Yeşil Bina Konusundaki Hassasiyet Her Geçen Gün Artıyor

Ayider Başkanı Melih Tavukçuoğlu

Kartal ve kentsel dönüşüm dosyamiz içerisinde Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (Ayider) başkanı Melih Tavukçuoğlu’na sorularımızı yönelttik. 2015 yılının Ocak ayında kurulan ve aslında henüz çok yeni olan derneğin bu kadar kısa bir sürede 500 üyeye ulaşması, yürüttüğü projelerle ile gerek belediyelerin gerek sivil toplum kuruluşları gerekse de vatandaşların önemsediği bir noktaya gelmesi süreci hakkında ve İstanbul’un Anadolu Yakası’nın gelişimine dair düşüncelerini aldık.

Ayider olarak yeşil kent ve enerji verimliliği çözümleri ile ilgili yaptığınız çalışmalardan bahsedebilir misiniz? 

Atıkların yüzde 60’ından ve elektrik tüketiminin yüzde 70’inden binaların sorumlU olduğunu düşünürsek, her gün inşa ettiğimiz binalarla geleceğimizi biraz daha tehlikeye atıyoruz. Yeşil bina ve çevre konularını misyon edinen AYİDER olarak geleceğimizi korumak adına yeşil binaların yapılması için önemli çalışmalar yürütüyoruz. Yeşil bina konusunda öncelikli hedeflerimiz arasında İstanbul imar yönetmeliğinde uygulamaya yönelik değişikliklerin yapılmasına katkı sunmak, yeşil binalarla ilgili eğitim çalışmaları düzenlemek ve toplumda bu konuyla alakalı farkındalık yaratmak bulunuyor. Kentsel dönüşüm, binaların yeşil bina olması için önemli bir fırsat. Bu anlamda kentsel dönüşümün İstanbul’daki kalbi sayılacak Kadıköy’deki binaların yeşil binaya dönüştürülmesi için Türkiye’nin ilk yerli yeşil bina sertifikası ÇEDBİK-Konut’u veren Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBİK) ile bir protokol imzaladık. İnşaat müteahhitlerinin, ÇEDBİK-Konut’a uygun inşaat yapmalarını sağlayacak bu protokolle, yeşil bina konusunda önemli bir adım da atmış olduk. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmiş, doğal, atık üretmeyen malzemelerin kullanıldığı ve ekosisteme duyarlı yapıların, kısacası yeşil binaların yapımı için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Her geçen gün yeşil bina konusunda hassasiyet artıyor. 

Ayider olarak parsel parsel dönüşüm yerine ada bazında dönüşümden yanayız. Özellikle Bağdat Caddesi için emsal transferi de söz konusu olabilir. Bir adada yaklaşık 30 parsel bulunuyor.

Melih Tavukçuoğlu, Ayider Başkanı

İstanbul’da kentsel dönüşümün en yoğun yaşandığı ilçelerin başında Kadıköy geliyor. Kadıköy Maltepe arasında kalan yüksek değere sahip bölgeler son aylarda tam bir şantiye alanına döndü. Bölgede her sokakta birden fazla inşaat alanı görmek mümkün. Anadolu Yakası’nda hayata geçen kentsel dönüşüm projeleri hakkında bilgi verebilir misiniz? 

Türkiye’de 20 milyonun üzerinde konut bulunuyor ve bu konutların 3’te 1’i kentsel dönüşümle birlikte yenilenme sürecine girdi. Kentsel dönüşümü Kadıköy odaklı düşündüğümüzde, gelecek 10 yılda çok farklı bir Kadıköy siluetiyle karşı karşıya kalacağız. Kadıköy’de 20 bin 406’sı konut, 889’u işyeri olmak üzere 22 bin 295 birim risk altında bulunuyor. 2012’de 221, 2013’te 329, 2014’te ise 678 bina için ruhsat alındı. 2015 yılı itibariyle bu sayı 1000’i geçti. Bu yıl sonunda da bu sayı katlanmış olacak. Kadıköy’den sonra kentsel dönüşüm Kartal’da da hız kazanmaya başladı. 460 bin nüfuslu ilçede 130 bin bina bulunuyor ve bu binaların yarısı dönüşecek. 2017 yılı itibariyle Üsküdar’da kentsel dönüşüm çalışmaları başlayacak. Kentsel dönüşüm en az 15 yıl daha devam edecektir. AYİDER olarak kentsel dönüşüm kavramının, binasal dönüşüm olarak değerlendirmenin daha doğru olacağı kanaatindeyiz. Bazı projelere baktığımız zaman eski binaları sadece yıkmakla yetindiklerini görüyoruz. Oysa bir binayı yıkmaktan ziyade o binanın sosyal donatılarını, yeşil alanlarını göz ardı etmemek gerekiyor. Ayrıca yatay büyümeden değil, dikey büyümeden yanayız. Çünkü böylece sosyal ve yeşil alanlara yer açılacaktır. Diğer bir gündem konusu ise dönüşümün ada bazında değil, parsel bazında yapılması. AYİDER olarak parsel parsel dönüşüm yerine ada bazında dönüşümden yanayız. Özellikle Bağdat Caddesi için emsal transferi de söz konusu olabilir. Bir adada yaklaşık 30 parsel bulunuyor. Adada 5’li proje yapılabilir. Parseller arasında imar transferi olabilir. Böylece boş arazilerde yeşil ve sosyal alanlara yer verilebilir. Keza arsa stoğu sorununun da önüne geçilmiş olabilir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi meclis kararı ile İstanbul Kadıköy’de binalara 15 kat sınırı getirildi. Bu karar dönüşüm sürecini nasıl etkiliyor?

Belirtmiş olduğunuz üzere Kadıköy’de gerçekleşen kentsel dönüşüm çalışmalarına 15 kat sınırı getirildi. AYİDER olarak bu sınırlamaya gerekli itirazlarda bulunsak da ne yazık ki karar onaylandı. Oysa sağlıklı bir kent adına, yeşil ve sosyal donatı alanlarının ortaya çıkarılması için yatay büyümeden değil, dikey büyümeden yanayız. 15 kat sınırı nedeniyle inşaat alanı tabana yayıldığı için sosyal ve yeşil alanlar ortadan kalkmış olacak. Tarihi yarımada dışarısında kalan yerlerde kent mutlaka dikey olarak büyümeli. Bu yasa, kentsel dönüşümün en hareketli bölgesi Kadıköy’de aksaklıklar meydana getirecektir. AYİDER olarak her yeni gün, yeni bir karar alınarak yönetmenliklerin değişmesini doğru bulmuyoruz. AYİDER olarak düşüncemiz, ortak bir fikir birliğine varılarak alınacak kararların kalıcı ya da uzun vadeli olmasıdır. 

Anadolu yakası daha yeni yeni hareketleniyor fakat Anadolu yakasını pazarlamakta sıkıntı yaşıyoruz. Yabancılara en çok konut satışı İstanbul’da yapılmasına rağmen elimizde dünyanın en büyük ve en popüler alışveriş caddesi olan Bağdat Caddesi gibi bir değer var.

Anadolu Yakası’nda yabancıya yapılacak konut satışlarının artırılması, buna bağlı olarak Avrupa Yakası ile açığı kapatmak ve pastadan daha fazla pay almak adına AYİDER olarak ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?

Konut sektörü her zaman Avrupa yakasında, Anadolu yakasına göre daha hızlı ilerlemiştir. Anadolu yakasında daha butik projeler hız kazanırken, Avrupa yakasında markalı büyük konut projeleri daha çok yer almıştır. Bunda eskiden itibaren Avrupa yakasının İstanbul iş yaşamının kalbi sayılması, bu yüzden de insanların işlerine yakın olması nedeniyle Avrupa yakasını tercih etmesi yatmaktadır. Son yıllarda Türkiye’nin önemli şirketlerinin operasyon merkezlerini Anadolu yakasına taşıması, arsa fazlalığı, inşaat firmalarını markalı büyük konut projelerini Anadolu yakasında da inşa etmelerine sevk etti. 

Nüfusa baktığınız zaman her geçen gün Anadolu yakasında da hızla artan bir nüfusu görebiliriz. Yabancılara konut satışı konusuna geldiğimiz zaman ise burada yabancı olarak adlandırdığımız ülkeler Irak, Suudi Arabistan, Katar, Afganistan gibi ülkelerdir. Bu ülkelerdeki insanların aile yapısı, çok çocuklu ve kalabalıktır. Bütün sosyal olanakların fazlasıyla sunulduğu, güvenliğiyle, yeşil alanlarıyla dikkat çeken markalı büyük konut projeleri, yabancıların daha çok ilgisini çekmektedir. Ayrıca bir binadan, birkaç aile birden daire almaktadır. Bu yüzden de markalı büyük konut projelerinin Avrupa yakasında daha çok olduğunu düşünürsek, yabancıların Avrupa yakasından daha fazla konut alması da gayet doğaldır. 

Anadolu yakası daha yeni yeni hareketleniyor fakat Anadolu yakasını pazarlamakta sıkıntı yaşıyoruz. Yabancılara en çok konut satışı İstanbul’da yapılmasına rağmen elimizde dünyanın en büyük ve en popüler alışveriş caddesi olan Bağdat Caddesi gibi bir değer var. Fakat yabancıların ilgisini bu noktaya çekmek konusunda zorluk çekiyoruz. AYİDER olarak yabancıları Bağdat Caddesi’ne çekmek için önemli çalışmalara başlayacağız. Yurtdışındaki alıcıya ilk elden ulaşabilme kabiliyetindeki organizasyonel eksikliğimiz ve buradaki aracılar nedeniyle kaybettiğimiz yüzde 15 civarındaki komisyonlar, önümüzdeki en büyük engel. 

Devlet bu hususta yurt dışında temsil büroları açarsa inanıyoruz ki hem satışlara hem de ülke reklamı açısından önemli bir katkı olacak. AYİDER olarak, Bağdat Caddesi’ni ve çevresini yurt dışında fuarlarda pazarlama ve satışı konusunda profesyonel danışmanlık yapacağız. Çok kısa zamanda özellikle Kadıköy yabancıların ilgi odağı olacak ve bu, Maltepe ve Kartal’a da sıçrayacak.