Kendi Enerjisini Üreten Yapı "Cosmic ADU"
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
ABD'li start-up Cosmic, özel inşaat yöntemleri kullanılarak inşa edilen ve ihtiyaç duyduğundan daha fazla elektrik üreten, güneş enerjisiyle çalışan konut birimi inşa etti. Merkezi San Francisco'da bulunan Cosmic, 14 yılı aşkın bir süredir tasarım ve inşaat alanında çalışan girişimci ve mimar Sasha Jokic tarafından kuruldu. Geçmiş girişimleri arasında akıllı robotlar tarafından desteklenen, yeni inşaat araçları geliştiren bir start-up olan Formdwell yer alıyor.
Jokic ve Cosmic'teki ekibi, "konut ve iklim krizlerini çözmede cesur ve yeni bir adım olması amaçlanan" son projesinde, verimli bina sistemlerini tamamen elektrikli, sıfır emisyonlu bir sistemle birleştiriyor. Şirket "Kendi kendine yeten ev platformumuzu geliştirdik. Bu, sıfır karbonlu, sağlıklı ve inanılmaz derecede verimli yapıların hızlı, düşük maliyetli inşasına olanak tanır." dedi.
Cosmic yapılar, normdan birkaç şekilde ayrılır. Şirkete göre cosmic yapılar geleneksel yöntemlerden daha hızlı, ekonomik ve az israflı olan aerodinamik bir süreç kullanılarak üretiliyor. Bu yapılar enerji tüketimini en aza indirecek ve fosil yakıt kullanmadan kendi elektriğini üretecek şekilde tasarlanmış. Ayrıca bu yapılar depolanan ve yeniden dağıtılan fazla enerjiyi üretebilir.
Ekip, Cosmic Studio adlı ilk model ünite olan ADU'yu tamamladı. ADU tek katlıdır ve toplam 33 metrekaredir. Kompakt dairede bir banyo ve uyumak, yaşamak, yemek yemek ve yemek pişirmek için açık plan alanlar bulunur. Bu ilk birim bir yaşam alanı olarak tasarlanmış olsa da şirket, binanın oyun odası ve ofis gibi diğer işlevler için de kullanılabileceğini vurguladı. Bir diğer neden ise COVID-19 salgını, esnek binalara olan ihtiyacı artırdı.
Şirket "Amerikan Rüyası 2.0 içinde yaşadığımız, uyuduğumuz, çalıştığımız, okula gittiğimiz ve içinde oyun oynadığımız ev, bizi ve gezegeni sağlıklı tutan esnek bir alandır." dedi. Cosmic, birimlerini bir "hibrit prefabrik yaklaşımı" ile, binanın bir fabrikada yapılan parçaları ve yerinde inşa edilen diğer bileşenlerle oluşturur.
Çerçeve veya ana gövde standartlaştırılmış bileşenlerden oluşan modüler bir sistemdir. Modüller, 1,7 ila 4,1 metrekare arasında çeşitli boyutlardadır ve çeşitli ölçeklerde binalar oluşturmak için birleştirilir. Cosmic Studio ünitesinin ana gövdesini oluşturmak için 14 standart modül kullanıldı.
Jokib "Ana gövde gelişmiş yapısal performans için son derece güçlüdür ve farklı muhafaza düzenlerine uyum sağlamak için yüksek düzeyde uyarlanabilir." dedi. Ana gövde metal ve ahşaptan yapılmış. Kirişler, derzler ve zemin kaplaması ince metal levha ve borulardan yapılırken, diğer yapısal elemanlar sürdürülebilir kaynaklı ahşaptan yapılmış. Çatısı ise kenetli metalden yapılmış.
Modül bileşenleri fabrikada monte edilir, demonte konteynırlara yerleştirilir ve daha sonra açık kasa kamyonla şantiyeye taşınır. Modülün maksimum ağırlığı 272 kg'dır ve küçük bir teleskopik taşıyıcı ile nispeten kolay bir şekilde sökülebilir ve monte edilebilir. Vinç gerekmez.
Takım "Duvarlar ve kaplamalar gibi ucuz ve basit bileşenleri yerel profesyonel inşaatçılar için nispeten ucuz bir şekilde kullanıma sunduk. Böylece ana gövde maliyeti ve performansında önemli iyileştirmeler sağlıyoruz." dedi. Ev yeraltı ankrajları, yer üstü ayakları ve kendiliğinden yayılan derzlerden oluşan tescilli bir temel üzerine oturur. Yeraltı kısmı için toprağın türüne bağlı olarak vida dişleri veya beton temeller kullanılabilir.
Duvar panelleri çapraz lamine ahşaptan ve farklı kontrplak türlerinden yapılmış ve zemin sert ağaçtan yapılmış. Kaplama seçenekleri arasında siyah, gri veya doğal olarak lekeli sedir, bakır tonunda kompozit paneller bulunur. Mutfaklı birimlerde kuvars tezgahlar ve kaliteli dolaplar bulunur. Banyolarda fayans kaplı duş duvarları ve kaliteli son teknoloji armatürler bulunur. Diğer özellikler arasında son derece verimli LED'ler, akıllı termostat ve güç kullanımını izlemek için bir uygulama yer alır.
Ev genelinde yalıtım ve hava geçirmez pencere ve kapılar gibi özellikler, enerji tüketimini en aza indirecek şekilde tasarlanmış. Cosmic ADU, kamusal su ve kanalizasyon sistemlerine bağlanmak üzere tasarlanmış ancak tüm elektriğini kendi üretebilir. Ünite, lityum-iyon ve termal enerji depolama için büyük bir pil takımı da dahil olmak üzere mekanik, mühendislik ve sıhhi tesisat sistemleriyle önceden monte edilmiş.
Ünite ayrıca, California bölgesinde yılda 7 ile 20.000 kWh arasında üretim yapabilen bir çatı güneş enerjisi dizisi ile birlikte gelir. Bu, ADÜ'nün gerektirdiği beklentileri fazlasıyla aşıyor. Ekip, fazla enerjinin depolanıp ADU mülkündeki ana eve veya elektrikli araçlara dağıtılmasını öngörüyor.
Jokic "ADU'lar hem elektrik hem de termal enerjiyi verimli ve uygun olduğunda üretip depolayabilir ve gerektiğinde evin her yerine dağıtabilir." dedi. Ayrıca mülk sahipleri, Cosmic'ten güneş panelleri ve pil takımları satın alabilir veya kiralayabilir. Cosmic şu anda San Francisco'daki Autodesk Teknoloji Merkezi'nde bulunuyor ve ilk ana gövde modüllerini üretecek. Ayrıca yerel malzeme tedarikçileri ve üreticileriyle de çalışıyor.
Şu anda, bir Cosmic ADU'nun üretilmesi ve sevk edilmesi 4-6 ay sürüyor. Şirket şu anda fiyatlandırmayı açıklamıyor. Ayrıca Cosmic'in nihai hedefi inşaat sektörünü dönüştürmektir. Şirket, "Evlerimiz değişiyor. Küresel ısınma ve salgın hastalıklar yaşam biçimimizi değiştirdi ve geri dönüş yok." dedi.