Kapıyı Mimarlara Sorduk
Duvar değişmez, kalıcı ve sabit iken kapı bir değişkenlik içinde… Kapıyı açık bırakırsanız mekanlar birbirinin içine akar, kapatırsanız tamamen kapalı bir kutu haline dönüşür.
“Yükseldikçe ve büyüdükçe ihtişamı artan bir eleman kapı…”
GAD Mimarlık, Gökhan Avcıoğlu
Kapı çok ilginç duygular uyandırır; kapıların geçiş olduğu, pencere/kapı olduğu, büyük taç kapılar haline geldiği durumlar var ki tarihte İlk yapılara üsten girilirdi ve o zaman kapı gibi bir kavram yoktu.
Kapı, müthiş bir buluş ve günümüzde pek çok çeşidi var; duvarın içine girip çıkan, menteşeler üzerinde hareket eden, yurakıya, aşağıya giden, toplanan modelleri var. Mimaride üzerinde düşündüğümüz ve yapının kalitesini de belirleyen önemli unsurlardan bir tanesi. Yükseldikçe ve büyüdükçe ihtişamı artan bir eleman kapı…
Kapıların lokasyonu önemli. Nereden açıldığı nereye baktığı, bazen görmek bazen görmemek istendiği durumları var ve bazı davranış biçimleri var süpürgelik, pervaz gibi…
Bizler modernizm içinde eğitim gördüğümüz için pek sevmeyiz bu biçimleri ama son zamanlarda kapı-pencere birlikteliği gibi bazı buluşlar oldu. Bizim yaptığımız bir projede tam bu kavram üstüneydi ve projede kapı yok, bütün büyük pencereler dört metre motorlarla aşağıya iniyor. Böylece iç mekan ile dış mekan birbirine karışarak bütünleşiyor.
“Kapı aslında etkileşimi simgeliyor diyebilirim.”
Has Mimarlık, Ayşe Hasol Erktin
Kapı; geçiş, akış, içeri ile dışarının bağlantısı, esneklik gibi pek çok anlama açık ama aslında etkileşimi simgeliyor diyebilirim. İnsanların seçimine bağlı olarak birbiriyle etkileşmesini, doğayla etkileşim içinde olmasını veya olmamasını kısaca geçişkenliği sağlayan esnek bir unsur. Duvar değişmez, kalıcı ve sabit iken kapı bir değişkenlik içinde… Kapıyı açık bırakırsanız mekanlar birbirinin içine akar, kapatırsanız tamamen kapalı bir kutu haline dönüşür.
Felsefi olarak da anlamı var ama günümüzde kapı çok çeşitlilik ve teknolojik anlamları nedeniyle mimarlar için önemli bir unsur haline geldi. Biz mimarlar, kapı listeleri, kapı çizimleri ve kapı paftaları gibi özel çalışmalar yapmak durumundayız ki belki de bina içinde çok az eleman için bu kadar çalışma yapılıyor. Kapı günümüzde cephe elemanları, aydınlatma elemanları, ıslak hacim elemanları derecesinde önem kazanan yapı elemanlarından biri oldu. Çünkü kapı dediğimiz şey aslında ilk aklımıza
geldiği şekliyle oda kapısı değil… Binaya giriş kapısı, döner kapı, otomatik kapı, yangın kapıları, güvenlik kapıları, bütün bunların elektronik bağlantıları diye düşündüğünüz anda hakikaten o kapı çeşitliliği bizi de zorlayıcı hale geliyor ve üzerinde düşünmemiz gerekiyor.
Kapının estetik yönü de önemli ve iç mimari açıdan önemli bir eleman; bir mobilya gibi kullandığınız kapılar olabildiği gibi tamamen şeffaf bıraktığınız cam kapılar da olabiliyor…
“ Kapı, arkasındaki yaşantıyı sembolize eder ve o yaşamlarla ilgili merak uyandırır”
GMW Mimarlık, Ali Evrenay Özveren
Özellikle havaalanları konusunda uzmanlaştığımız için bizim aklımıza hemen havaalanı geliyor haliyle...Havaalanları aslında gidilen ülkenin giriş kapısıdır, diyebiliriz. Biz de tasarımlarımıza başlarken böyle düşünürüz ve bu nedenle anlamsal olarak kapı bizim için özel bir öneme sahiptir.
Kapı, mimaride sembolik özellikleri de olan önemli bir yapı elemanı. Kapı, arkasındaki yaşantıyı sembolize eder ve o yaşamlarla ilgili merak uyandırır. Sokaklarda yürürken çok güzel kapılar, kapı tokmakları ve kapı zilleri görürseniz o kapının arkasında ne olduğunu, nasıl bir hayat sürüldüğünü hep merak edersiniz. Dış mekan ile iç mekan arasında net bir ayırım yapmadığı için bizim favorimiz döner kapı olabilir.
“Kapı benim için aidiyet, güvenlik ve sığınma ilgili bir konu. ”
İGLO Mimarlık, Zafer Karoğlu
Kapı, felsefi anlamda kuvvetli mesajlar veriyor. Kapının bana verdiği hissi biliyorum ama ifade etmekte zorlanıyorum. İlk aklıma gelen, kapı benim için aidiyet, güvenlik ve sığınma ilgili bir konu.
Kapı kavramını mimariye bağlamak da hiç içimden gelmiyor. Bir çölün ortasına kapı koysanız yanından değil de sanki açıp içinden geçme hissi uyandıracaktır diye düşünüyorum; yani o denli kuvvetli bir kavram. Kapının ardı, kapı benim ise; aidiyet ve güven, başkası için ise dikkatli olmak gerektiği ve kendi sınırlarımın dışında olduğum şeklinde bir his yaşıyorum. Kapı, göreceklerinize sizi daha en baştan hazırlayan bir etken.