk Havayolları, saat 6.45 ve 22.10 arasında Heathrow'dan kalkan yedi uçuşa ve Gatwick'den kalkan üç uçuşa sahip.  Ancak, seyahat seçeneklerinin ölçeğinin fazla olması havalimanlarındaki yolcular için bir o kadar yorucu olabiliyor. İstanbul Havalimanı’nın planı tek bir ana terminal olarak adlandırılıyor. Londra Heathrow, Paris CDG ve Frankfurt'un aksine, İstanbul Havalimanı yolcuları, servis/shuttle kullanmak veya İnka Yolu'na taş çıkaracak uzunlukta bir yolu yürümek zorunda kalmıyorlar.

Doha da (DOH), İstanbul Havalimanı (IST) gibi tek terminal olma avantajına sahip. Ama İstanbul, Katar ve Dubai havalimanlarında olmayan bir güce sahip. Havalimanı, dünyanın en büyük şehirlerinden birinde yer alıyor. Dünyanın en popüler altıncı turizm ülkesinin ana varış noktası olan bu şehirde doğudan ve batıdan gelen yolcular şehri keşfetmek için bir araya geliyor.

Samsunlu, pandemi sürecinde bir yandan kimsenin öngöremediği bir trafik çöküşünü bir yandan da Avrupa'nın en yoğun havalimanını idare etmeye çalışıyordu. İGA İstanbul Havalimanı, İngiliz tatilcilerin yurt dışına çıkmasının tamamen yasaklanmasıyla başlayan ve Omicron ile sona eren 2021 yılında dahi 37 milyon yolcuyu ağırladı. Geçen yıl İstanbul Havalimanı (IST) 64 milyon yolcuyla 62 milyona ulaşan Heathrow'u geçerek ilk sırada kaldı. Londra Heathrow Havalimanı 2023 yılında zirveye ulaşmış gibi görünse de üçüncü pist yapılana kadar kısıtlı kalmaya devam edecek. İstanbul'da ise üç ana ve iki yedek pist bulunuyor. Transit yolcular, iki uçağın aynı anda inişini izleme keyfine sahip olabilecek. Kadri Samsunlu, üçlü paralel operasyonlar için Eurocontrol ve Türk yetkililerle çalışmakta olduklarını belirtiyor. "Yoğunluğu idare edebilmek için pistleri son derece etkili biçimde kullanmalısınız" diye ekliyor.

Bu pistler diğer havalimanlarından daha fazla varış noktasına hizmet sunarken, Türk Hava Yolları diğer hava yollarından daha fazla noktaya uçuş sağlıyor. Havalimanı CEO'suna göre tek bir taşıyıcının baskın olması ideal bir durum değil. Önümüzdeki ay Manchester'dan uçuşlara başlayacak olan easyJet'in de katılmasıyla İstanbul aktif bir şekilde diğer hava yollarını çekmeye devam ediyor. İngiltere’nin en büyük düşük bütçeli hava yolu olan easyJet, Birmingham ve Edinburgh'dan uçuş sağlayan Türk Hava Yolları'yla doğrudan bir rekabet içerisinde olacak. Yeni easyJet uçuşları son varış noktası İstanbul olan insanlara hizmet verecek.

Samsunlu’nun, "1000 yılı aşkın tarihiyle şehrimiz bir varış noktasıdır," sözlerine istinaden, bu havalimanı gelecek için inşa edilmiş olsa da müzesi sizi geçmişe doğru bir yolculuğa çıkaracak.