Tōhoku Depremi Toplum Merkezinin Anısı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Toyo Ito'nun Home For All projesinin bir parçası olarak Tōhoku depreminin ardından inşa edilen 16 afet yardım barınağının arkasındaki mimarlar, halen toplum merkezi olarak kullanılan binalar hakkındaki düşüncelerini paylaştı. Home for All, Japonya'da felaketten etkilenen insanların dinlenmelerini sağlamak ve toplumun uzun vadeli yeniden inşa çabalarına yardımcı olmak için projeler gerçekleştirdi. Gönüllüler tarafından yürütülen proje kapsamında Toyo Ito, Kazuyo Sejima, Riken Yamamoto, Astrid Klein, Mark Dytham, Yukinari Hisayama, Michiko Okano, Jun Yanagisawa, Tetsuo Kondo, Maki Onishi ve Yuki Hyakuda tarafından tasarlanan 16 merkez inşa edildi.
Tōhoku'nun Pasifik kıyısı açıklarında meydana gelen ve 40 metreyi aşan dalgalarla yıkıcı bir tsunamiye neden olan 9.0 büyüklüğündeki depremin 13. yılı oldu. Tohoku depremi Japonya'yı vuran en şiddetli deprem olarak kayıtlara geçmiş, 15.000 kişinin ölümüne ve 200.000'den fazla kişinin yerinden olmasına neden olmuş. Tsunami ayrıca bir enerji santralini sular altında bırakmış ve Fukushima Daiichi nükleer felaketine neden olmuş.
Felaketten sonra, yardım programında yer alan mimarlar projenin kendileri için ne anlama geldiğini değerlendirdi. Kar amacı gütmeyen kuruluşu kuran Japon mimar Toyo Ito, " Home-for-All'in iki amacı var" diye açıkladı. Pritzker Ödülü kazananı, "İlk olarak, insanların her gün, bunu yapmak için özel bir nedenleri olmasa bile toplanmak isteyecekleri bir yer." dedi. "Diğer amaç ise yarattığımız mimariyi yeniden gözden geçirebileceğimiz bir yer olması."
Proje kapsamında Klein Dytham Architecture, Sōma kenti için Fukushima eyaletindeki çocuklar açısından radyasyondan uzak, güvenli bir kapalı oyun alanı sağlayan bir toplum salonu inşa etti.
Klein Dytham Architecture'ın kurucu ortağı Tokyo merkezli mimar Mark Dytham, "A Home For All, zor zamanlarda topluma gurur duygusu aşılıyor." dedi. "Bunlar sadece basit geçici barınaklar değil, toplumun kendini evinde hissetmesi için sevgi, özen ve gururla inşa edildi."
Riken Yanamoto ve Field Shop, Heita'da insanların soğuk akşamlarda bir araya gelebilecekleri, merkezi bir bacanın altında açık bir ocağın bulunduğu bir toplum merkezinin etrafında düzenlenmiş geçici konut sıraları tasarlayarak katkıda bulundu. SANAA, balıkçıların gölgede dinlenmeleri ve çalışmaları için Tsukihama kıyısı boyunca dalgalı çatılı çelik ve ahşap bir pavyon inşa etti. Çinli mimar Yang Zhao ise aynı balıkçı topluluğu için yakınlarda beton bir pazar yeri inşa etti.
SANAA kurucularından Kazuyo Sejima, "Kişisel olarak, Home for All aynı zamanda daha önce aklıma bile gelmeyen şeyleri öğrendiğim bir yer." dedi. "İlk toplantımızı yaptığımızda, nasıl bir evin iyi olacağını sordum. Katılımcılardan biri 'Her şey yıkılıp gitti. İleriye dönük olarak, yeni şehrimizi inşa edeceğiz. Onu kendimiz inşa edeceğiz." diye açıkladı.
Sejima, "O zamana kadar mimari tasarım yaptığımda, bunun nedeni birilerinin benden bir tasarım yapmamı istemesiydi çünkü belirli koşullar ve belirli konular vardı. Ben de bu istekleri yerine getirdiğimi düşünüyordum." diye devam etti. "Bunun yerine, nasıl bir yerin gerçekten gerekli olduğu konusunda kendimizin düşünmesi gerektiği ve içinde yaşayacağımız geleceği kendimizin oluşturabileceği ve yaratması gerektiği bana derin bir şekilde öğretildi."
Tüm mimarların düşünceleri yıl dönümü münasebetiyle yayınlanan bir videoda derlendi.