Mimarlıkta Tarihsel Bir Duruş: Karyetidler
Karyatidler Mimaride, yapının taşıyıcı kolonları yerine kullanılan kadın heykellerdir. Karyatidler, yapının taşıyıcı birer elemanı olmakla birlikte, bize dönemin yaşantısında kadının yeri hakkında da ipuçları vermektedir. Karyatid aslında köken olarak Karyai kızlarına verilen isimdir. Bu kadınların savaşa giden eşlerini beklerken tüm ağır işleri üstlenmek zorunda kalan Karialı kadınları temsil ettiği düşünülmektedir. Bu yüzdendir ki karyatidler genelde bina girişlerindeki kapı alınlıklarını taşımak için kullanılırlar
Mimari terim olarak baktığımızda ise kadın heykeli şeklindeki sütunlara karyatid denmektedir. Bunlar gerçekten de sütuna benzemektedir. Elbiselerinin üzerindeki dikey çizgiler adeta sütunlardaki yivler gibi durmaktadır. Terminolojide Kontrapost adı verilen duruş sebebiyle vücut ağırlığı arka tarafta kalan bacağa yüklenmiştir. Aslına bakarsanız tam da böyle durmak zorundadır. Duruşuna bakarak üzerindeki kumaşın ne kadar ağır olduğunu tahmin etmek zor değildir.
Atina Akropolisi’ni ziyaret ettiğinizde içerisinde yer alan Erekhtheion Tapınağı’nda yapının en sıra dışı bölümü olan Karyatid kadınlarının süslediği güney cephesinde bu zarif heykelleri inceleyebilirsiniz.
En ünlü ve en çok kopya edilen karyatidlerin bulunduğu Erekhtheion Tapınağı, bugün sırf bu kadın heykellerini görmek için gelen ziyaretçilerle dolup taşıyor. Yer alınan veranda da 6 adet karyatid görülmektedir. Farklı surat ifadelerine sahip bu heykellerden 4 tanesi öne bakmaktadır. Sağdaki 2 karyatid ile soldaki 2 karyatidin duruşu birbiriyle zıtlık halindedir. Antik Dönem’de gördüğümüz o kusursuz güzellik ve asalet bu heykellerde de mevcuttur.Bu karyatidlerin orijinalleri şu an The British Museum’da sergilenmektir.
