Sanal Ortamların Mimarisi: Metaverse İçin Tasarım

Geçtiğimiz birkaç yıl boyunca, metaverse büyük önem kazandı. Metaverse üzerindeki bu gelişimler, mimarları fiziksel çevre ile olan ilişkimiz üzerindeki etkilerini ve mimarinin bu yeni sanal alana nasıl katkıda bulunabileceğini düşünmeye yönlendiriyor. Metaverse'deki mimari, artık yerleşik firmalar tarafından benimsenen bir saçak konusu değil. Patrick Schumacher, "Önümüzdeki dönemde mimari eylem ve inovasyonun çoğunun gerçekleşeceği yer metaversedir" diyor. Fizik, malzeme özellikleri ve inşaat maliyetleri gibi kısıtlamalardan bağımsız olan metaverse, yeni bir mimari ifade alanının kilidini açtı. Aşağıda, mesleğin genişleyen dijital ortamlar alanıyla ilişki kurmasının çeşitli yollarından bazılarına bakılmaktadır.

Metaverse Mimarisi

20. yüzyılın kâğıt mimarisinden farklı olarak, metaverse mimarisi ticari amaçlara hizmet eder ve müşteri-mimar ilişkisi tarafından desteklenmeye devam eder. Kulağa tuhaf gelse de, dijital araziye büyük meblağlarda para yatırılıyor. Trilyon dolarlık bir endüstri olacağı tahmin edilen birçok kişi bunun bir parçası olmak için acele ediyor ve Decentraland Architects gibi yeni iş fırsatlarının gösterdiği gibi, sanal ortamlarının tasarımı merkezi odak haline geliyor. Yeni oluşturulmuş 3 boyutlu tasarım ve mimari stüdyosu, blok zinciri sanal dünyası Decentraland kullanıcılarının metaversede mülklerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.

Bu sanal emlak piyasasında, mimarlar ve 3d tasarımcılar eşit bir oyun sahasında görünüyorlar, ancak herkes aynı fikirde değil."Metaverse, biz konuşurken hızla inşa ediliyor. Ama onu kim tasarlıyor? Kim tasarlamalı? Yakın tarihli bir röportajda “Benim tezim şu: Metaverse'in tasarımı, mimarlık disiplininin ve daha geniş tasarım disiplinlerinin görev alanına giriyor.” Diyor. Teoride, metaverse herkesin kendi evrenini yaratabileceği eşitleyici bir oyun alanı olsa da, gerçekte şirketler kullanıcıları metaverse’ün kendi bölümlerine getirmek ve bunu başarmak için para ve bilgi yatırımı yapmak istiyor. Bu nedenle, metaverse’deki projeler için yerleşik mimarlık firmalarını devreye almaya başladılar.

Sanal Müzeler

Dijital sanat müzeleri ve galerileri, önemli kurumların sanal turları şeklinde birkaç yıldır ortalıkta dolaşıyor, ancak eğilim yalnızca pandemi ve NFT'lerin artan popülaritesi ile daha da kötüleşti. Müzayede evi Sotheby's, sanal bir sanat galerisi olarak işlev gören Decentraland'daki Londra merkezinin dijital bir kopyasını yarattı. Mimarlar da bu yeni sergileme sanatı biçimine bağlı kaldılar. Art Basel Miami için Zaha Hadid Architects, metaverse'de mimari ve sosyal etkileşimi keşfederek NFTism adlı sanal bir sanat galerisi yarattı. MMO (devasa çok oyunculu çevrimiçi oyun) teknolojilerine dayanan sanal galeri, ZHA tarafından oluşturulan ve kullanıcı deneyimine odaklanan tasarımlar içeriyordu.

Çalışma Ortamları

Sanal toplantı odaları, pandeminin başlangıcından bu yana her yerde bulunuyor, ancak yeni sanal çalışma alanlarının olanakları yalnızca yazılım şirketlerini değil, yerleşik mimarlık firmalarını da cezbetti. Geçen yıl, UNStudio ve Bjarke Ingels Group, mimarlar ve geliştiriciler için tasarım, inceleme ve iş birliği süreçlerini kolaylaştıran sanal, bulut tabanlı bir platform olan SpaceForm'u geliştirmek için Squint/Opera ile ortaklık kurdu. Uzaktan iletişimi iyileştirme kapsamında 3 boyutlu ortamları simüle eden prototip, 2018 yılında geliştirildi ve ardından mimar ve tasarımcıların geri bildirimleri ile geliştirildi. Bjarke Ingels, en son SpaceForm prototipinin yeteneklerini "geleceğin gerçek ve hayali gerçekliklerin anlık bir birleşimine izin verecek olan artırılmış yaratıcı ve işbirlikçi ortamı, şimdi ve geleceğin artırılmış gerçeklik anlayışımızda kaynaşması, olarak sentezliyor.

Metaverse'deki Ticari Projeler

Şu anda, mesleğe dair yepyeni bir uzmanlık alanına yol açan metaverse de ana planlar ve mimari alanlar tasarlamak üzere mimarlar görevlendiriliyor. Grimshaw, yakında çıkacak pax.world platformu için metaverse tabanında bir proje tasarlamak üzere görevlendirildi. Platform, metaverse'de bir arsa satın alan kullanıcılara kendi alt evrenlerini yaratma ve onu sanal bir merkez, eğitim alanı veya eğlence mekânı olarak kullanma imkânı sunuyor. Grimshaw, eski ticaret yollarındaki kervansaraylardan "metaserai" olarak adlandırılan pax.world için ilk dört toplanma yerini tasarlamaya hazırlanıyor.

Zaha Hadid Architects yakın zamanda The Liberland Metaverse adlı metaverse'de hiper gerçekçi bölgelere sahip sanal bir "özgürlükçü mikro ulus" tasarladı. Ofis, sanal gelişimi oluşturmak için mekansal tasarım, yön bulma ve sosyal atmosferlerin çerçevelenmesi konusundaki bilgi ve deneyimini kullandı. Şirketler de fiziksel alana sahip olmak zorunda olduklarından, firma sanal ve fiziksel ortamlar arasındaki sinerjiye güçlü bir şekilde inanmaktadır.  Sonuç olarak bu siteleri grafik tasarımcılar değil mimarlar tasarlamalıdır.

Bazıları onu mimarinin geleceği olarak kabul ettiğinden ve diğerleri çoğu etkileşimin paraya çevrildiği spekülatif bir fenomen olduğundan, metaverse oldukça tartışılmaya devam ediyor. Metaverse mimarlar için yeni bir gelir akışı mı yoksa meslek içinde bir paradigma kayması mı ortaya çıkaracağı henüz belli değil.