Atina Metro Altyapısını Büyütmeyi Planlıyor
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Yunanistan'ın başkentinde dördüncü bir metro hattının hayata geçirilmesi projesi, kalabalık şehirdeki otomobil ihtiyacını azaltmak amacıyla 2021 yılında başladı. 15 istasyonlu yeni hattın günde 340,000 yolcu taşıyacağı tahmin edildiğinden, her gün 53,000 kadar otomobil yollardan kaldırılabilir. Hattın açılmasına daha beş yıl olsa da, istasyon olacak yedi kent meydanının yenilenmesi için çalışmalara başlandı. Girişime yönelik kamuoyu desteğine rağmen proje, soylulaştırmadan korkan kent sakinleriyle bazı tartışmalara da yol açtı.
Atina'nın mevcut metro altyapısı, havaalanına ve Pirus'taki feribot limanına bağlantıları ile güvenilir bir ulaşım alternatifi sunar. Ek toplu taşıma seçenekleri arasında şehrin kıyı şeridi boyunca uzanan bir tramvay hattı da bulunuyor. Yine de, kentin üniversitelerinin bulunduğu Hymettus Dağı'nın yamaçları gibi yoğun yapılaşmış mahalleler metro erişiminden yararlanamaz ve otobüs durakları da az sayıdadır.
Hat 4 projesi, şehrin kuzeyi boyunca U şeklinde ilerleyerek toplu taşıma hizmetindeki bu boşlukları doldurmayı amaçlıyor. 2023 yılına kadar 15 istasyonun inşa edilmesi planlanan proje, nihai olarak 35 yeni istasyon içerecek. Atina Metro Şirketi Elliniko Metro'ya göre, bu ilk 15 istasyon günde 340.000 yolcu taşıyacak ve kent sakinlerinin özel araçlarına olan bağımlılığını önemli ölçüde azaltacak.
Atina makamları ayrıca Akadimia, Alexandras, Dikastiria ve Kypseli istasyonlarının üzerindeki dört meydanın tasarımı için bir yarışma düzenledi. Kasım 2023'te sonuçlanan yarışmayı Dikastiria için Tense Architecture Network, Alexandras için XZA Architects, Akadimia için Apostolopoulos-Tasoulis ve Kypseli için Fiore Architects teklifleriyle kazandı.
Bloomberg'in haberine göre, tasarımlar asgari düzeyde müdahaleler önerirken, bazı bölge sakinleri metro inşaatının zaten yetersiz olan mevcut kamusal alanlar için bir tehdit oluşturabileceğinden korkuyor ve inşaatın kentsel yeşilliği ve yetişkin ağaçları tehdit edebileceğini savunuyor. Yetkililerle çatışmalarıyla tanınan ve birçok sığınmacının tercih ettiği Exarcheia mahallesi sakinleri de altyapı projesinin soylulaştırmayı hızlandırmasından korkuyor.
Toplu taşıma, şehir planlama dünyasında önemli bir konu haline geldi ve uluslararası alanda tanınan birçok mimarlık ofisi, transit altyapısının unsurlarını rehabilite eden ve genişleten projeler üzerinde çalışıyor. Yakın zamanda Foster + Partners, Manhattan'ın Port Authority Otobüs Terminali'nin yeniden tasarlanması için güncellenmiş tasarımlarını yayınlarken MAD Architects, Çin'deki Jiaxing tren istasyonunun büyük ölçekli bir yeniden tasarımını tamamladı.