Tasarımda NFT: Dijital Varlıkların Yükselişi

Büyük Resim: Dijital Ekonominin Yükselişi

Tüm dünya, reel ekonomiden dijital ekonomiye doğru olan büyük geçişe tanık oluyor. Açıkçası, bu ikisinin entegrasyonu, küresel pandemiden bu yana büyük ölçüde hızlandı. Dijital ekonomi süresince, bu sürece ayak uyduramayan çeşitli perakende mağazalarının kapılarını kapattığına şahit olduk. Fakat bunun yanında, bazı markaların işin içine kendini de dahil edebildiğini görüyoruz. Örneğin, Balenciaga gibi moda markaları en son koleksiyonlarını bir video oyununda piyasaya sürmeyi seçti. Ticari gayrimenkul sahipleri ya küçülmeye gitti, ya da kiradan dolayı ofisini kapatmak zorunda kaldı. Kapatılan veya küçülen ofisler, pandeminin ortasında patlayan “Zoom” gibi video konferans sistemine geçtiler. Bu da şirketler için, dijital dünyaya atılmaktaki büyük bir başarıydı. Beğenin ya da beğenmeyin, COVID-19 çalışma kültürümüzü değiştirdi, e-ticaretin yükselişini hızlandırdı ve işletmelerin çalışma şeklini değiştirdi. Metaverse oluşturmada ilk olan endüstrilerin öncülerinden bazıları oyun, moda, Hollywood ve kriptodur. Öyle görünüyor ki, şirketlerin yeni oyuna katılmaktan başka bir seçenek kalmayacak. Aksi takdirde şirketler  ayakta kalamayacak.

Sanatta NFT: Dijital Varlıkların Yükselişi

Dijital öğeler zaten 10 milyar dolardan fazla olan bir pazardır. Dijital öğelerin gerçek ve kalıcı bir değere sahip olması için; her an öğeyi kaldırmaya veya devre dışı bırakmaya karar verebilecek bir varlıktan bağımsız olarak var olmaları gerekir. Bu ihtiyaç sonucunda, blockchain teknolojisindeki en son uygulama olan NFT(Non-fungible tokens) sahneye çıktı. NFT, türkçe karşılığı ile “Değiştirilemeyen Token” ya da “Değişmesi mümkün olmayan para” olarak lanse edilebilir. NFT, aslında bir kripto para birimidir. Fakat bu söz konusu para, bildiğimiz tanımların dışında, değerli olan herhangi bir varlık olabilir. Yani NFT, bir değere sahip olan ve tahsil edilebilen dijital bir varlıktır. NFT sayılabilecek varlıklar; herhangi bir sanat eseri, video, tweet, bir internet sayfası, görseller, sosyal medyada oluşturduğunuz hikâyeler ve daha pek çoğu olabilir. Tüm bu dijital varlıklar, gerekli şartları sağladıklarında birer NFT olma özelliği taşıyabilir. Yani anlayacağınız, dijital mimari de bir NFT olabilir.

Toronto merkezli sanatçı Krista Kim, NFT destekli ilk dijital evini yarım milyon doların üzerinde sattı. Bu ev, aslında, birçok Kuzey Amerika’daki gerçek bir evden daha pahalıya mâl oluyor.

Kripto dünyasındaki bir diğer trend ise sanal gayrimenkule yatırım yapmak. Sanal dünyalardaki blok zinciri tabanlı gayrimenkul, 2021'in başlarında başlayan NFT pazar çılgınlığının bir parçası olarak fiyatlarda artış kaydetti. Blok zinciri tabanlı çevrimiçi dünya Decentraland'da, bir sanal arazi parçası son zamanlarda 900.000 dolardan fazla sattı. Decentraland , Sandbox , Somnimum Space gibi sanal dünyalarda insanlar NFT'lerini görüntüleyebilirler. Burada sanat koleksiyonlarına bakabilir, arkadaşlarla dolaşabilir, binaları ziyaret edebilir ve etkinliklere katılabilirsiniz. Bu, birçok insan için erken olabilir, yani platform bir aldatmaca gibi görülebilir. Ancak tasarımcıların fiziksel dünyadaki tasarım becerilerini geliştirmeleri ve bunu sanal dünyaya genişletmeleri kesinlikle ilginç ve muhtemelen kazançlı bir alandır.

İş Modeli Değişimi: Danışmanlıktan İçerik Üreticiliğine 

Mimarlar her zaman, yaratıcı fikirlerini tam olarak destekleyen ve faturaları zamanında ödeyen iyi müşteriler bulmanın zor olduğundan şikâyet ederler. Gerçek dünyada, herhangi bir nedenden dolayı reddedilen tasarımların çoğu, sonsuza kadar kâğıt üzerinde kalıyor. Diğer bir yandan, birçok “kağıt mimarisi” müşteri tarafından tanınmadığı için değersiz oluyor. Tasarımınız inşa edilecek kadar şanslı olsa bile, inşaat çok pahalı, zaman alıcı ve belirsizliklerle dolu olabiliyor. Proje yanlış gittiğinde dava edilmen için birçok neden doğuyor.

Acı gerçek için üzgünüm, ama şunu anlamamız lazım. Tüm bunların yanı sıra, mimarlar artık modern toplumda usta inşaatçılar değil. Dijital mimariden önce mimarlar, bir projenin gerçekleşmesi için diğer danışmanlar, mühendisler, müteahhitler, müşteriler, hükümet yetkilileri ile iş birliği yapardı. Bu noktada proje yöneticileri olarak hareket ederlerdi. Hizmet sağlayan diğer profesyoneller gibi, mimarlara da saatlik ücret üzerinden ödeme yapılır. Yatırımcı Naval'ın dediği gibi, “Zamanınızı kiraya vererek asla zengin olmayacaksınız.” Artık mimarlar, bire bir hizmetler sağlamak yerine, ölçeklenebilen ürünler/hizmetler, yeniden kullanılabilen ve yalnızca bir müşteriye değil milyonlarca kullanıcıya fayda sağlayabilecek çözümler sağlamak için iş modelini yeniden icat edebilirler.

Metaverse, kullanıcıları eğlendirmek için büyük içeriğe ihtiyaç duyar. Sanal eğlence parkları, sanal sinema salonları, sanal konserler, sanal kumarhaneler, sanal okullar, sanal konferanslar, adını koyabileceğiniz her şey gibi deneyimlere ihtiyacımız var. Mimarlar için metaverse, olasılıklarla dolu bakir bir bölge ve fiziksel dünyanın kısıtlamaları olmayan bir Ütopyadır. Mimarlar, türünün tek örneği olan nesneleri toplamaktan hoşlanan insanlar için, NFT ile desteklenen benzersiz tasarımlar yaratabilirler. Mimarlar ayrıca şehirler, binalar, mobilyalar, heykeller, nokta bulutları, dokular vb. gibi dijital varlıklar oluşturabilir ve bunları defalarca satabilirler. Ya da hiçbirini yapmayıp, sadece Krista’nın yaptığı gibi dijital ev satın alabilirler. Peki Krista bu evle ne yapabilir? Gerçek dünyada kendimize yatırım yapmak için ev veya araba almıyor muyuz? Aynı mantık. Bu aldığı dijital evi; sanal dünyalara, oyunlara ve filmlere satabilir. Aslında bu, sanatçıların bir oyun veya film için yaptıkları çalışma ortamına çok benzer. Statik tasarımların yanı sıra mimarlar, kullanıcıların çekirge komut dosyası veya Houdini dijital varlıkları gibi çeşitli sonuçlar elde etmek için parametreleri değiştirebilecekleri tasarım “formülleri” de geliştirebilirler.

Dijital Mimarlıkta Yöntemler

Mimarlık nispeten yerel bir iş olsa da bu yöntemle dünya genelinde dijital ürünler/hizmetler sağlayabilirsiniz. Bölgenizden tasarımınıza değer veren müşteriler bulmak zor olabilir, ancak dünya çapında zevkinize değer veren kullanıcıları bulmak çok daha kolaydır. 1000 gerçek hayran kitabının iddia ettiği gibi, sevdiğiniz şeyi bir nişle yaparak geçiminizi sağlayabilirsiniz. Örneğin:

1. Ne yaparsanız yapın, bir içerik üreticisi gibi düşünmeyi deneyin. 
2. Büyüme çabanızdan yararlanın.
3. Dijital ormanda kendinizi farklı platformlarda pazarlamanın yollarını bulun.
4. Kaliteli içerikle potansiyel kullanıcılara ulaşın.
5. Kullanıcıları etkileşimde tutun ve kullanıcı merkezli hedeflerinizi büyütün.