Bratislava'da Yeşil Mahalle Geliştirme Projesi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Stefano Boeri Architetti, Bratislava şehir merkezindeki eski bir sanayi bölgesinin yeniden geliştirilmesi için açılan uluslararası yarışmanın galibi ilan edildi. Proje, Slovak başkentindeki en büyük terk edilmiş alanlardan birinin dönüştürülmesini içeriyor ve kent için parklar ve kamusal alanlar, konut birimleri ve çeşitli olanaklarla tamamlanmış yeni ve aktif bir merkez yaratmayı amaçlıyor. Stefano Boeri Architetti'nin "Urban Oasis" başlıklı master plan önerisi, erişilebilir kamusal alanlar etrafında organize edilen orta yoğunluklu gelişmelerden oluşan bir "Avrupa matrisi" yaratarak tanıdık tipolojileri entegre ettiği için jüri tarafından takdir edildi.
Mimarlara göre Urban Oasis projesi, doğal ışık, nem ve rüzgara maruz kalma dahil olmak üzere alanın koşullarını optimize eden ve kentsel ısı adası etkisini azaltmak için dengeli bir mikro iklim sağlayan bir tasarım çözümü oluşturmayı amaçlamış. Yeni bölgenin merkezinde, kazanan teklifin kilit kavramlarından biri olan "doğa" unsurunu projeye dahil eden büyük bir kamusal park yer alıyor. Karar, yerel biyoçeşitliliği desteklemekte ve kent ormancılığının faydalarından yararlanıyor. Bu merkezi alan, yeşil çatılar ve yüksek trafikli yol ile yerleşim alanları arasında bir filtre görevi görmek üzere projenin çevresine dağıtılan yeşil bir halka da dahil olmak üzere, geliştirme boyunca daha küçük ölçekli yeşil alanlarla da bağlantılı.
Ana planın ana ekseni boyunca, park ile konut alanları arasında bir ara parça olarak kamu hizmetleri ve ticari alanlar sunan yeni bir kule, gelişimin simgesi haline gelecek. Orta büyüklükteki diğer dört bina ise merkezi parkı çevreleyerek bir 'gizli bahçe' atmosferi yaratırken tüm sakinlerin erişimine açık olacak. Farklı büyüklüklerde 1.300'den fazla birim içeren konut alanları da farklı cephe uygulamalarıyla tanımlanarak yeni mahallenin dinamik yapısına katkıda bulunuyor. Önemli trafik arterleri boyunca uzanan cephelerde, konut sakinleri için daha korunaklı bir dış mekan yaratmak amacıyla sundurmalar yer alır. Cephelerdeki düzensizlikler ve dalgalanmalardan oluşan geometriler, seslerin dağıtılmasına ve gürültü kirliliğinin azaltılmasına katkıda bulunuyor.
Sürdürülebilir hareketlilik, projenin bir diğer önemli yönüdür, çünkü geliştirme boyunca yaya ve bisiklet yolları vurgulanır. Yenilenebilir enerji üretmek ve çevresel etkiyi azaltmak için 4.600 m²'lik çatı alanını kaplayan güneş panelleri dahil edilmiş. Yeşil çatılar ve geçirgen kaldırımlar da dahil olmak üzere kentsel drenaj sistemleri de su akışının yönetimi için tasarıma entegre edilmiş.
"Urban Oasis sayesinde Bratislava, Archipelago metropol modeline doğru bir adım atmış olacak: başka bir deyişle, farklı mahallelerin temiz enerji üretiminin çekirdeği olduğu, Avrupa şehirlerine özgü işlev ve sakin çeşitliliğine sahip, merkezde ve binaların cephelerinde bitkiler ve ağaçlar şeklinde canlı doğa ile birleşen bir şehirdir." - Stefano Boeri
Yarışma geçen yılın sonunda Penta Real Estate tarafından duyurulmuş ve BIG (Bjarke Ingels Group), Gensler, MAD Architects ve MVRDV gibi mimarlık dünyasının en tanınmış isimleri yarışmacılar arasında yer almış. İlk etabın inşaatına 2026 yılında başlanması planlanırken, sonraki dört etabın önümüzdeki on yıl içinde hayata geçirilmesi bekleniyor.
Stefano Boeri geçtiğimiz günlerde, yayıncılık dünyasının en büyük ve en önemli etkinliklerinden biri olan Frankfurt Kitap Fuarı'nın 76. edisyonu için İtalyan pavyonu tasarımını tanıttı. Uluslararası alanda tanınan ofis ayrıca Çin'in Shaanxi eyaletinin başkenti Xi'an'daki Kültür MİA Modern Teknoloji Deneyim Merkezi ihalesini kazanarak bilimsel ve kültürel alışverişler için teknoloji odaklı yeni bir müze önerdi.