New York Gökdelenlerinin Ağırlığı Altında Batıyor

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Araştırmacılar New York'taki yapıların kütlesinin yılda bir ila iki milimetre batarak şehrin sel riskini artırdığını keşfetti. Devlete ait US Geological Survey ve Rhode Island Üniversitesi Oşinografi Enstitüsü'nden araştırmacılar, özellikle yapılı çevrenin çökme üzerindeki etkisini araştıran ilk araştırma olduğunu söyledikleri bu çalışma için New York'taki tüm binaların kütlesini hesapladılar. Elde ettikleri netice, altta kalan toprak çeşitlerine ve temel modlarına dayalı olarak yapıların 600 milimetreye kadar batma potansiyeline sahip olduğu doğrultusunda.

Her yapı "gelecekteki sel riskine katkıda bulunabilir"

Araştırmacılar bu çökmenin, deniz seviyesinin artması ve artan fırtına şiddeti sebebiyle New York'ta zaten yüksek olan sel riskini daha da artırdığını söylüyor. "Kıyı şehirleri global olarak geliştikçe, yapılaşmanın yoğunlaşması ve deniz seviyesinin yükselmesi, su altında kalma tehlikesinin artması anlamına geliyor" diye yazdılar. "Makalenin hedefi kıyı, nehir veya göl kenarlarında inşa edilen her ek yüksek yapının gelecekteki sel riskine neden olabileceği ve azaltma stratejilerinin devreye sokulması ihtiyacı konusunda bilinç oluşturmaktır."

The Weight of New York City: Possible Contributions to Subsidence From Anthropogenic Sources başlıklı makale Earth's Future dergisinde yayımlandı ve ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu jeofizikçisi Tom Parsons ile Rhode Island Üniversitesi araştırmacıları Pei-Chin Wu, Meng (Matt) Wei ve Steven D'Hondt tarafından kaleme alındı. Araştırmacılar hem kentin çeşitli bölgelerdeki yapıların kütlesi altında batma hızını modellemiş hem de sonuçları uydu verileriyle karşılaştırarak gerçekçi rakamlar tespit etmiştir.

Şehirdeki 1.084.954 binanın 778,2 kilometrelik bir alana yayılmış 760 milyar kilogram (veya 1,68 trilyon pound) toplam kütleye ulaştığını ve ortalama yapı kütlesinin 704.000 kilogram (1,55 milyon pound) olduğunu tespit etmişler. Yumuşak kil açısından zengin toprak ve yapay dolgu bölgelerinde ortalaması 294 milimetre olmak üzere 75 ila 600 milimetre arasında değişen en büyük çökme potansiyelini saptamışlar. En düşük etki tüm temellerin ana kayaya tutturulduğu ve çökmenin sıfıra yaklaştığı bölgelerde meydana gelir.

New York tüm kıyı kentlerinin simgesi

Araştırmacılar yapılı çevrenin New York'ta çökmeye neden olan birçok faktörden sadece biri olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Arazinin doğal olarak çökmesinin yanı sıra yeraltı sularının çıkarılması gibi insan tarafından yönlendirilen diğer nedenler de var.

Ayrıca New York'un yaşadığı sıkıntıların, yoğun yapılaşmış bölgelerin kıyı şeridine yakın olduğu her yerde yaşandığı uyarısında bulundular. "New York dünyanın dört bir yanında giderek büyüyen ve çökmekte olduğu gözlemlenen kıyı şehirlerinin simgesidir, bu da artan su baskını riskine karşı mücadele edilmesi gereken müşterek bir küresel zorluk olduğu anlamına gelir." diye yazmışlar.

US National Oceanic and Atmospheric Administration'a (NOAA) göre 20. yüzyılın genelinde yılda 1.4 milimetre olan küresel deniz seviyesi yükselme hızı 2006-2015 yılları aralığında iki kattan fazla yükselerek yılda 3.6 milimetreye ulaşmış. Aynı kurum deniz seviyesindeki artışın 21. yüzyılın sonuna kadar New York'ta mevsimsel kıyı taşkınlarında yirmi kat artış sağlayabileceğini de saptamıştır. Gerçek yaşam verilerini kullanarak farklı kentlerin deniz seviyesinde beklenen yükselmeyi hesaplayan Second Sea Calculator uygulamasına göre New York, küresel ısınmanın düzeyine bağlı olarak 2050 yılına dek 29 ila 32 santimetre arasında bir yükseliş yaşayabilir.