Sıfır Karbonlu ve Sürdürülebilir Konut
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
İngiltere’nin Oxford kentinde yer alan Adrian James Architects, sürdürülebilir ve yenilikçi bir konut projesine imza attı. Copper Bottom adlı bu yapı, sıfır karbon salınımı hedefiyle tasarlanmış olup, heykelsi ve dinamik formuyla dikkat çekiyor. Mimar Adrian James’in ailesi için tasarladığı ve inşa ettiği bu konut, Oxford’un tarihi kulelerine bakıyor.
Bakır kaplamayla origami etkisi
Copper Bottom, dış cephesinde kullanılan bakır kaplaması sayesinde origami benzeri bir görünüme sahip. Üç cephede bir güneş kırıcı işlevi gören bakır kaplama, dördüncü cephede bir veranda oluşturuyor. Geri dönüştürülmüş bakır kullanımı, estetik olduğu kadar sürdürülebilir bir tercih olarak öne çıkıyor. Bakırın termal iletkenliği ve düşük bakım gereksinimi, yapının enerji verimliliğini artırıyor. James, yapıdaki kaplama hakkında şunları söyledi: “Standart konutlardan farklı olarak, turkuaz yerine daha çok kireç tonlarına sahip bir doku tercih ettik.”
Doğayla uyum içinde bir konut
Copper Bottom, yaşlı ağaçlarla çevrili, yabani çiçeklerle bezeli bir arazi üzerinde konumlanıyor. James, ideal arsa seçiminde şu kriterlere dikkat etti: yüksek konumda olması, panoramik manzaralar sunması, yolun sonunda yer alması ve Oxford şehir merkezine bisiklet mesafesinde bulunarak araba kullanımını en aza indirmesi.
Kompakt ve enerji verimli tasarım
Copper Bottom, eğimli çatısı ve iki katlı kübik formuyla minimalist ve işlevsel bir yapıya sahip. Bu formun iki temel nedeni bulunuyor. Kompakt yapılar, yüzey-hacim oranını azaltarak enerji verimliliğini artırıyor. Basit bina kabukları, hava kaçaklarını önleyerek ısı kaybını azaltıyor.
Yaşam alanları ve yatak odaları güneş ışığını en verimli şekilde almak için güneydoğu yönüne bakacak şekilde konumlandırılmış, servis alanları ise kuzeybatıda yer alıyor.
Sürdürülebilir yapı elemanları
Yapının ana taşıyıcı sisteminde prefabrik Yapısal Yalıtımlı Paneller (SIP) kullanılmış. Bu paneller, iki OSB tabakası arasına sıkıştırılmış bir yalıtım katmanından oluşarak Passivhaus standartlarına uygun ısı yalıtımı ve hava sızdırmazlığı sağlıyor.
Güneş kontrolü ve doğal havalandırma
Bakır kaplamanın en önemli işlevlerinden biri, güneş kontrolü sağlamak. Geniş cam açıklıklara sahip olan yapının güney cephesi, aşırı ısınmayı önlemek amacıyla açılı bir çatıyla uzatılmış. Doğu ve batı cephelerinde yer alan kıvrımlı bakır kaplamalar, sabah ve akşam güneşinin alçak açılardan gelen ışığını keserek iç mekanın aşırı ısınmasını engelliyor. Ayrıca, binanın üst kısmında yer alan iki “kulak” detaylı havalandırma bacaları, yaz aylarında sıcak havayı dışarı atarak doğal serinleme sağlıyor.
Yenilenebilir enerji ile sıfır karbon hedefi
Copper Bottom’ın 7 derecelik eğime sahip çatısında 37 adet fotovoltaik panel bulunuyor. Bu paneller, 16 kilowatt’a kadar yenilenebilir enerji üreterek evin enerji ihtiyacını fazlasıyla karşılıyor. Paneller, estetik bütünlüğü korumak adına komşu mülklerden görünmeyecek şekilde konumlandırılmış.
Sürdürülebilirlik odaklı mimari yaklaşım
James, bu yapıyı bölgedeki en sürdürülebilir konutlardan biri olarak konumlandırmayı hedefliyor. Copper Bottom’ın çevre dostu özellikleri şunlar:
Düşük gömülü karbon: Az beton kullanımı ve sığ temellerle inşa edilmiş.
Enerji verimliliği: Hava kaynaklı ısı pompası ve Isı Geri Kazanımlı Mekanik Havalandırma (MVHR) sistemi ile geliştirilmiş.
Su yönetimi: Büyük bir yağmur suyu toplama tankı ve biyoçeşitliliği artıran çözümler içeriyor.
İç mekanda ferah ve esnek tasarım
Copper Bottom’ın iç mekanında açık planlı, yüksek tavanlı bir düzen benimsenmiş. Çift yükseklikte bir galeri, yaşam alanlarına açılıyor. Mor tonlarında tuğladan yapılmış taşıyıcı sütun, şömine duvarı ve merdiven taşıyıcısı olarak işlev görüyor. Bu tuğla sütun, yıl boyunca iç mekandaki sıcaklığı dengeleyen bir ısı deposu görevi üstleniyor.
Ayrıca, yapı esnek kullanım göz önünde bulundurularak tasarlanmış. Geniş koridorlar ve kapılar, gerektiğinde tekerlekli sandalye kullanımına uygun hale getirilebiliyor.
Geleceğe ilham veren bir konut
Copper Bottom, sürdürülebilir malzeme kullanımı, yenilenebilir enerji sistemleri ve yenilikçi tasarımıyla, geleceğin konut projelerine ilham veren bir yapı olarak öne çıkıyor.