Geleceğin Yeşil Bölgesinin Tasarımı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Varşova'daki eski FSO otomobil fabrikası alanında, 60 hektarlık çok fonksiyonlu 'Geleceğin Yeşil Bölgesi' inşa edilecek. WXCA ve SAWAWA tarafından Varşova Belediye Başkanlığı ile yakın iş birliği içinde yürütülen proje planı, 2050 yılına kadar 17,000 sakinin ve bunun yanı sıra bu sanayi sonrası konsepti içinde 13,000 kişinin istihdamını sağlamayı hedefliyor. FSO Park gelişiminin ilk aşamasının 2026'da gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Sürdürülebilir kalkınma prensipleri doğrultusunda, WXCA mimar ve SAWAWA kentsel planlamacıları, iklim değişikliği sürecinin karmaşıklığından kaynaklanan zorluklara yanıt veren geleceğin bir konut bölgesi olarak ana planı geliştirdi.
Bölgenin merkezi ekseni veya ana yeşil bulvarı, sitenin boyunca uzanan bir doğrusal park. Toplamda 1 km uzunluğunda ve 10 hektarlık bir alanı kapsayan bu eksen, açık halk ve yarı halka açık mekanları içerir ve bunlar, konut bloklarının yeşil avlu içlerine sorunsuz bir şekilde geçiş yapar. Kamu fonksiyonları aynı zamanda ana yeşil bulvar boyunca planlanmış olup, enine eksilerle kesişimlerde yoğunlaşarak kullanıcıları daha küçük ölçekli, yarı özel ve özel konut bloklarına davet eder. Birçok ortak alanın yanı sıra, bölgenin orta kısmı için bir okul kompleksi ile spor ve eğlence kampüsü de planlanmış.
Düzenleme, sakinlerin temel, günlük ihtiyaçlarını 15 dakikalık yürüme mesafesi içinde karşılayabileceği şekilde planlandı. Araç trafiği minimum düzeyde ve dış bir halka yolu boyunca ve iyi gelişmiş bir toplu taşıma ağına sahip şehrin bir bölümünden geçer. Yaya ve bisikletlilere, 60 hektarın üzerinde bir alan boyunca öncelik tanınmış. Bu strateji, sadece iklim değişikliği ile mücadele etmeyi ve CO2 emisyonlarını azaltmayı amaçlayan bir çözüm değil, aynı zamanda doğal kaynakların bilgece yönetimi haline gelmiş. Buro Happold mühendisleri ile iş birliği içinde planlanan bir %100 yer altı su tutma sistemi, enerji üretim sistemi ve binalar arası enerji paylaşım sistemi de bulunur.
Mevcut site, 20. yüzyılın Polonya otomotiv endüstrisinin tartışmasız bir simgesi. Bu nedenle, tasarımcıların merkezi endişelerinden biri de bu mirasın korunmasıymış. WXCA tasarım stüdyosunun CEO'su Marta Sękulska-Wrońska, projeyi tanıtan resmi konferansta açıkladı. Sękulska-Wrońska, ”Kendimize koyduğumuz temel zorluk, bir topluluğun oluşturulmasını ve bu içinde sosyal bağların kurulmasını kolaylaştıran bir alan tasarlamaktı. WXCA'da, Profesör Jan Gehl'in ardından gidiyoruz ve bir şehir binalar arasında başlar inancındayız." dedi.
Site yeniden canlandırma kısmı içinde, eski fabrika tesislerinin bazı bölümleri modern kamu fonksiyonlarına uygun hale getirilecek ve yeni bir hayat kazandırılacak. Bunlar arasında eski dökümhane, montaj atölyesi ve kaynak atölyesi geçidi gibi bölümler bulunur, bunlar gelecekte bölgenin ana meydanının duvarlarını oluşturacak. Modern mimari, karakteristik testere dişi çatılar gibi referans formlar kullanarak, FSO otomobil fabrikasının endüstriyel binaları ile diyalog kurarak yerin kimliğini ifade edecek.
WXCA mimarı Małgorzata Dembowska,” Bu proje, önümüze şehirlerin gelecek on yıl boyunca nasıl görünmeli ve nasıl çalışmalı sorusunu koyarak benzersiz bir zorluk ortaya koyuyor. Çünkü bugün modern olan, 10 yıl sonra modası geçmiş olabilir; bu nedenle, zamanın ötesinde değerler, bireylerin ihtiyaçlarına ve yerin kimliğine odaklanan projenin tam kalbinde yer almaktadır.” dedi.