İsviçre'li Halle 58 Mimarlık Ofisinden Pasif Konut Örneği

1996 yılında kurulan PassivHaus Enstitüsü, işlevselliği, sağlıklılığı ve tasarımı birleştiren, enerji verimli yapıları destekleyen bir mecra. Enstitü ilk defa 2010 yılında Uluslararası PassivHaus Konferansı kapsamında "Passivhaus Mimarlık Ödülleri"ni vermeye başladı. Yarışmanın birincisi İsviçre'nin Bern kentinde yer alan ve Halle 58 Mimarlık tarafından gerçekleştirilen çok aileli konut projesi oldu. Projenin mimarı Peter Schürch aynı zamanda bu yapıda ikamet ediyor.

İsviçre'nin geliştirdiği yeşil bina sertifika sistemi Minergie'den Minergie-P-Eco almayı başaran yapı, yeni bir kent vizyonu ve sürdürülebilir yaşam şekli sunmayı hedefliyor. Üç aile kapasiteli yapı bölgede bulunan toplu ulaşım araçlarına yakınlığı ile dikkat çekiyor.

2006'da gerçekleşen proje, 1960'larda inşa edilmiş 3 veya 4 katlı konutların bulunduğu bir bölge. Eskiden banliyö olan ama zamanla kentin genişlemesiyle şehrin içine dahil olan inşaat alanı, bir taraftan yeşil alana diğer taraftan bir örnek villaların bulunduğu alana bakıyor. Projenin tasarım aşamasında çevrenin sahip olduğu zengin doku referans alındı. Projede, kuzeybatısında bulunan özenli paralel doğrular halinde uzanan binalara; güneybatısında bulunan eğimli yaya yoluna; güneydoğusunda bulunan ağaçlık alana uyumlu bir tasarım dili kullanıldı. Yapı, bu çeşitli özelliklere sahip çevresi arasında yumuşak bir geçiş sağlamayı hedeflenerek tasarlandı.

Enerji TüketimiYapının cephesinin %50'den fazlasının camla kaplı olmasına rağmen yıllık metrekare başına 13kWr enerji tüketimi sağlandı. Enerji tüketimini azaltmak için, yüksek ısı kaybı önleyici pencereler kullanılırken, pencerelerde 0,65 W/m2K ile 0,92 W/m2K u-değerli olanlar tercih edildi.

Güney cephesinde bulunan camlar pasif solar enerjisinin kullanılmasını mümkün kıldı. Odaların aşırı ısınmasını engellemek için zemine ısı depolama yöntemleri uygulandı. Güney cephesinde bulunan cam kaplama ile çimento kolonlar arasında 18 cm boşluk bırakılarak fazla ısının buralarda depolanması sağlandı.

Isınma enerjisi ahşap pelet kazanı tarafından karşılanıyor. Merkezi ısıtma kazanı, ahşap pelet tankı ve akümülatör bodrum katında bulunuyor ve 3 katta da zeminin ısınmasını sağlıyor. Sıcak suyun %76'sı termal solar enerji tarafından sağlanıyor. 20 m2 soğurma alanlı solar paneller düz çatıda yer alıyor. Geriye kalan %24 enerji ihtiyacı kombi ile sağlanıyor. Ayrıca bütün elektrikli aletler A+ veya A++ sınıfı ürünlerden oluşuyor.

Ahşap KonstrüksiyonProjenin bütün cephesinde kullanılan ahşap bölgede bulunan ağaçlardan temin edildi. Büyük balkonlar ve dış koridorlar dahil, yapının konsepti ahşap çerçeve elemanları üzerine kuruldu. İlk bakışta beton gibi gözüken strüktür, aslında izolasyon panelleri, ahşap çimento paneller ve doğal ahşap ile yapıldı. Aynı sistem dış koridorlar içinde kullanıldı.

Yapının güneyinde yer alan avlu binaya bağlı olmadığı için yapıya strüktürel ya da enerji bakımından bir etkisi olmadı. Bodrum katın yekpare su geçirmez beton yapısından dolayı geri dönüştürülmüş malzeme kullanılamadı.

Gün ışığının verimli kullanılması, düşük ses emisyonunun sağlanması ve tercih edilen havalandırma sistemleri sayesinde yüksek iç mekan hava kalitesine ulaşılması, binanın diğer ekolojik özellikleri. Projenin inşaat sürecinde kullanılan bütün malzemelerin doğal ve bölgeye ait olmasına ­dikkat edildi. Binada yeşil çatı uygulanırken aynı zamanda 30 m2'lik bir alana güneş panelleri yerleştirildi.

Yapının ahşap konstrüksiyonu iç mekanların geniş olmasına ve bu sayede odaların kullanıcının isteğine göre değerlendirilmesine ve bölünmesine olanak sağlıyor. 3 katlı yapının dairelerine ortak koridor ve merdivenlerden ulaşılabiliyor.

Proje, enerji verimliliği ve ekolojik mimarlık gibi konuların sadece tek aileli konutlar için değil, orta çaplı projelerde de kullanılabileceğini gösteriyor. Genel kanının aksine, çevrede bulunan diğer yapılara göre daha düşük bir bütçeyle tamamlanan proje, benzeri projelere örnek teşkil edecek bir uygulama.