Çevre Dostu Mimaride Öncü Proje: Las Tejedoras
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Community Production Center Las Tejedoras, Ekvador’un Chongón kasabasında yerel kadın zanaatkarları destekleyen sürdürülebilir bir topluluk merkezi olarak hayata geçirildi. Bu yaratıcı proje, Natura Futura’dan mimar José Fernando Gómez ve BAMBA Studio’dan Juan Carlos Bamba Vicente tarafından, geleneksel yapı tekniklerini ve sürdürülebilir uygulamaları ön planda tutan bir yaklaşımla tasarlandı. Proje, topluluk bazlı yapısı ile hem ekonomik hem de sosyal açıdan güçlü bir gelişim modeli sunuyor.
Chongón, Guayas eyaletinde yaklaşık 4.900 nüfuslu bir kent. Bu topluluk, ağırlıklı olarak maddi imkânları kısıtlı kadınlardan oluşuyor. Las Tejedoras (Dokumacılar), Young Living Foundation’ın girişimcilik ve eğitimle toplulukların ekonomik potansiyelini artırmayı hedefleyen bir projesi. 2009 yılında kurulan Young Living Foundation, her yıl 350 çocuğa eğitim imkanı sağlarken, çocukların anneleri de doğal liflerle el yapımı ürünler üreten Bromelia kadın kooperatifine katılmış. Bu artan talep doğrultusunda, Las Tejedoras projesi ile yeni bir üretim alanı oluşturulmuş.
Natura Futura ve Juan Carlos Bamba Vicente, kadın zanaatkarların sanatsal becerilerinin ve toplumsal katılımının artacağı bir alan tasarladı. Yerel bitkilerle çevrili avlu, atölyeler, eğitim alanları, el yapımı ürünlerin depolandığı ve satıldığı bölümler, kafe ve topluluk toplantıları için alanlar bu merkezde yer alıyor. Avlu, gökyüzünü çerçeveleyerek yapı ile cadde arasında doğal bir geçiş sunarken, sosyal buluşmalar için ideal bir alan sağlıyor.
Çevre dostu mimarinin etkileyici bir örneği olan bu topluluk merkezi, bölgedeki ormansızlaşmaya karşı bilinçli bir duruş sergileyen bir yapı olarak öne çıkıyor. Doğal malzemelerin kullanımı ve sürdürülebilir tasarımıyla, çevreye zarar vermeden yerel ekosistemi koruma amacını taşıyor. Tasarımda yerel bitki örtüsü yeniden canlandırılmış ve ağaçlar, helikonyalar gibi yerel bitkilerle bir mikro-ekosistem yaratılarak biyolojik çeşitlilik teşvik edilmiş.
Las Tejedoras, geleneksel yapı teknikleri ve sürdürülebilir metodolojilerin birleştiği bir proje. Ana yapı, dayanıklı ağaçlardan inşa edilmiş ve yerel tuğlalar balıksırtı deseniyle örülerek dayanıklı duvarlar oluşturulmuş. Kadın zanaatkarlar, merkezin inşasında aktif rol alarak yeni beceriler kazanmış. Doğal havalandırma ve aydınlatma sağlayan basit ahşap katlanır kafes kapılar, sıcak ve nemli iklim koşullarında maliyet açısından verimli ve çevre dostu bir çözüm sunuyor.
Las Tejedoras, açıldığı günden bu yana Chongón ve çevre köylerdeki kadınlar için ekonomik büyüme ve sosyal uyumu teşvik eden bir temel oluşturuyor. Dokuma ve sürdürülebilir tarım üzerine düzenlenen atölyeler, merkezin etkisini genişleterek toplulukların gelişimine katkı sağlıyor. Bu merkez, mimarinin gücüyle ekonomik, sosyal ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemenin etkileyici bir örneği.
Las Tejedoras, beşinci MCHAP.Emerge ödülünün kazananı olarak uluslararası alanda büyük bir başarı elde etmiş.