Sürdürülebilir Bir Yapı Örneği Zhuhai Jinwan Sivil Sanat Merkezi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Zaha Hadid Architects tarafından tasarlanan Zhuhai Jinwan Sivil Sanat Merkezi, ünlü mimarlık stüdyosunun fütüristik akıcı çizgileri ve geniş kavisleriyle tanımlanıyor. Etkileyici tasarım, göçmen kuşların V şeklindeki şerit desenlerini yansıtıyor. Stüdyo tarafından bir "çağdaş yaratıcılık merkezi" olarak tasarlanan Sivil Sanat Merkezi, Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletinde yer alan Zhuhai'nin Jinwan bölgesinde büyük ölçekli bir kentleşme projesi olan Aviation New City'nin kalbinde yer alıyor.
Yeni Zhuhai Jinwan Sivil Sanat Merkezi cam elyaf takviyeli beton, çelik ve camdan inşa edilmiş olup üç ayrı kültür enstitüsünden oluşur: 1.200 koltuklu Büyük Tiyatro ve 500 açılır kapanır koltuklu çok işlevli bir Kara Kutu Tiyatrosu barındıran bir Sahne Sanatları Merkezi; interaktif bir Bilim Merkezi; ve bir Sanat Müzesi. Ayrıca otopark için bir bodrum alanı da bulunuyor. Mekanlar kendilerine özgü özellikleri ve ayrı ayrı kendi kendini destekleyen dış çelik kanopileriyle tanımlanırken, Sivil Sanat Merkezi'nin tutarlı yapısal mantığı ile birleştirilmiş: sadece 22 sütunla desteklenen merkez, doğudan batıya 170 metre (558 fit) genişliğinde ve kuzeyden güneye 270 metre (886 fit) uzunluğunda.
Zaha Hadid Architects, iki büyük mekan (Büyük Tiyatro ve Bilim Merkezi) ile iki küçük mekanı (Kara Kutu Tiyatrosu ve Sanat Müzesi) ortak, dış ve çok katmanlı bir merkezi kamusal plaza ile birbirine bağlayarak mekanları merkezi bir eksen üzerinde simetrik olarak düzenlemiş. Stüdyo, "Bu avluya bakan camlı duvarlar, ziyaretçilerin her bir mekanın bireyselliğini ve niteliğini belirleyebilmelerini sağlıyor." dedi. "Büyük Tiyatro ve Sanat Müzesi açık renk malzemelerle tamamlanırken, çok işlevli Kara Kutu Tiyatrosu ve Bilim Merkezi daha koyu renk malzemelerden oluşuyor."
Zaha Hadid Architects, göçmen kuşların şerit desenlerini anımsatan kafesli çelik çatı kanopilerinin, tekrarlama, simetri ve ölçekteki varyasyonlarla yapılandırıldığını ve "her binanın farklı işlevsel gereksinimlerine yanıt veren ilgili unsurların bir bileşimiyle sonuçlandığını" söylüyor. Çatı elemanları arasında paneller, altyapı, kenar kirişleri ve kolonlar yer alıyor. Kendi kendini destekleyen ve dengeleyen çatı modüllerinin tekrarlanması, prefabrikasyon, ön montaj ve modüler inşaatın optimizasyonunu sağlamanın yanı sıra bina maliyetlerinin düşürülmesine de yardımcı oldu. Stüdyo, "Çatı yapısının formu, doğrudan, verimli yük yollarını takip etmek ve böylece kullanılan yapısal malzemelerin ağırlığını en aza indirmek için optimize edilmiş geometriyi takip ediyor." dedi.
Stüdyo, "Ayırt edici çatı yapısı, merkezin dört kanadını saran ağ gibi kabuklardan oluşan bir ağ altında farklı mekanları birleştiriyor." dedi. Halka açık plazanın birbirine bağlanan yaya köprüleri ve boşlukları, gezinti yolları ve kafeleri, ilgi çekici sivil alanlar yaratmayı amaçlıyor. Alanın batı tarafındaki harici bir amfi tiyatro, açık hava performansları ve etkinlikleri için alan sağlıyor.
Büyük Tiyatro'nun iç mekanı, Sivil Sanat Merkezi'nin dış şerit benzeri çatı kanopisinin kompozisyonunu sürdürüyor. Tavan panelleri optimum ses yansıması sağlayacak şekilde konumlandırılmış ve açılı hale getirilmiş. Sanat Müzesi'nde, çatının şerit düzenlemesi ana atriyumu çerçeveleyecek şekilde uyarlanmış - bu doğal ışık sağlar ve sanat sergileri için sürekli bir dikey yüzey oluşturur. Zaha Hadid Architects, "Mimariyi sergi deneyimiyle birleştiren, müzenin dikey sirkülasyon ve sergi rotasının kesintisiz beyaz 'şeridi', müzenin tanımlayıcı özelliğidir." dedi. Bilim Merkezi'nin iç mekanı da çatının geometrisini çevirerek, bunu interaktif sergilerin yanı sıra bilimsel yenilikleri sergilemek için kullanıyor. Bilim Merkezi halka açık bir konferans salonu da içeriyor.
Zhuhai Jinwan Sivil Sanat Merkezi'nin podyumu yapay ZhongXin Gölü'nde bir ada oluşturuyor ve podyuma yaya rampaları ve tünellerle ulaşılıyor.
Merkez, Çin'in Green Building Evaluation Label'ının en üst seviyesine ulaşacak şekilde tasarlanmış. Yapısal bileşenleri geri dönüştürülmüş çelik ve agregalar içeriyor. Merkezin peyzajı ve çevresindeki göl, Zhuhai'nin "sünger şehir" girişiminin ayrılmaz bir parçası - doğaya dayalı bu teknik, Zhuhai'nin yağmur suyunun en az yüzde 70'ini toplamak, filtrelemek ve yeniden kullanmak için peyzajı kullanıyor. Merkezin dış cephesindeki çift yalıtımlı low-e camlar termal performans için optimize edilmiş ve kafesli çatı kanopisi tarafından korunuyor - bu, güneş ışığı miktarını kontrol etmek ve harici güneş gölgelendirmesi sağlamak için farklı boyutlarda deliklere sahip delikli alüminyum paneller içeriyor. Hem çatıda hem de peyzajda yağmur suyu toplama sistemi sulama için kullanılıyor; atık ısı geri kazanımı ise merkezin sıcak su ihtiyacını karşılıyor.