3D Baskı Teknolojisiyle Üretilen Geri Dönüştürülebilir Merdiven

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
ETH Zurich araştırmacıları ve ROK Architects tarafından geliştirilen Cadenza spiral beton merdiveni, malzeme tasarrufu ve geri dönüştürülebilir inşaat yöntemlerini sergileyen yenilikçi bir yapı olarak dikkat çekiyor. İsviçre'nin Dübendorf şehrindeki ETH Zurich'in NEST binasında yer alan bu merdiven, deneysel üretim tekniklerinin test edildiği bir laboratuvar niteliğinde.

Cadenza merdiveni, STEP2 adlı yeni birimin katları arasında yerleştirilen 16 adet prefabrike beton basamaktan oluşuyor. Bu basamaklar, spiral bir formda yerleştirilmiş ve tamamı aynı 3D baskı kalıptan üretilmiş durumda. Geleneksel beton kalıplarının tek kullanımlık olması sorununa bir çözüm getiren bu yöntem, atık üretimini azaltırken, kuru bağlantı sistemi sayesinde merdivenin demonte edilip başka bir binada tekrar kullanılabilmesine olanak tanıyor.

ETH Zurich Dijital Yapı Teknolojileri Başkanı Benjamin Dillenburger, bu merdivenin dijital araçların mimarlık ve mühendislikteki avantajlarını simgelediğini belirtti. Dillenburger, "Beton yapılar için geleneksel kalıp kullanımı zorlu bir süreçtir. 3D baskı kalıplar ile dijital tasarım ve üretim çerçeveleri, yapısal performans ve malzeme verimliliği açısından büyük avantajlar sunuyor."

Merdivenin basamakları yalnızca 20 milimetre kalınlığında ve yüksek dayanıklılık için optimize edilmiş. Her bir basamak, karbon fiber takviyeli PET plastikten üretilen 3D baskı kalıplara dökülmüş. Bu süreçte, tek bir kalıp seti kullanılarak tüm basamaklar üretilmiş ve atık miktarı azaltılmış.

Cadenza merdiveni, NEST binasına vinçle yerleştirildi, ancak ETH Zurich, bu yapının ağır makineler kullanılmadan kurulabileceğini ve dar alanlara bile monte edilebileceğini belirtti. Ultra yüksek dayanımlı çelik fiber takviyeli betondan yapılan her bir basamak, geleneksel beton basamaklara göre yaklaşık %60 daha hafif olup, 45 kilogram ağırlığında.

Basamaklar, interlocking (kilitlenme) bağlantı elemanlarıyla birbirine bağlanarak hassas bir montaj sağlıyor ve merdivenin ortasından geçen üç çelik alaşımlı kablo ile gerginleştiriliyor. "Bellek çeliği" olarak bilinen bu kablolar, ısıtma ve soğutma yoluyla gerilim uygulayarak basamakları sabitliyor.

Bu yapı, sökülüp yeniden monte edilebildiği için geri dönüştürülebilir bir inşaat tekniği olarak kabul ediliyor. Merdivenin üretim ortağı SW Umwelttechnik’in CEO’su Klaus Einfalt, prefabrike beton parçalarının sürdürülebilir inşaata katkıda bulunduğunu, bu malzemelerin dayanıklılık ve geri dönüştürülebilirlik açısından sürdürülebilir bir geleceğin önemli bir faktörü olduğunu belirtti.

2016 yılında açılan NEST binası, farklı modüllerin kısa süreli araştırmalar için yerleştirildiği ve araştırma tamamlandıktan sonra söküldüğü bir yapı. Cadenza merdiveni, bu yenilikçi modüllerden yalnızca biri olarak öne çıkıyor.