Wabi Sabi Konutu Doğayla Uyum İçinde Harmanlanıyor
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Utah, Salt Lake City'nin yukarısındaki bir kanyonda konumlanan sürdürülebilir mimari "Wabi Sabi", doğayla her yönden bağlantı kuran bir ev. Sparano + Mooney Architecture tarafından tasarlanan ev, stüdyonun benzersiz manzaralar eşliğinde sürdürülebilir ve yenilikçi yapılar inşa etme konusundaki bağlılığını yansıtıyor.
Özünde bir Japon estetiği olan wabi-sabi "gelip geçici, kusurlu ve eksik şeylerin, ... sade ve gösterişten uzak ... alışılmamış şeylerin güzelliği" olarak tarif edilir (Koren, 2008). Wabi sabi, zaruri olmayan her türlü dekorasyondan uzak durur, nötrlüğü ve ölçülülüğü ödüllendirerek kendini ifade etmeye yer açar. Şimdiki zamanı odağına alır, doğal malzemeler, sıcaklık, toprak ve sadelikle ilgilenir. Sparano + Mooney Architecture sürdürülebilir mimari örneklerden Wabi Sabi konutunun "doğayla eşsiz ve doğrudan bir ilişki kuran yüksek bir kanyon manzarasına sahip olduğunu" ifade ediyor. "Tasarım bölgede bulunan dağ, bitki örtüsü ve yaban yaşamı arasındaki ilişkilere gönderme yaparak hem durgun hem de dinamik ögelerin bir anlatımı olarak tasarlandı." Doğaya ve malzemelere temas eden sürdürülebilir mimari projelerden Wabi Sabi konutu, zamanla yıprandıkça bir güzellik hissi uyandıracak.
Sparano + Mooney Architecture bu 372 m2 evi iki dirsekli hacim formunda tasarladı. Doğu/batı ekseni boyunca konumlanan kuzey hacmi dağ manzarasına sahip ve evin özel mekanlarını kapsıyor. Güneybatı hacmi, hem doğal hem de şehir manzaralarının çarpıcı manzaralarından istifade eder ve konutun ortak alanlarını barındırır.
Dirsekli hacimler siyahlaştırılmış dikey sedir tahtalarla kaplanmış. Mimar "Hacimlerin toplam yüksekliği, FSC sertifikalı Western Red Cedar Select'in standart uzunluğuna göre tespit edildi." dedi. Bu yaklaşım kesme ihtiyacını azaltmış ve inşaat atıklarının en aza indirgenmesine katkıda bulunmuş. Ayrıca mimar "geniş ebatlı karo kaplamanın, koridorların ve avlunun tüm alanını kaplayan ve böylece kaplamayı en üst seviyeye taşıyan bir yığma bağ deseninde yapıldığını" belirtiyor. Sürdürülebilir mimari konutun iç unsurları, armatürleri ve mobilyaları ölçülü malzeme paletini sürdürür. Ayrıca sürdürülebilir mimaride kullanılan malzemeler tercih edilmiş.
Wabi Sabi konutu birçoğu mimar tarafından özetlenmiş olan bir takım sürdürülebilir özellikler içerir: "Pencere sistemi doğal alan havalandırmasından faydalanmak, dolayısıyla mekanik ısıtma/soğutma ihtiyacını azaltmak ve iç ortam hava kalitesini artırmak için önemli noktalarda çalıştırılabilir açıklıklarla tasarlanmış. Yeşillendirilmiş çatı, yerel bitkilerle donatılarak evi kendi bağlamı içinde gizliyor ve alan, yerel ve kuraklığa dayanıklı bitki ve ağaçlarla güçlendiriliyor." Pasif ilkeler, konutun performansına katkıda bulunarak enerji kullanımını en aza indirmeye ve konumunu en üst noktaya çıkarmaya destek olur. Bu yüzden sürdürülebilir mimaride kullanılan pasif sistemler entegre edilmiş. Dirsekli hacimlerin eğimi, mevcut fırtına akıntısını olabildiğince az etkilemek çabasıyla topografya ile bütünleştirilmiş.
Mimar, mimarinin geometrik niteliğinin "cesur, minimal formlardan esinlendiği"ni söylüyor. Bu Wabi Sabi konutunun olabildiğince alçak bir profil sergilemesi ve zaman içinde "vahşi manzarayla bütünleşmesi" üzerinde duruluyor.
Kaynak
Koren, L. (2008) Wabi-sabi for artists, designers, Poets & Philosophers. Point Reyes, Calif: Imperfect Publ.