Bina Teknolojisinin Geleceğinde Kurşunsuz Uygulamalar
Kurşunsuz ürünler hijyen açısından güvenli ve çevre ile uyumludur. Mevcut Avrupa yönetmelikleriyle uyumludur. FRÄNKISCHE köklü geçmişinde birçok alanda olduğu gibi bu alanda da öncü bir rol oynuyor. Bina teknolojisi uzmanı FRÄNKISCHE, yaklaşık on yıldır alpex F50 PROFI montaj sistemlerinde kurşunsuz pirinç kullanıyor ve bunu 2001 yılında pazara sunulan yüksek performanslı plastik PPSU (polifenilsülfon) malzemeden imal edilmiş bağlantı parçalarını kurşunsuz bileşenlerle birleştiriyor.
Avrupa genelinde yürürlükteki yönetmeliklere uygun, insan sağlığını ve çevreyi korumayı hedefleyen kurşunsuz içme suyu sistemleri mekanik tesisat sektörde yıllardır konuşulan bir konu. Geçmişte farkındalık oluşturmaya yönelik uygulamaların ve pek çok imalatçı firmanın başarılı malzeme değişikliklerine karşılık, kurşun limit değerlerinin geçmişten günümüze önemli ölçüde sıkılaştırılması ve hatta kurşun içeren pirinç malzemelerin önümüzdeki yıllarda tamamen yasaklanma ihtimali göz önüne alındığında bilgilendirme ihtiyacının hâlâ yüksek olduğu görülüyor. Bu sebeple planlamacılar ve uygulamacıların gelişmeleri takip etmesi gerekiyor. Bu sayede hem yasal hem de teknik açıdan teknolojinin son haliyle uyumlu kalabilirler.
İçme suyunda zararlı kurşun
Özellikle içme suyunda kurşun bulunması, insan sağlığına ve çevreye kalıcı hasarlar verebiliyor. Temiz su tesisatında kurşunun olası kaynakları; kurşun borular, boru bağlantıları veya manşonlardaki kurşun içeren bakır alaşımlarıdır. Çevreyi ve insan sağlığını korumak için AB İçme Suyu Direktifi ve 2001 yılı Alman İçme Suyu Yönetmeliği (TrinkwV) belgelerinde, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 1993’ten beri mevcut olan kılavuz değerini benimsenmiştir. 1 Aralık 2013’te biten geçiş döneminin ardından bir litre sudaki kurşun limit değeri önemli ölçüde azaltılarak 25 mikrogramdan 10 mikrograma düşürülmüştür. Bu tarihten itibaren hem mikrobiyolojik gereklilikler hem de metaller için limit değerleri olmak üzere, her dolum noktasındaiçme suyunun kalitesine yönelik gereklilikler karşılanmalıdır.
Çok katmanlı kompozit borular hijyenik açıdan güvenli
Sonuç olarak sağlık açısından risk yarattığı için kurşun boruların tamamen değiştirilmesi gereklidir. Bunun aksine, ağır metaller bulunmayan malzemelerden imal edilmiş borular; örneğin sertifikalı - hijyenik açıdan güvenli plastiklerin kullanılması önerilmektedir. Alman Çevre Ajansı (UBA) içme suyu hijyenini etkileyecek manşon gibi bağlantı parçalarında kurşun içeren bakır bileşenlerinin kullanımından yola çıkarak, uygun metal malzemeler ile ilgili genel yayın paylaştı. Bu yayın üreticiler, planlamacılar ve uygulamacılar için eylem planı niteliğindedir.
Standartlara uygun, güvenli malzemelere geçiş
UBA tarafından açıkça tanımlanan malzeme yönetmeliği, imalatçıların üretim süreçlerini güvene almasını sağlıyor. FRÄNKISCHE burada öncü bir rol üstleniyor ve 2013’ten beri, yüksek performanslı plastik PPSU ile beraber alpex F50 PROFI boru bağlantılarında kurşunsuz pirinç malzeme kullanıyor. Bu bağlantılar önümüzdeki yıllarda bile tüm gereklilikleri karşılıyor. Güvenli, sertifikalı malzemelerden imal edilmiş ürünler ve sistemler kullanan ve genel olarak kabul edilmiş uygulamaları takip eden montajcılar, içme suyu hijyeni açısından yasal olarak güvenli tarafta. FRÄNKISCHE burada öncü bir rol üstleniyor ve 2013’ten beri, yüksek performanslı plastik PPSU ile beraber alpex F50 PROFI boru bağlantılarında kurşunsuz pirinç malzeme kullanıyor. Bu bağlantılar önümüzdeki yıllar- da bile tüm gereklilikleri karşılıyor. Güvenli, sertifikalı malzemelerden imal edilmiş ürünler ve sistemler kullanan ve genel olarak kabul edilmiş uygulamaları takip eden montajcılar, içme suyu hijyeni açısından yasal olarak güvenli tarafta.
Metal malzemeler için daha katı yönetmelikler
Ocak 2021’de AB, Avrupa İçme Suyu Yönetmeliğinde başka bir düzenleme yaptı: Örnek olarak, izin verilen kurşun içeriğini yarıya indirerek litre başına 10 mikrogramdan 5 mikrograma indirdi. AB üyelerinin ulusal mevzuatlarında İçme Suyu Direktifinin düzenlemelerine yer vermesi için 2023 başına kadar süresi vardı. Almanya’daki konuyla ilgili tüm tarafların içme suyu tesisatlarının dolum noktalarında düşük kurşun değerlerini karşılayabilmesi için İçme Suyu Yönetmeliği de düzenlenecek. Gelecekte içme suyu ile temas eden ürünlerde metal malzeme kullanan üreticilerin -Pozitif metal malzemeler listesi dahil Avrupa yönetmeliklerine uyan malzemeler kullanması gerekecektir. İçme suyu tesisatlarının kurulumunda ve bakımında yalnızca bu malzemelere izin verilecektir. Yeni Avrupa sistemi geçerli hale gelene kadar Alman Çevre Ajansının kılavuzları ve değerlendirme kriterleri belirleyici olacaktır.
Bakır alaşımları için sonuçlar
Kurşun içeriği Alman Çevre Ajansının gelecekte izin verilecek metal malzeme değerlendirme kriterlerini aşan bazı bakır alaşımları, İçme Suyu Direktifinin ve hâlen düzenlenmekte olan İçme Suyu Yönetmeliğinin yeni parametre değerlerini güvenli şekilde karşılamayacaktır. Kurşun için daha düşük limit değerleri, şu anda hâlâ izin verilen bazı bakır alaşımlarının kullanımını büyük ihtimalle kısıtlayacak veya engelleyecektir. Yakın gelecekte içme suyu tesisatlarının kurulum ve bakımında örneğin bakırkalay kurşun alaşımını (CC499K) kullanmak büyük olasılıkla mümkün olmayacaktır. İçme suyu tesisatlarındaki malzemelerin kurşun içeriği hakkında AB çapında kimyasal düzenleme REACH Yönetmeliği (EC) No.1907/2006 gibi başka yönetmeliklerin de ek olarak karşılanması gerekecektir. Şu anda yürürlükteki yönetmeliklerin her biri, diğer sınırlamalara bakılmaksızın, büyük olasılıkla aynı kullanım alanında dahi olsa geçerli olacak. Bu sebeple öngörülebilir gelecekte belirli malzemeler yasaklanabilir. İçme suyu tesisatlarındaki genel koşullar, sağlık ve çevre açısından daha iyi koruma sağlayabilmek amacıyla yalnızca birkaç yıl içinde önemli ölçüde değişti. Uzun vadede öncü konumda kalmak isteyen sistem üreticilerinin ürünlerinde ve sistemlerinde nasıl kurşunsuz tasarım sağlayabileceklerini belirlemesi gerekecektir.
Kurşunsuz: alpex F50 PROFI ve alpex-duo XS montaj sistemleri
Aile şirketinin yıllar boyunca önemli tecrübe kazandığı plastik malzemeler, FRÄNKISCHE’nin temel yetkinlik alanıdır. Karmaşık prosesler ve tedarik zincirleri kapsamında olası olumsuz etkileri önlemek amacıyla FRÄNKISCHE uzun yıllardır öngörülü davranmış ve kurşunsuz CW724R veya uzay kullanımında kendini kanıtlamış yüksek performanslı plastik PPSU gibi malzemeler tercih etmiştir. Bugün, alpex F50 PROFI ve alpex-duo XS montaj sistemlerinin suyla temas eden tüm parçaları tamamen kurşunsuzdur. Buna ek olarak aile şirketi, pirinç içeren bileşenlerini kademeli olarak korozyona dayanıklı, hijyenik açıdan güvenli ve çevreyle dost PPSU manşonlarla değiştirmektedir. Gelecekle uyumlu tasarımdaki bileşenler, planlamacılara ve montajcılara hem yasal açıdan güvenlik hem de günlük çalışmalarında olabilecek en yüksek esnekliği sağlayacaktır. Bina teknolojisi uzmanı FRÄNKISCHE, bu yolu takip ederek PPSU bileşenlerin payını adım adım artıracaktır. Hammadde fiyatlarının sürekli olarak artması ve uluslararası yönetmeliklerin sıkılaştırılması göz önüne alındığında bu yol, içme suyumuzun dayanıklı ve maliyet açısından etkin şekilde korunması için sürdürülebilir bir çözümdür.