Sağlam Taştan Yapılan Sosyal Konut Binası
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Cenevre'de Rhône Nehri kıyısında, Cenevre merkezli mimarlık ve şehircilik firması Atelier Archiplein, on sosyal konut birimi ve bir atölyeden oluşan sağlam bir taş binanın geliştirilmesini tamamladı.
Cenevre'nin tarihi merkezinde 1 rue de la Coulouvrenière adresindeki bina, Rhône kıyısında kalan son inşaat arsalarından biri üzerine inşa edilmiş. Arsa Canton of Geneva'ya aitti ve sosyal konutların geliştirilmesi için Fondation Nicolas Bogueret'e (sosyal ve düşük kiralı konut sağlayıcısı) verildi. Atelier Archiplein tarafından kısa süre önce tamamlanan proje, Nicolas Bogueret Foundation adına 2018 yılında düzenlenen davetli bir yarışmanın sonucu.
Proje, Cenevre'nin 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş bir bölgesi olan ve gelişmekte bulunan bir sanayi bölgesinde yer alıyor. Rue de la Coulouvrenière, o dönemden kalma ve birçoğu bugün çeşitli amaçlarla kullanılan endüstriyel binalarla dolu. Yeni sosyal konutlar, Rhône Nehri kıyısında koruma altındaki doğal bir alanda, bir zamanlar çikolata fabrikası olan ve şu anda mesleki eğitim merkezi olarak kullanılan tescilli bir binanın bitişiğinde yer alır. Bu nedenle projenin inşası, mirasın korunmasından sorumlu yetkililer tarafından denetlenen dikkatli bir planlamaya tabi tutulmuş.
Arazinin güçlü sınırlamaları, binanın mimari kompozisyonuna rehberlik ederek çevreyle bir diyalog oluşturdu. Atelier Archiplein, büyük camlı bölmelerle tanımlanan yapısal bir ızgara tasarlamayı tercih etti. Cadde, nehir ve açık kamusal alanla olan ilişkisi, koruyucu önlükleri, çerçeveleri ve varyasyonları ızgaraya entegre etmek ve binayı alan bağlamına sabitlemek için fırsatlar sundu.
Atelier Archiplein projeyi, ağırlıklı olarak taş ve ahşap olmak üzere doğal malzemeleri bir araya getiren basit ve rasyonel bir mimari tarz kullanarak geliştirdi. Dört katlı binanın dikey yapısının tamamı masif taştan oluşuyor. Stüdyo, "Doğal malzemelerle inşa etmek bize çevresel ve iklimsel konularla ilgili olarak mevcut inşaat biçimlerini sorgulama fırsatı sunuyor." dedi. Atelier Archiplein için nostaljik olmaktan uzak, tarihi bilgi birikimini günümüzün yenilik ve teknikleriyle birleştiren, asırlık inşaat yöntemleriyle bir yakınlık söz konusu. Stüdyonun masif taşla yaptığı çalışmalarda niyeti, "zamanın ruhunu ifade eden masif taş mimarinin gelişimine katkıda bulunmak."
Binanın dış cephesi taşıyıcı bir taş cepheden oluşuyor; iç çekirdeği de taştan yapılmış. Atelier Archiplein, teknik özellikleri nedeniyle ve "doğru yerde doğru taş" ilkesine uygun olarak iki tür kireç taşı seçildiğini söylüyor. Dış cephede Sireuil taşı (Fransa'nın Sireuil kentinde çıkarılan sarımsı kahverengi bir kireç taşı) sertliği ve etkileyici tortulaşması nedeniyle seçilmiş. İç mekanda ise Chauvigny kireç taşı (Chauvigny, Fransa'da çıkarılan) önemli basınç dayanımı nedeniyle seçilmiş.
Stüdyo, "taş ve ahşabın sıkı bir kombinasyonunun, 'zincirleme' veya betonarmenin dahil edilmesine gerek kalmadan yapısal ve sismik sorunların çözümüne katıldığını" vurguluyor. İddialı bir mühendislik yaklaşımıyla taş, sıkıştırmaya karşı doğal direnci temel alınarak kullanılmış. Projenin tek betonarme yapısı merdiven boşluğunda bulunuyor.
Atelier Archiplein, binadaki dairelerin "akıllıca ve verimli bir şekilde tasarlandığını" ifade ediyor. "Bu amaçla, cadde kenarı boyunca bir dış galeri uzanıyor. Hem sirkülasyon hem de balkon olan bu alan, yoğun bir alanda paylaşım, ortak yaşam ve [tesadüfi karşılaşmalar ve etkileşimler] için olanaklar sunuyor." Her daire küçük olarak tanımlansa da, güneye bakan bir dış mekana ve Rhône'a açılan büyük bir resim penceresine sahip, bu da derinlik hissini artırıyor. Atelier Archiplein, pencerelerin çoğuna katlanmış sacdan bir lambrequin (kısa bir dekoratif perde parçası) ve kaynaklı demir tel örgü korkuluk eklemiş. Siyah toz boya ile kaplanan bu süslemeler tarihi demir işçiliğine ve endüstriye atıfta bulunuyor.
