Kanadalı Mimar Raymond Moriyama 93 Yaşında Aramızdan Ayrıldı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Moriyama Teshima Architects'in kurucu ortağı ve Kanada'nın en etkili yapılarından bazılarının tasarımcısı olan vizyoner mimar Raymond Moriyama 93 yaşında hayata veda etti. Kanada Savaş Müzesi, Ontario Bilim Merkezi ve Tokyo'daki Kanada Büyükelçiliği de dahil olmak üzere dünya çapında önemli yapılar tasarlamasıyla tanınan Moriyama, demokrasi, eşitlik ve kapsayıcılık ideallerini yansıtan insancıl yapılar oluşturmaya odaklandı. Moriyama'nın firması Moriyama & Teshima Architects'ten yapılan açıklamaya göre Moriyama 1 Eylül 2023 tarihinde vefat etti.
1929'da Vancouver, British Colombia'da doğan Moriyama, 1954'te Toronto Üniversitesi'nden Mimarlık Lisans derecesi ve 1957'de McGill Üniversitesi Mimarlık Okulu'ndan sivil ve şehir planlama alanında Mimarlık Yüksek Lisans derecesi aldı. Bağımsız bir mimar olarak ilk büyük projesi 1964 yılında tamamlanan Ontario Bilim Merkezi oldu. Altı yıl sonra Ted Teshima ile birlikte Moriyama Teshima Architects ofisini kurdu. Önemli projeleri arasında Metropolitan Toronto Reference Library, Toronto'daki Bata Shoe Museum ve Riyad'daki National Museum of Saudi Arabia yer almaktadır.
Moriyama mimariye nasıl ilgi duymaya başladığını anlatırken, İkinci Dünya Savaşı sırasında Slocan toplama kampında bir çocukken, Japon etnik kökenlileri "düşman yabancılar" olarak sınıflandıran Kanada hükümetinin sert tutumundan kaçmak için bir ağaç ev inşa etmeye başladığını anlatıyor. Bu ilk inşaat deneyimi, daha sonra Tokyo'daki Kanada Büyükelçiliği ve Kanada Savaş Müzesi gibi bazı önemli eserlerini etkiledi. Kariyeri boyunca mimarlığın insani yönünü bulmaya çalıştı.
"Umutsuzluk içinde, kamptan uzaktaki küçük bir dağın diğer tarafındaki Slocan Nehri'nde yıkanmaya karar verdim. Su buzul suyuydu ama sıcak gözyaşlarından daha iyiydi. Kimin gelebileceğini görmek için bir gözlem platformu inşa ettim. Kısa süre sonra kendimi RCMP tarafından fark edilmeden ilk mimari projem olan bir ağaç ev inşa etmek isterken buldum. Çekiç olarak sadece bir balta, ödünç aldığım eski bir testere, altı sivri uç, birkaç çivi, bir ip ve çoğunlukla kereste deposundan aldığım dal ve hurdaları kullandım. Tek başıma inşa etmek zor bir işti ve malzeme ve kaynak ekonomisi konusunda bir ders niteliğindeydi. Ağaç ev bittiğinde çok güzeldi. Benim üniversitem, avunduğum yer, düşünmek ve öğrenmek için bir yerdi." - Raymond Moriyama
Moriyama kariyeri boyunca malzeme, peyzaj ve kentsel tasarım alanlarındaki çalışmalarıyla birçok ödüle layık görülmüştür. 1997'de Kanada Mimarlığı'nın en büyük onuru olan RAIC Altın Madalyası'nı ve 2010'da Japon kültürünün dünya çapında tanıtılmasındaki etkisi ve özverisi nedeniyle Sakura Ödülü'nü aldı. 2012 yılında, Kanada Kraliyet Mimarlık Enstitüsü ile birlikte Moriyama RAIC Uluslararası Ödülü'nü oluşturdu. Ödülün ilk sahibi, "saygı ve kapsayıcılık gibi insani değerleri simgeleyen" dönüştürücü tasarımları nedeniyle Li Xiaodong oldu.