Prefabrik Konutlarla Hızlı ve Sürdürülebilir İnşaat
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Şili’nin Viña del Mar kentinde 2 Şubat 2024’te başlayan ve iki gün boyunca süren yangın, 132 kişinin hayatını kaybetmesine ve 5.500’den fazla evin yok olmasına neden oldu. Yaklaşık 9,5 hektarlık alanı küle çeviren felaket, kentin altyapısını ciddi şekilde tahrip etti. Ancak aradan bir yıl geçmesine rağmen yeniden inşa süreci sadece %26 oranında tamamlanabildi.
Bu bağlamda, ELEMENTAL mimarlık ofisi ve Viña del Mar Belediyesi, yangından en çok etkilenen mahallelerden biri olan El Olivar’da prefabrik konut projesinin inşasına başladı. Modüler çelik yapı sistemine dayanan bu proje, sadece yangın mağdurlarına hızlı ve güvenli bir barınma çözümü sunmakla kalmayıp, gelecekteki afetlere karşı daha dirençli konut modellerinin geliştirilmesi için bir pilot çalışma niteliği taşıyor.
ELEMENTAL'in Prefabrik Konut Modeli
ELEMENTAL tarafından tasarlanan prefabrik konut modeli, sekiz modüler birimden oluşuyor ve toplam dört daireyi barındırıyor. Her biri 63 m² büyüklüğündeki daireler, çelik çerçeve, kompozit döşeme ve galvanizli çelik profilli duvarlarla inşa ediliyor.
Üretim Süreci: Prefabrik modüller bir ay içinde fabrikada üretiliyor.
Montaj Süreci: Kamyonlarla sahaya taşınan yapılar, sadece bir gün içinde monte ediliyor.
Oturuma Hazır Hale Gelme Süreci: Son rötuşlar tamamlanarak beş gün içinde oturmaya hazır hale geliyor.
Bu sistem, hem hız hem de maliyet açısından büyük avantaj sağlıyor. İlk versiyon, Şili Maliye Bakanlığı tarafından 223 milyon Şili pesosu (yaklaşık 220.000 ABD doları) bütçeyle finanse edildi.
Yeni Bir Konut Tipolojisi: Küçük Konut Grupları
ELEMENTAL’in geliştirdiği bu model, Şili’de geleneksel olarak tek katlı bahçeli evlerde yaşayan aileler için yeni bir konut tipolojisi sunuyor. Pequeños Condominios (Küçük Konut Grupları) olarak adlandırılan proje, dört aileyi barındıracak şekilde tasarlandı.
Her kat, bir daireye ayrılmış şekilde kurgulandı. Bu proje, daha az alan kullanarak daha fazla konut üretme fırsatı sunuyor. Bu konut grupları, yüksek yoğunluklu, sürdürülebilir bir kentsel çözüm sağlıyor.
Şili'de Acil Durum Konut Politikaları
ELEMENTAL’in kurucusu Alejandro Aravena ve Viña del Mar Belediye Başkanı Macarena Ripamonti, bu projenin acil durumlar için hızlı ve kalıcı konut çözümleri üretme konusunda model teşkil etmesini hedefliyor.
Şili’de afet sonrası konut projeleri genellikle merkezi hükümet tarafından yönetiliyor. Ancak ülkenin 4.270 km uzunluğundaki coğrafyası ve farklı iklim bölgeleri nedeniyle, merkezi sistemin hızlı hareket etmesi zorlaşıyor. Viña del Mar Belediyesi, bu projeyle yerel düzeyde çözüm üretmeyi ve gelecekte benzer projeler için ek finansman sağlamayı amaçlıyor.
Latin Amerika’da Prefabrik Konutların Yükselişi
Prefabrik konut sistemleri, Latin Amerika’da hızla yaygınlaşan bir alternatif yapı modeli olarak öne çıkıyor. Genellikle tatil evleri için kullanılan modüler sistemler, artık acil barınma ihtiyaçlarına hızlı ve modern çözümler sunmak için de değerlendiriliyor.
Uruguay: iHouse Estudio
Arjantin: SET Ideas, Estudio Borrachia
Kolombiya: Ensamble de Arquitectura Integral
Bu ofisler, prefabrik yapıların hem estetik hem de fonksiyonel olabileceğini kanıtlayan projeler üretiyor.
ELEMENTAL’in Viña del Mar Projesi
Viña del Mar’da hayata geçirilen bu proje, yalnızca bir yeniden inşa çalışması olmanın ötesinde, Latin Amerika’daki konut politikaları için ilham kaynağı olma potansiyeline sahip.
Hızlı montaj ve prefabrik teknolojisi, afet sonrası barınma krizlerini çözebilir. Yerel yönetimlerin bu tür projeleri desteklemesi, merkezi hükümetin yükünü hafifletebilir. Sürdürülebilir malzemeler ve modüler sistemler, uzun vadeli kentsel dönüşüm için yeni bir paradigma oluşturabilir.
ELEMENTAL’in Viña del Mar’daki prefabrik konut modeli, afet sonrası hızlı konut çözümleri için umut verici bir örnek sunarken, aynı zamanda Latin Amerika’nın gelecekteki kentsel planlamasına da yön verebilir.