Masif Ahşap Çatılı ve Çok Amaçlı Spor Kompleksi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Quebec'deki yeni Saint-Georges Çok Amaçlı Spor Kompleksi, Quebec merkezli ABCP architecture, Marie-Lise Leclerc architecte ve Bilodeau Baril Leeming architects iş birliğiyle tasarlandı. Geniş ve aydınlık olan bu kompleks, devasa bir ahşap çatı yapısı, bir dizi akustik önlem ve mükemmel enerji performansı gibi özenle düşünülmüş pek çok mimari detayı barındırıyor.
Bu 7.140 m2’lik (76.854 fit kare) Çok Amaçlı Spor Kompleksi, Saint-Georges Lisesi'nin bir genişlemesi niteliğinde olup, zemin kat seviyesinden okula bağlanıyor. Kompleks, öğrencilere ve halka yönelik olarak çift spor salonu, rekreasyon havuzu ve 10 kulvarlı yarı olimpik havuz gibi olanaklar sunarken, ek derslikler ve çok işlevli odalar da barındırıyor. Kompleks, uzunlamasına uzanarak dış mekandaki koşu parkuruna paralel bir şekilde yerleştirilmiş; bu konumlandırma sayesinde, mimarlar eğimli araziyi kullanarak tüm kullanıcılar için uygun olan birkaç zemin kat girişini tasarlamış.
ABCP architecture, yeni binanın mimari tasarımı için, "lisenin modern miras yönetmeliğini benimseyip yeniden yorumluyor.” dedi. 1974 yılında inşa edilen lisenin özellikleri arasında, temelinde beton duvarlar ve metal kaplama ile kaplanmış payandalar yer alıyor. Çok Amaçlı Spor Kompleksi, okulun katmanlaşma anlayışını modern bir yorumla ele alıyor. ABCP architecture, "Tamamen camdan oluşan temel, beton kısımlarla hizalanıyor," dedi. "Elmas etkili perforasyonlu alüminyum kaplama, yükseltilmiş payandaların açısını ayarlıyor."
Aydınlık, iki katlı bir resepsiyon salonu, binanın bir tarafında çift spor salonuna, diğer tarafında ise rekreasyon havuzu ve spor havuzuna (on adet 25 metrelik kulvar ve 1 ile 3 metrelik sıçrama tahtaları) açılıyor. Havuz ve personel soyunma odaları merkezi bir konumda bulunuyor; spor salonunun soyunma odaları ve ofisler ise büyük bir avluya bakan cam kaplı "agora" boyunca sıralanmış.
Spor salonuna doğal ışık, kuzey cephesinde yer alan yaklaşık 20 metre (66 fit) uzunluğundaki büyük tavan pencerelerinden giriyor. ABCP architecture, "Işığın parlaklığını kontrol etmek için, kuzey cephesindeki pencere açıklıkları net ve engelsizdir, güney cephesinde ise ikinci bir perforasyonlu alüminyum tabakayla filtrelenmiştir." dedi. Havuz alanında ise bol miktarda cam kullanılarak, doğal ışığın içeri girmesi sağlanmış; havuzları aşırı güneş ışığından korumak için güney cephe boyunca bir siperli çatı uzanıyor.
Ahşap bir merdiven, kademeli oturma düzeniyle sosyal etkileşimi teşvik ediyor ve havuz alanına bakan manzara dikkat çekiyor. Binanın birinci katında derslikler ve çok işlevli odalar, bir izleme galerisi ve tribünler (havuz alanı için 250 koltuk kapasitesi, spor salonu için 100 koltuk kapasitesi) yer alıyor.
Büyük cam alanların bulunduğu yoğun bir binada, mimarlar, yankı sürelerini 1.5 saniyenin altında tutmayı hedefleyerek akustik ortam üzerinde özellikle durdu (yankı süresi, yansıyan sesin sönümlenmesi veya "kaybolması" için geçen sürenin bir ölçüsüdür). Havuz ve spor salonunun duvarlarına yalıtım yünü ile doldurulmuş perforasyonlu akustik paneller monte edilmiş; bu paneller hem iç mekan kaplaması hem de yapı destek elemanı olarak hizmet ediyor. Spor salonunun üst kısımlarındaki sert yüzeyler, kumaş kaplı akustik panellerle kaplanmış; havuz alanında ise çimento bağlı ahşap lifli karolar kullanılmış. Ortak alanlarda ahşap çıtalı yapıların arkasına yerleştirilen yüksek performanslı akustik karolardan oluşan asma tavan, akustik konfor sağlıyor. Ayrıca, ahşap çatı yapısı mükemmel bir ses emilimi sunuyor.
ABCP architecture, "Kompleksin devasa ahşap çatı yapısı, yenilikçi ve ayırt edici bir unsur.” dedi. Havuz alanında, 34 metre (112 fit) uzunluğundaki büyük ahşap kirişler, çapraz lamine edilmiş ahşap (CLT) panellerle kaplanmış; spor salonunda ise kirişlerin uzunluğu 28 metre (92 fit). Stüdyo, "Mimari kalitesinin yanı sıra, bu ahşap yapı, 670 tondan fazla CO2'nin tutulmasına katkıda bulunarak çevresel çalışmalara destek oluyor." dedi.
Binanın dış cephesi, dayanıklılıkları ve enerji performansları nedeniyle seçilen üç katmanlı cam cepheler, mimari beton ve alüminyum kaplamalardan oluşuyor. Mekanik sistemler, fosil yakıtların yüzde 20'sinden daha azını tüketiyor; diğer tüm enerji yenilenebilir kaynaklardan elde ediliyor. Havuz havasının nemini giderme sırasında enerji geri kazandıran bir havalandırma sistemi mevcut; iki havuz, havuz muhafazası, tribünler ve bazı çevre odaları su soğutmalı kondenserler aracılığıyla ısıtılıyor. ABCP architecture, “Mimari ve elektromekanik sistemlerin enerji performansı model binanınkini yüzde 23 oranında aşıyor ve bu da yıllık enerji maliyetlerinde yüzde 20'lik bir azalma sağlıyor ki bu da bu tür bir bina için örnek teşkil ediyor.” dedi.
