Sıfır Enerjili Eğitim Merkezi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Milano merkezli Enrico Molteni Architecture, İtalya'nın Parma kentinde kapsayıcı bir eğitim merkezinin inşasını tamamladı. Merkez, Parma Üniversitesi (UNIPR) ve Accademia dei Giorni Straordinari Vakfı (AGS Vakfı “hassas koşullardaki ergenlerin sosyal katılımını” teşvik eder) arasındaki bir iş birliğinin sonucu olarak ortaya çıkmış. Tasarım, her biri farklı bir amaca ve ortak bir eğitim anlayışına sahip, birbirine bağlı ve simetrik iki binadan oluşuyor: Binalardan biri, 0-6 yaş arası çocuklar için kreş ve anaokulu - bir “Çocukluk Merkezi” - olarak hizmet veren ve üniversite çalışanları ile öğrencilerine destek sağlayan bir kamu tesisi. Diğer bina ise 10-14 yaş arası savunmasız çocuklar için kültürel ve sosyal katılımı teşvik etmeye adanmış özel bir tesis.
UNIPR'nin Bilim ve Teknoloji kampüsündeki bir parkta yer alan eğitim merkezi, radyal simetri ilkesini izleyen ince, eğik destek sütunlarından oluşan bir revakla çevrili tek katlı, hafif ahşap bir pavyon. Pavyonun dikdörtgen şekli, yan yana yerleştirilmiş ve etkileşimi ve topluluğu davet eden bir açık alanla kesişen iki kare binadan oluşuyor. İki yapı yan yana olmalarına rağmen birbirlerinden tamamen bağımsız. Enrico Molteni, “Projenin temel konsepti, AGS Vakfı'nın mimarisi ile Çocukluk Merkezi'nin mimarisinin aynı mimari olduğu ölçüde eşitlikti.” dedi. Stüdyonun proje için kavramsal referansı antik ve mitolojik Roma tanrısı Janus: iki yüzü ve bir başı olarak tasvir edilen Janus, “ikilik ve simetri, birlik ve bölünmezlik” anlamına geliyor.
Enrico Molteni, eğitim merkezini UNIPR kampüsünün altyapısına entegre eden bir yaklaşım seçti. Stüdyo, “Yeni pavyon, mevcut tüm binaları düzenleyen aynı ortogonal şebekeyi takip ederek - kuzeye 45 derecelik bir açıyla - konumlandırıldı.” dedi. Pavyonun iki yapısı zıt yönlere bakıyor: anaokulu daha korunaklı ve bir dereye bakıyor; AGS Vakfı ise Giocampus'a (vakıfla entegre bir spor derneği) bakıyor.
Pavyonun kendine özgü kimliği, mimarisi ve malzemesi, kampüsteki diğer binalarla tezat oluşturarak onu diğerlerinden ayırıyor. Tamamen ahşap olan yapıyı çevreleyen revak beş metre (16 fit) yüksekliğinde. İki bina - anaokulu ve AGS Vakfı - fiziksel olarak 12 santimetrelik bir kesikle ayrılıyor. Enrico Molteni pavyonun kat planı düzenlemelerini açıklıyor: “Plan kompozisyonu güçlü bir şekilde geometriktir, çift simetriler, iç içe geçmiş bütün veya şekilli figürler kullanır - işlev ve boyuta göre yetmiş iki farklı alan, hepsi 360 x 360 x 360 santimetre ve alt katlarından oluşan ortak bir matristen üretilmiştir, mükemmel bir bulmaca gibi birbirini tamamlar.” Pavyonun yapısı bir yapbozu andırıyor.
Odalar, birbirleriyle aynı hizada konumlandırılmış cam kapılarla birbirine bağlanmış: bu, tüm pavyonu bir uçtan diğerine görsel olarak bağlamak için 70 metreye (230 fit) yayılan alanın genişlemesine izin veriyor. Mekanlar, doğal ışık miktarını ve bakış açılarının sayısını artırmak için en az üç farklı açıklığa sahip. Enrico Molteni'nin tasarımı, kullanıcıların mekânı bütünsel bir varlık olarak deneyimledikleri bağlantı hissini güçlendiriyor.
Pavyon tamamen kuru inşaat sistemleriyle inşa edilmiş. Lamine kirişler ve kolonlar ile çapraz lamine ahşap (CLT) zemin panellerinden oluşan taşıyıcı ahşap bir yapıya sahip; çevre cepheleri geniş camlı açıklıklar içeriyor. İki binanın her birinde, ilgili yüzey alanları dört merkezi dairesel sütun ve uygun şekilde desteklenmiş çevre sütunları tarafından desteklenir. Portikonun eğimli sütunları destek görevi görmekte ve böylece haç kullanımından kaçınılmış olmaktadır. İç bölmeler alçı levhadan yapılmış ve döşeme ile süreklilik içinde 75 santimetre yüksekliğe kadar gri PVC kaplama ile korunmuş. Akustik tavanlar ahşap elyaftan yapılmış. İç mekanlar hem aydınlık hem de sade, biraz nötr olan zemin yer yer renklerle, özellikle de sarı renkle vurgulanmış.
Enrico Molteni, verimlilik ve sürdürülebilirliğe odaklanan bir tesis tasarladı. AB standartlarına uygun olarak, eğitim merkezi “neredeyse sıfır enerjili bir bina” (NZEB) ve yılda 22,45 kWh/m2'lik bir sınıflandırma elde ederek yüksek enerji verimliliğine sahip. Enerji verimliliği önlemleri arasında şunlar yer alıyor: kanallı tavan sistemi aracılığıyla mekanik havalandırma; perdelerle harici motorlu gölgelendirme; radyant zemin panelleri aracılığıyla kış ısıtması ve yaz soğutması; bir bina otomasyon sistemi; ve 96 kWp kapasiteli bir fotovoltaik panel sistemi - bu neredeyse pavyonun enerji ihtiyaçlarını karşılıyor.
Enrico Molteni, “Bir yıldan biraz fazla süren inşaatın ardından 2023 sonbaharında tamamlanan bu 2.450 m²'lik [26.372 fit kare] tesis, kapsayıcı eğitim ortamları yaratmada iş birliğinin ve yenilikçi tasarımın gücünün bir kanıtı olarak duruyor.” dedi.