Bu Malzeme Su İle Konuşuyor
Rca’da okuyan bir ürün tasarımı öğrencisi Chao Chen, hava güneşliyken açılıp yağmurlu olduğunda kapanan, suya tepki veren bir laminat geliştirdi.
Kraliyet Sanat Koleji’nde (RCA) ürün tasarımı üzerine yüksek lisans yapan Chao Chen’nin bir bitirme projesi için bir yapı malzemesi tasarlaması gerekiyordu. Yağmurlu bir günde Londra’da Hyde Park’ta yaptığı yürüyüş sırasında gördüğü bir çam kozalağı projesi için ilham kaynağı oldu. Chen, eline aldığı çam kozalağının dış kabuğunu kapayarak yağmura tepki gösterdiğini fark etti ve bu keşif çam kozalağının gövde yapısından esinlenerek, iklim koşullarına göre şekil değiştirebilen yeni bir yapı malzemesi geliştirmesine yardımcı oldu.
Chen, çam kozalaklarının tohumlarını koruyup saklaması, hayatta kalması için açılıp kapandığını biliyordu; ancak onun ilgisini çeken bunu nasıl yaptıkları oldu. O gün Hyde Park’tan birkaç tane çam kozalağı aldı, evine getirdi, ikiye böldü ve gördü ki; her bir çam kozalağının iki katmanı mevcut ve ıslandığında dış katman iç katmandan daha çok gerilerek kendi başına kapanıyor. Chen bir tasarımcı olarak bunun önemli olduğunu ve bu bilgiyi suya aynı şekilde tepkime veren -kumaş, ince bir lif ve kaplamadan oluşan -bir lamine üretmek için kullanabileceğini fark etti. Kaplama su ile tepkimeye girdiğinde lif dokuya dik olarak genişlecek ve malzemeyi bir çam kozalağının kabuğu gibi uzayarak bükecekti.
Su Tepkimesi adlı bitirme projesi için Chen bu yeni malzemeyi üç ilgi çekici şekilde kullandı. İlkinde, lamine seramik ile kaplı ve güneşli günlerde açılıp yağmur başladığında birbirlerinin üzerine yığılarak sığınak oluşturan bir Su Tepkimeli Barınak.
Chen: “Bu tür bir sığınağın parkın ortasında ya da başka bir kamusal alanda kullanıldığını hayal edin, kullanıcılar bu barınağın altında güneşin tadını çıkaracaklar ve yağmur başladığında seramikler sığınağın bütün yüzeyini kaplayarak onların yağmurun da tadını çıkarmasına olanak sağlayacak”diyor.
Chen ikinci projesinde ise suyla tepkimeye girdiğinde farklı geometrik şekillerde içe doğru kıvrılıp altındaki renkli yüzeyi ortaya çıkararak “rengini belli eden” bir mimari yüzey geliştirmiş. Bu biçim değiştiren malzeme ile kaplı bütün bir bina, yağmurlu günlerde zarifçe daha parlak desenli bir cephe ortaya çıkarabilir.
Chen’in projesi için ürettiği üçüncü obje ise daha basit ve daha küçük ölçekli, ancak aynı şekilde zekice. Malzemeden bir şerit alıp bir tarafını kırmızı diğerini mavi yaparak ev bitkilerinin toprağındaki nemi sezen bir “su detektörü” üretmiş. Malzeme esneyip mavi yüzünü gösterdiği müddetçe bir sorun yok; ancak sertleşip kırmızı yüzünü ortaya çıkardığında bitkilerinizi sulamanın vakti gelmiş.
Ancak ne yazık ki Chen’in tasarımlarını piyasada ya da sokaklarda şekillerini değiştirirken görmek için biraz daha zamana ihtiyaç var. Chen bu üç ürünün de hala çalışan model aşamasında olduğunu, malzemenin daha dayanıklı olması gerektiğini, kaç sefer ıslanabileceğini, sert rüzgârların üstesinden nasıl geleceğini test etmesi gerektiğini söylüyor.