Peter DeMaria Çevreci ve Ekonomik Konut Çözümleri

Birisi “Ailenizin, arkadaşlarınızın ve çocuklarınızın sürdürülebilir olmasını mı uygun şartlar içinde hayatlarına devam etmelerini mi istersiniz?” sorusunu sormalı.

Peter DeMaria alışılageldik malzeme ve inşaat metodolojisi kullanması ile tanınan, mimar olmasının yanı sıra aynı zamanda bir sanatçı olarak da algılanan bir isim. Konteyner merkezli çalışmaları Amerikalı Mimarlar Enstitüsü üyesi Bill Gati’nin 2008 yılında USA Today’dan Katherine Lackey’e verdiği bir demeçte “Şu anda deneysel kabul edilseler de konteynerler ile tasarım yapan mimarlar maverik ve öncü bir yapıya sahipler” sözleriyle betimlenmiş.

DeMaria beş yıl gibi bir süreci tüketim kültürünün elçileri olarak yorumlanabilecek taşımacılık konteynerlerini çevreci ve ekonomik konut çözümüne dönüştürmeye adadı. Çalışmaları aşırıya kaçan bir tarz izlememekle birlikte prefabrikasyon prensipleri üzerinde yükseliyorlar.

Konteynerlerin kullanımı konusunda fikirleri önemli kabul edilen Stewart Brand’ın aksine DeMaria aynı zamanda Buckminster Fuller’la da dirsek teması halinde çalışmalar yürütüyor. Fuller gibi, mimarinin gezegenimiz üzerinde kritik rol oynayan bir görevi olduğunu düşünen DeMaria verdiği bir demeçte
“Sürdürülebilirliğin sınırlarını reddetmeye başladım. Sürdürülebilirlik, yeterli değil. Binalarımız çevre algısı daha yüksek bir topluma destek olan, yeni gelişmelerin öncüsü olarak işlevsellik kazanacakları bir noktaya gelmeli” cümleleriyle mimarinin çok daha fazlasını hedeflemesi gerektiğine inandığını deklare ediyor.
DeMaria ile yaptığımız söyleşiye geçmeden evvel, mimarın Dwell Dergisi’nin 2009/Şubat sayısına verdiği röportajından bir alıntı yapalım istiyoruz.

“Kimi insanlar gelecekte keşfedilecek ileri teknoloji ürünleri ve sistemlerinin inşaat endüstrisinin kurtarıcısı olacağını varsayıyor. Yeni teknoloji elbette müthiş olabilir fakat binalarımızın karşılaştığı zorluklara çözüm olabilecek cevaplar tam önümüzde duruyor. Ticari inşaatlara ve diğer endüstrilere var olan ürünler ve sistemleri incelememiz; domestik mimari ihtiyaçlarımızı karşılama adına nasıl doğrulanabileceklerini, adapte edilebileceklerini ya da geri dönüştürülebileceklerini sorgulamamız gerekiyor. Yeni ev tasarımları için yorumlamalar yaratmak kadar şatafatlı bir iş değil ama hali hazırda var olan endüstriyel öğe ve sistemlerin ekonomik seviyelerini geliştirecek faydalı tasarım süreçlerini incelememiz gerekiyor.”

Peter DeMaria, 2009

düşük maliyetli ve kaliteli alternatif inşa metotlarını incelerken
konteynerler kadar çok şey vadeden
bir başka metot bulamadık.

Konteynerler ile çalışmaya nasıl başladınız?

Kendi evimi tasarlamak ve büyük kalibreli çelik ile inşa etmekle geçen iki yıllık bir sürecin ardından sürdürülebilir, düşük maliyetli ve kaliteli alternatif inşa metotlarını incelemeye başladık; konteynerler kadar çok şey vadeden bir başka metot da bulamadık.

Bir yıl kadar süren bir diğer süreçte, inşaatın detaylarını geliştirirken bir yandan da konteyner üretiminin nüanslarını anlamaya adadım kendimi. Bina öğeleri ile konteynerler arasında kurulacak bir evlilik incelenmeli, test edilmeli ve sonrasında uygun biçimde detaylandırılmalıydı. Bir detaylar paleti oluşturmak, devlet müessesinin konteynerleri bina bloğu olarak kabul etmeye ikna etmek ve daha önce yüzülmemiş suları keşfettiğimizi anlamak görevimiz haline geldi.

İlk konteyner ev projemiz Redondo Sahil Evi’ni sipariş eden müşterimiz ilerici bir düşünceye sahip bir tasarım istediğini dile getirmişti. Bütçeleri kısıtlıydı fakat bir sıkıntı yaşanmadı. Cüretkar bir yapıya sahiplerdi ve cüretkar tasarıma karşı hissettikleri yakınlık projenin başarılı olmasını sağladı. Uzun vadede konteynerler ile yapılan tasarımın inovatif bir çözüm olacağına inanmışlardı.

Bir detaylar paleti
oluşturmak,
devlet müessesini
konteynerleri bina bloğu olarak kabul
etmeye ikna etmek ve
daha önce yüzülmemiş
suları keşfetmek
görevimiz haline geldi.

Konteyner kullanmanın pozitif yönleri nelerdir?

Öncelikle düşük maliyetli, ahşap/çubuk çerçeveli konstrüksiyonlardan çok daha iyi olan büyük kalibreli çelik konstrüksiyon ile çalışıyorsunuz. Kaliteli materyaller ve detaylar müşterilerimiz için son derece önemli bir değere dönüşüyor. Ortaya çıkan evlerin yüzyıllar boyunca ayakta kalması hedefleniyor. Küf, termit ve yangına dayanıklı doğaları ile konteynerler uzun dönem süren bir güvenlikli alan ile ekonomik avantajları bir arada bulunduruyor.

Belli bir form ve biçimle çalışmaya zorlandığınızı; yaratıcılığınızın kısıtlanmış olduğunu düşünüyor musunuz?

Konteynerler, kısıtlamanın tam aksine, özgürleştirici formlar. Neredeyse tüm konfigürasyonlarını, tüm biçimlerini nasıl kullanabileceğimizi çözmüş durumdayız. Tamamen mühendislik ve matematik ile alakalı bir durum bu; hesaplamalar sınırsız sonuçlar ise ulaşılabilir. Bununla birlikte; kamu bizim daha önceden keşfettiğimiz biçimleri kabullenmeye başlamış durumda. Daha çok mimarın konteynerleri projelerinde kullanmaya başladığını görüyoruz. Konteyner akımı henüz çok genç; her proje ile çeşitlendirilmiş bir palet, çeşitlendirilmiş bir uygulama tipi geliyor.

Kargo konteynerlerini ileri dönüşüme sokup strüktürel öğelerimizin kalbi olarak yorumladığımızda yeni çelik üretimine sebep vermeden, ve çevre üzerinde bir etki bırakmadan, çelik ile çalışmanın faydalarından yararlanıyoruz.

Mamur çevremizin
kaynak tüketmenin aksine gezegenimize pozitif değerler katan bir mihmandar gibi gürbüz ve zengin olması gerekiyor.

Projelerinizde kullandığınız malzemeleri seçerken ne gibi özelliklere dikkat ediyorsunuz?

Kullandığımız bina öğelerinin çoğu tesis dışında üretilen, şantiye alanında montajı kolay olan materyaller. Standart inşaat tekniklerine oranla prefabrik inşaat ürünlerinin kullanımı ortaya çıkan atık miktarını büyük ölçüde azaltıyor. Ayrıca kimi yapı malzemelerini büyük miktarlarda alıp birden çok projede kullanmanız mümkün. Böylelikle hem gecikmelerin önüne geçilebiliyor hem de ürün yetersizliği açınılabiliyor. Yüksek miktarda malzeme alımı ve küçük miktardaki tamamlanmış modüllerle çalışmak hem şantiye alanından hem de ürünlerin taşınmasından kaynaklanan karbon salınımını büyük ölçüde azaltıyor.

Projelerimiz bina oryantasyonu, yüksek kaliteli pencere sistemleri ve bunlara entegre edilmiş yalıtım ve vantilasyon sistemleri, hem pasif hem de aktif solar sistemlerin inşa koşullarına özel kullanımı sayesinde ısıtma ve soğutma yüklerini azaltarak enerji tasarrufu yapıyor. Kullanmayı ya da tasarımlara entegre etmeyi sevdiğimiz kimi başka materyaller de var.

Kendi projeleriniz dışında, yapılan konteynerler merkezli projeler içinde gözdeleriniz var mı?

Cüretleri ve başarıları ile beni cezbetmiş iki proje var. Bunlardan biri Shigeru Ban’ın Göçebe Müzesi – Nomadic Museum adlı projesi. Diğeri ise Lo-tek’in Puma City’si. Her ikisi de taşınabilir yapılar. Her ne kadar bizim çalışmalarımızın büyük çoğunluğu yerleşik olsalar da Red Bull USA projemiz taşınmaya müsait idi. Bence taşınabilir, mobil yapılar tasarlamak mimari ağacının eşsiz, zorlayıcı ve ilgi çekici bir dalı.

Sürdürülebilirlik ve doğa dostu mimari hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? Konteyner bazlı mimari öğeler bu kavramlara neler katıyor?

Şu an; sürdürülebilir ve doğa dostu mimari üzerine yapılan vurgunun bir öngörüsü yok. Yapmamız gereken çok daha fazla şey var. Örneğin birisi “Ailenizin, arkadaşlarınızın ve çocuklarınızın sürdürülebilir olmasını mı uygun şartlar içinde hayatlarına devam etmelerini mi istersiniz?” sorusunu sormalı. Mamur çevremizin kaynak tüketmenin aksine gezegenimize pozitif değerler katan bir mihmandar gibi gürbüz ve zengin olması gerekiyor. Şimdi ve gelecek için mamur çevremiz kümelenmeye kanalize olmuş durumda. Sadece tasarımlarının estetik yönleriyle değil aynı zamanda gezegenimiz nezdinde sorumlu yaşama katkıları ile bugün küçük sorunları çözen konteynerler gelecekte çok daha ilgi çekici ve büyüleyici çözümler sunacak.

Peter DeMaria'nın kullanmayı ya da tasarımlara entegre etmeyi sevdiği materyaller
Sürdürülebilir bir anlayışla yönetilen ormanlardan elde edilen ahşap,
Bambu gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilmiş ürünler,
İleri dönüştürülmüş kot kumaşı üzerine kurulu yalıtım sistemleri,
Geri dönüştürülmüş malzemelerden üretilen kilimler,
Toksik olmayan silikon ve yapıştırıcılar,
Düşük derecede uçucu organik bileşiğe (VOC) sahip boyalar,
Energy Star sertifikalı araçlar, verimli ısıtma ve soğutma sistemleri ve LED ile floresan lambaları,
Elektrik sistemine bağlı solar güç sistemleri, fotovoltaik paneller
Rüzgardan enerji elde etmeyi sağlayan paneller,
Su tasarrufu sağlayan düşük akışlı düş başlıkları, çift basımlı sifonlar, lavabo altı akıntı kısıtlayıcıları ve Grey Water sistemleri