Duvar Resimlerinin Mimarlık, Sanat ve Toplum Üzerindeki Etkisi

Arjantinli görsel sanatçı ve muralist Mariela Ajras, hafıza, unutulma ve cinsiyet gibi temaları ele alan Los Angeles, Las Vegas, San Diego, Barselona, ​​Valencia, Salamanca, Mexico City gibi dünyanın birçok şehrinin duvarlarında sanatını sergiliyor. Yine Bogota, Montevideo, Buenos Aires, diğerleri arasında. Psikoloji geçmişine sahip sanatçı, Buenos Aires şehrinin en büyük duvar resimlerinden biri olan farklı kentsel sanat festivallerine, sergilere, fuarlara ve kamusal sanat projelerine katıldı. AMIA bombalamasının 25. yıldönümünü anmak için "Corredor de la Memoria" projesini geliştirdi.

Ajras, Public Art Review adlı organizasyonunda Güney Amerika'daki en etkili kadın muralistlerden biri olarak kabul edildi. Duvar resimlerinin ardındaki yaratıcı süreçleri ve çalışmaları tanımak, onun bakış açısından şehirlerde oynadıkları rolü anlamak ve onları çevreleyen mimariyle nasıl ilişki kurabileceklerini anlamak, Ajras ile sohbette geliştirmek için yola çıkılan konulardan bazılarıdır.

Agustina Iñiguez: Duvar resimlerini tasarlarken ilham kaynağınız nedir? Takip edeceğiniz referanslarınız var mı, bunlar kimler?

Mariela Ajras: Duvar resimlerini boyarken ilham kaynağım çok çeşitli. Sürecin çoğu, duvarın bulunduğu yere, bağlamına, ait olduğu topluluğa, binanın arkasındaki tarihe, özel mimarisine, kaç yaşında olduğuna göre belirlenir. Ayrıca duvarı çevreleyen renk paletinden, zamanın geçişinden, çevredeki çatılardan ortaya çıkan dokulardan, herhangi bir kalıp, fayans, heykel vb. göre de belirlenir.

Bir yandan çevreleyen renkler ve şekiller tasarıma başlarken güçlü bir görsel etki yaratır, diğer yandan duvar ve biçimleriyle karşılaşmada bir tür hikâye, görsel bir anlatım ortaya çıkmaya başlar. Duvar resimleri içimde ortaya çıkan duyumlara karşılık gelir. İlham zor, gerçeği söylemek gerekirse ilham her zaman bulanık bir biçimde görünür. Şekillerin ve renklerin tamamen görsel etkisi ile hafıza, unutulma kavramı ve kadınsı evren hakkında bir soru ile ilgili çalışmalarımda uyguladığım kavramsal bir anlatı arasındaki bir kombinasyon. Şehri morfolojik ve tarihsel anlatılarla dolu büyük bir tuval olarak düşünüyorum.

AI: Resimleri gerçekleştirmeden önceki yaratıcı süreç nasıl işliyor?

MA: Gerçekleştirmeden önceki yaratıcı süreç bir saha araştırmasını içerir. Tarihi bir binadaysa, genellikle duvarın etrafında dolaşırım. Buenos Aires'te Museo de la Ciudad için yaptığım son projede böyleydi. Bir yandan Ezcurra Evi'nin (Buenos Aires'te bulunan en eski konaklardan biri) yanındaki bölme duvarına müdahale etmek zorunda kaldım. 1830'dan kalma sömürge kentinin kalbinde) ve diğer yanda The Heights of the La Estrella eczanesi bulunuyor. Her iki mülk de müzeye aittir ve şehrin sözde tarihi merkezinin bir parçasıdır. Bu nedenle, çok fazla tarihi ve mimari önemi var.

Orijinal cephelerin, kubbelerin, Plaza de Mayo'nun heykellerinin, bazilikanın, evlerin çinilerinin, bu eski evlerin içine ışık girmesini sağlayan vitrifiyelerin, ahşap merdivenlerin vs. korunmasını gözlemliyor ve çok etkileniyorum. Zamanın sertliğine terkedilmiş kısımlar, yapılarını koruyarak tuğlaları, zaman izleri, kökleri ve görsel düzeyde çok uyarıcı bir doku bırakan nem ile doldurulur. Şehrimizin tarihine damgasını vurmuş bu odalarda dokunan sayısız hikâyeden bahsetmiyorum bile. Tüm bu değişkenler, örneğin bu duvar resminin tasarımını düşünürken yaratıcı sürecimi etkiliyor.

AI: Geliştirdiğiniz en zorlu duvar resmi neydi?

MA: Tüm duvar resimleri her zaman birçok yönden, özellikle fiziksel olarak, ama aynı zamanda duygusal olarak büyük bir zorluktur. En zorlu duvar resimlerinin daha büyük ölçekli olanlar olduğunu söyleyebilirim çünkü yüksek düzeyde bir ön üretim ve teslimat içeriyorlar. Hospital de Clínicas'taki AMIA bombalamasının 25. yıldönümünü anan duvar resmi şüphesiz teknik bir zorluktu, ancak konunun Buenos Aires toplumu için önemi düşünüldüğünde büyük bir sorumluluk da taşıyordu. Ayrıca, Museo de la Ciudad için Kültür Bakanlığı'nın duvarında yaptığım son duvar resmi teknik düzeyde çok zorlayıcıydı, çünkü hayatımda yaptığım en büyük yüzlerden biri olan devasa ölçekte bir portre çizdim.

AI: Duvar resimlerinin şehirlerde nasıl bir rol oynadığını düşünüyorsunuz?

MA: Topluluk rolü: sanat, sosyal hayal ve insanların gerçek etkileşimi arasındaki anlamların düğümlenmesi. Duvar resmi, şehir manzarasında görsel düzeyde olduğu kadar topluluk düzeyinde de duyguları ve duyuları tetikleyen bir renk ve biçim işareti olarak görünür. Bir duvar resmi boyama süreci, eser tarafından meydan okunan ve bu zorluğa yanıt olarak, duvar resminin onlarda yarattığı temelinde birbirleriyle etkileşime girmeye hazır olan yoldan geçenler arasında belirli türden etkileşimleri kışkırtır. Bu duvar resmini, artık duyguları paylaşan ve birlikte anlam üreten akranlar olarak etkileşime giren iki insan arasında üçüncü bir örnek yapar. Bu üçüncü gerçek karşısında çiftlerin etkileşimi ve kendilerini karşıtlıkla değil, şimdi onları birleştiren şeyle tanımlayan ve birbirine bakan iki insan değil, onları çağırır. Bu anlamda ilişkisel bir olay olarak duvar resmi büyük bir kolektif potansiyele sahiptir.

Estetik Boyutun Engelini Kaldırma Rolü

Kentten geçen yurttaşın deneyimi açısından, en azından gündelik manzaralarının bir parçası haline gelen bir sanat eseriyle karşılaşması, hayal gücünün harekete geçmesini tetikler; estetik boyutun engelini kaldırır. Bana göre bu olayda tedavi edici bir şey var; bu karşılaşmada öznelliğin sınırlarını genişleten bir deneyim üretilir. Bir sanat yapıtından çağrılma ya da ondan etkilenme konusunda öznel güç düzeyinde ortaya çıkan bir şey vardır. Bu durum yalnızca olumlu bir biçimde değildir. Duvar resimlerimin her zaman iyi duygular uyandırdığına inanmıyorum, herkes beğenemez (aslında onları ilk eleştiren benim), ama bu karşılaşmanın bir yapmacık olduğuna inanıyorum: içerideki bir şey, dışarının dönüşümüyle birlikte ortaya çıkar. Müzeye dönüşen, yeni estetik boyutlara açılan ve yeni kentsel poetikalar öneren bir şehir.

Duvar Resimlerinde Genel Olarak Sanatın Rolü

Sanatsal pratiğin günlük deneyimin sınırlarını genişletme potansiyeli beni heyecanlandırıyor. İçinde aşkınlığın yaşayabileceği bir “başka alan” inşa etme olasılığı. Bizi daha gerçek bir varlık haline döndüren yüksek bir lütuf anına izin vermek için her gün anestezi altındaki perdeyi kırmak. İşimde hissettiğim ve uyandırmaya çalıştığım bu durumlardır. Bir duraklama, güçlü bir kargaşa. Sanatın kapsamının derin bir yansımasında sanatsal pratiğin toplumsal geçişi. Bizi ötekiyle hareket ettirecek, güzellik izleyicileri olarak birleştirecek eserler üretmek. Yabancılaştırıcı bir çağdaş gündelik hayatın otomatizminden kurtulmak ve bir politik-estetik direniş eylemi olarak kendimizi güzele teslim etmek. Arayışımda hedeflediğim şey, bu günlük duyarlılığa yöneliktir. Dünyayı sanatla değiştiremeyeceğim ama insanların kendilerini daha yüce, ilham verici ve empatik hissetmelerini sağlayan sanatsal örnekler yaratabilirim. İnsan deneyiminin karmaşıklığını daha fazla keşfetmek için ruhu güçlendiren ve güçlendiren deneyimler tasarlamak.

AI: Duvarcılığın Mimariye Bağlı Olduğunu Düşünüyor musunuz?

MA: Yüzde 100! En azından benim kişisel deneyimime göre biri olmadan diğeri olmaz. Bir duvar (başlangıçta bir mimarın düşüncesinin ürünü olarak ortaya çıkar) ile daha sonra üzerine yazılacak olan duvar resmi arasındaki doğal diyalog kaçınılmazdır. İkisi sürekli diyalog halindedir. Kompozisyonlar ve gerçekleşmeler önceki mimari tarafından belirlenir. Mimari, yalnızca üzerinde çalışmayı gerçekleştirmek için bir yüzey sunmakla kalmaz, aynı zamanda duvar resmini tasarımından uygulamasına kadar etkileyen bir dizi değişkeni de sunar. Duvar resimleri fikrini, mimarinin sınırladığı alanlarda şiirsel ve estetik anlamların düğümleri olarak düşünmekle ilgileniyorum. Mimari ve bir duvar resminin işaretlenmesi arasında iç içe geçen kentsel haritalar, sürekli diyalog içinde bir şehrin haritasını yeniden yazmanın yeni yolları. Bu süreçleri entegre bir şekilde tasarlamaya başlamanın zamanının geldiğini hissediyorum. Duvarların ve binaların en baştan bir duvar resmi ile inşa edileceği, görünürlüklerinin ve erişimlerinin iyileştirileceği ve birlikte estetiğin artacağı mimari düzenin bir başka unsuru olarak mural sanatını dahil etmeye başlama fikrini özlüyorum.  Her iki önerinin de bir şehirde yaşamanın ne olduğuna dair deneyime kattığı şiirsel kapasite kattığına inanıyorum.