Çirkinliğin Estetiği

Genel olarak yıkmak ve yeniden yapmak yerine, ‘Mevcut olanı değerlendirmek’ ilkesini benimseyen Brandlhuber, anti-villa projesinde  mevcut yapıyı yıkarak yerine üç adet müstakil konut yapmaktansa  yenilemeyi ve dönüştürmeyi tercih etmiş. 

Berlinli mimar Arno Brandlhuber, yaygın beğeni anlayışına göre ‘itici’ veya ’çirkin’ olarak algılanan eşya ve sanat eserlerinin de kendilerine has bir estetik içerebileceğini anti-villa projesiyle ispatlıyor. 

Nürnberg Görsel Sanatlar Akademisi Mimarlık ve Kent Araştırma Kürsüsü’nde öğretim görevlisi olan Arno Brandlhuber, aynı zamanda sıra dışı mimari çözümlerin uzmanı olarak sektörde adını kısa zamanda duyurmayı başarmış mimar.  Potsdam yakınında bir gölün kenarında yer alan ve Doğu Almanya dönemine ait bir tekstil firmasının boş duran deposunun konuta dönüştürüldüğü projeyi Brandlhuber ile Pichler Mühendislik birlikte geliştirmişler. Sıra dışı mimari bir çözüm olarak karşımıza çıkan bu yapı, mimarın  kendi deyimiyle bir “anti-villa”, çünkü konumu ve büyüklüğü villa özelliklerini içerirken, görünümü bu beklentileri asla karşılayamamakta. 

Genel olarak yıkmak ve yeniden yapmak yerine, ‘Mevcut olanı değerlendirmek’ ilkesini benimseyen Brandlhuber, anti-villa projesinde mevcut yapıyı yıkarak yerine üç adet müstakil konut yapmaktansa yenilemeyi ve dönüştürmeyi tercih etmiş. Boş ve atıl durumda olan bu eski depoyu konuta çevirerek adeta estetiğin alışılagelmiş anlamını bizlere bir kez daha sorgulatmıştır.
Berlinli mimar projeyi, malzeme üretimi için kullanılmış olan enerjiyi yine enerji gerektiren yıkım ile yok etmek yerine, yapının olabildiğince muhafaza edilmesi kurgusuyla tasarlamıştır. Projede, asbest oluklu levhalardan oluşan beşik çatının sökülerek, yerine su geçirmez beton düz çatı inşa edilmesi çözümünü ise “Harika bir manzara sunan harika bir platform oluştu”sözleriyle anlatmaktadır. 

Mimar, mevcut binanın ‘çirkin’  görünümünü giydirme bir cephenin arkasına saklamaktansa, yapıyı tüm çirkinliği ile muhafaza ederek orjinal malzemeyi korumayı tercih etmiş. Cepheye açılan kaba açıklıklarda beklenilenin aksine, hem mantolama hem de iç yalıtımdan vazgeçerek, farklı ısı bölgeleri içeren bir çözüm geliştirmiş.

Multipor Isı Yalıtım Levhalarıyla tavan ve duvarlarda geliştirdiği bu çözüm sayesinde, 500 m² büyüklüğündeki mekânı sadece bir sauna sobasıyla ısıtmanın mümkün olduğunu kanıtlayarak, mevcut yönetmeliğin ısı yalıtım şartlarını da yerine getirmiş oldu.

Brandlhuber, mevcut yapıda yer alan ancak küçük boyutlar içeren pencere açıklıkları için de etkin bir çözüm geliştirmiş. Çalışmalarına başlamadan önce mevcut yapıda bir parti düzenleyerek arkadaşlarını ve komşularını davet etmiş, onlara büyük çekiçler ve benzeri yıkım aletleri vererek pencere açıklıklarını büyütmelerini rica etmiş. Yapı sahibinin de içinde olduğu konuklar bu ricayı “büyük bir zevkle” yerine getirmişler. Bu sayede pencere açıklıklarının büyüklükleri rastlantısal, daha doğrusu onları açanların dayanıklılığına göre oluşmuş. Bu faaliyet, gücün tükenmesi  veya statikçinin izin verdiği maksimum beş metre açıklığın elde edilmesiyle sonlanmış. Kaba pencere boşlukları güzelleştirilmeden oldukları gibi bırakılmış ve böylece mevcut yapının harap algısı vurgulanmış.

 Brandlhuber, iç mekânda ise taşıyıcı olmayan tüm duvarları yıkmış, mekânın merkezine banyo, mutfak ve saunadan oluşan işlevsel çekirdeği yerleştirmiş. Ve “saunanın hayati bir gerekliliği yoktu ancak kapının önündeki göl ile harika bir bütünlük sağladı” diyerek, bu konuda samimi bir itirafta da bulunmuş.

Tavan Yalıtımı

Brandlhuber, beton tavanın yalıtımı için mineral esaslı ısı yalıtım levhası Multipor ürününü tercih etmiş. Bu seçimiyle, iyi ısı yalıtım değerleri elde edilen, masif tam mineralli bir ısı yalıtım çözümünde karar kılmış. Multipor ısı yalıtım levhası, taşıdığı NaturePlus ve IBU (Alman Yapı ve Çevre Enstitüsü) EPD sertifikaları ile yüksek ekolojik standartlar belirler.
Sadece kireç, kum, çimento ve sudan üretilen mineral esaslı bu ürün, boyutsal kararlılık ve darbeye dayanıklılık gösterir.

Hızlı ve güvenli uygulama, yapım sürecini kısaltarak, yapım giderlerini de düşürmektedir. Mevcut örnek için önemli olmasa da, yangın korunma şartlarını da yerine getirmektedir: Multipor, A1 yanmayan ısı yalıtım malzemesi sınıfında yer almakta olup yangın sırasında toksik gazlar oluşturmamaktadır. 

Kolay ve Hızlı Uygulama

Tavandaki ısı yalıtımı iki katlı olarak ve toplam 300 mm kalınlıkta uygulanmış.

Ses Yalıtımı

Multipor ısı yalıtım levhalarıyla oluşturulan tavan yalıtımı, mimar Brandlhuber’e ayrıca ısı yalıtım malzemesinin gözenekli yapısı sayesinde yankıyı en aza indirgeyen ses yalıtım özelliklerinden yararlanma imkânı da sunmuş. Sesi neredeyse tümüyle yankılayan beton yüzeylere kıyasla, ısı yalıtım levhaları ses enerjisinin %35’ini (αw=0,35) emmekte. 
Tavandaki ısı yalıtımını farklı ısı bölgeleri çözümü ile birleştiren Brandlhuber, sonunda anti-villası ile mevcut yapı yönetmeliği ısı yalıtım şartlarını yerine getirmeyi başarmış.

 Kaynak: Ytong Aktüel, Sayı 43