White Arkitekter Yağmur Suyu Göleti Tasarlıyor
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
İsveçli White Arkitekter, İsveç'in Uppsala kentindeki Exercisfältet Stormwater Pond'u tamamlayarak su arıtma ve taşkın koruması sağlarken aynı zamanda yerel sakinler için biyolojik çeşitliliğe sahip bir peyzaj oluşturdu. Gölet son zamanlarda su sızmasını azaltmış, büyük miktarda yapılaşmaya maruz kalmış eski bir askeri eğitim alanı olan Exercisfältet'te yer alır.
White Arkitekter göleti tamamen altyapısal bir proje olarak ele almak yerine, "doğanın bir parçası olmanın zevkini kutlamak" için göletin etrafında biyolojik çeşitliliğe sahip bir ortam yaratma fırsatını değerlendirdi.
Baş mimar Charlotta Råsmark, "İklim adaptasyonuyla birlikte kamusal alanlara yönelik tüm yeni talepler göz önüne alındığında, peyzaj mimarlarının teknik gerekliliklerle yaratıcı bir şekilde ilgilenmesi çok önemli. Aynı anda hem sorun çözücü hem de güzellik, keyif ve eğlence mekanları olabilecek alanlar yaratmamız gerekiyor." dedi.
Kuzeyde, göletin "şehir tarafı", taşkın koruması sağlayan beton bir duvarla yeni konut bloklarının hattını izliyor. Bunun karşısında güneye bakan "doğa tarafı" peyzajın dalgalı formlarını izliyor ve tüm gölet, yıpranmış çelik korkuluklu dolambaçlı ahşap bir patika ile çevreleniyor. Hem kimyasalların suya sızmasını en aza indirmek hem de çevredeki manzaraya uzaktan mümkün olduğunca uyum sağlamak için yürüyüş yollarında işlenmemiş ahşap ve çelik kullanılmış. Göletin kendisi, çevresindeki dinlenme için yeşil alanı en üst düzeye çıkarmak ve yoğun yağış durumunda su seviyesinin güvenli bir şekilde yükselebileceği bir alan sağlamak için mümkün olduğunca küçük yapılmış.
Råsmark, "Biyoçeşitliliğin hızla azalmasını durdurmak için kentsel alanlarda birçok insanın karmaşık ve itici bulduğu ekosistemlere daha fazla yer açmamız gerekiyor, şehir yeşilliği sadece derli toplu çimler ve sınırlardan oluşamaz. Ama şehir bağlamında karmaşık bir ekosistem aynı zamanda sıradan şehir sakinlerine de kucak açmalıdır ve işte bu noktada açıkça görülebilen tasarımın önemi ortaya çıkıyor." dedi.
Gölet, Uppsala'nın merkezinden güneydeki Mälaren gölüne kadar uzanan daha geniş bir yeşil kuşağın parçası haline gelerek çevredeki bölgenin devam eden gelişimine uyum sağlayacak şekilde tasarlanmış. Exercisfältet'teki Stormwater Pond, geçtiğimiz günlerde Dezeen Awards 2023'ün karma kullanımlı proje kategorisinde uzun listeye kaldı. Çin'de stüdyo eLandscript, ekolojik ve kentsel alanı bütünleştirmek için benzer bir yaklaşım benimsemiş ve eski bir elektrik santralinin bulunduğu alanda bir yağmur suyu göleti ile yeni bir sulak alan parkı oluşturmuş.
