Malzeme Tercihini Proje Yönlendiriyor

Murat Tabanlıoğlu

Tabanlıoğlu Architects

HOMTEKS Sponsorluğunda

Fotoğraf : Can Görkem Halıcıoğlu

Yerel yönetimlerin ve işverenlerin anlaması lazım ki projeleri değerli kılan inşa edilen döşeme alanı veya emsal değil. Asıl önemli olan ölçülemeyen faktörlerdir. Yatırım maliyeti yüksek gibi görünse de orta uzun vadede kullanıcı kolaylığı ve çevre duyarlılığı gözeten yapılar ve bu yapıların bir arada doğru olarak işlediği sağlıklı kentler üretici ve uzun soluklu kentlerdir.

Öncelikle mimarlığın sürdürülebilir ve ekolojik boyutu ile ilgili görüşlerinizi almak isteriz. Ülkemizde yapılan çalışmalarda bu kavramların özümsendiğini, doğru algılandığını ve uygulandığını düşünüyor musunuz?

Tek tek projelerle değil genel bir planlama ile kentsel bir iyileşme öngörülmelidir, sürdürülebilirlik bağlamında da bu yaklaşımın yönetmeliklerle olduğu kadar denetimlerle de bir işleyiş kazanması mümkündür. İyi projeler tabi ki iyi örnekler oluşturacağından niyet olarak anlamlıdır.

Günümüzde çağdaş teknolojilerle üretilen çevre duyarlı yapı malzemelerine ulaşmak mümkün. Bunların piyasa kabulü konusunda ve Türkiye’deki durumu ile ilgili görüşlerinizi alabilir miyiz?

Yerel yönetimlerin ve işverenlerin anlaması lazım ki projeleri değerli kılan inşa edilen döşeme alanı veya emsal değil. Asıl önemli olan ölçülemeyen faktörlerdir. Yatırım maliyeti yüksek gibi görünse de orta uzun vadede kullanıcı kolaylığı ve çevre duyarlılığı gözeten yapılar ve bu yapıların bir arada doğru olarak işlediği sağlıklı kentler üretici ve uzun soluklu kentlerdir. Yaşam kalitesini arttırmak metot ve malzeme açısından çağdaş bir düzeyi yakalamakla mümkün. Bu standardı hedefleyen mimarlarımız var. Bu bir gelişme süreci ve daha iyi olması mümkün.

Cephe kentsel bir katmandır;
çevre dokusunun bir parçası olması gerektiği ve ait olduğu zamanı ve yeri temsil ve tarif eden bir unsur olduğu unutulmamalıdır.

Sizin kullanmayı en çok tercih ettiğiniz yapı malzemeleri hangileri? Sizce neden bu malzemelere yakın duruyorsunuz?
Doğal taş, cam ve ahşap kullanmayı tercih ediyoruz genellikle. Ancak her projenin özgün koşullarına göre, nakliyeden kullanım ihtiyacına, iklime, topoğrafyaya değişen faktörler tasarımı ve malzeme tercihini yönlendiriyor.

Bu sayımızın dosya konularından biri cephe mimarisi ve cephe çözümleri. Yapının kimliği olan cepheler kent mimarisi, dokusu ve sürdürülebilirliği açısından önem taşımakta. Bu bağlamda cephe mimarisinin biçim, işlev, yapı ve anlam açısından önemi nedir?

Cephe kentsel bir katmandır; çevre dokusunun bir parçası olması gerektiği ve ait olduğu zamanı ve yeri temsil ve tarif eden bir unsur olduğu unutulmamalıdır. Estetik olmanın ötesinde aynı zamanda strüktürel bir yapı elemanı ve dış etkenlere karşı koruyucu bir uygulamadır.

Bir cephenin sürdürülebilir olarak nitelendirilebilmesi için tasarım ve uygulama esnasında dikkat edilmesi gereken kriterler nelerdir?

Güneş ve rüzgarın etkilerinin projenin ilk aşamasında hesaba katılarak yapının konumlanmasından başlayarak iklim ve çevre dokusu analiz edildikten sonra; cephe mekanların dışarısı ile en doğru ilişkiyi kurmasını hedefleyen bir ara yüzdür.

Bina kabuğunun özelliklerinin binanın iklimlendirmesi açısından da çok önemli olduğunu biliyoruz. Bu konuda cephelerde uygulanan enerji etkin çözümlerden bahsedebilir misiniz?

Her proje ihtiyaçlarıyla farklı öneriler barındırır. Ancak, özellikle yapay iklimlendirme gereksiniminin azaltılması açısından, enerjinin sakınımı için farklı yöntemler uygulanabilir. Örneğin Sapphire gibi yüksek bir yapıda uygulanan çift cephe sayesinde, hava kirliliği ve sesten koruma özelliğinin yanı sıra, yalıtım sağlama özelliği ile yüzde 30’a yakın bir tasarruf sağlanabilmiştir.

Son yıllarda gündeme gelen ‘akıllı kent’, ‘akıllı bina’ gibi kavramlara yayınımızda düzenli olarak yer vermekteyiz. “Geleceğin Cepheleri Akıllı Cepheler” ile ilgili genel bir değerlendirmenizi
alabilir miyiz?

Konfor koşullarının çevreye daha az zarar veren enerji kaynaklarıyla karşılanmasında ilk ve önemli adımlardan biri de cephe sistemlerinin doğru uygulanmasıdır. Güneşin uygunluğuna göre bu seçimler “Enerji Üreten Akıllı Cepheler”den “Isı Kayıp/Kazancını Dengeleyen” cephelere farklılık gösterir. Medya duvarları ya da bahsettiğim ikinci cidar olarak tasarlanan, ara mekanlar yaratan cepheler her bir projenin özelliğine göre tercih edilebilir.

Konfor koşullarının çevreye daha az zarar veren enerji kaynaklarıyla karşılanmasında ilk ve önemli adımlardan biri de cephe sistemlerinin doğru uygulanmasıdır.

Son olarak özellikle günümüz mimarisinde ikonik, sürdürülebilir ve yenilikçi cephelerin bir değerlendirmesini yapabilir misiniz?

Bina, en tanınır haliyle, cephesi ile içinde bulunduğu çevreyle temas eder. Cephe, iç mekanın ister istemez yansıdığı bir temsiliyettir. Dolayısıyla sadece bir kabuk değil bütünün bir parçası olarak değerlendirilir. Cephe ikonik olmaz ancak binayla ve çevresiyle uyumu kadar o yapıyı ve bulunduğu yeri temsil eder.