Avrasya Tüneli'nin Kalbi

Proje Künyesi

Tasarım Ofisi: GMW MIMARLIK
Tasarım Ekibi: Ali Evrenay Özveren, Dicle Demircioğlu, Pınar İlki Emekçi, Oya Kayabaş, Russell Jones,  Ezgi Ak, Gökçe Nazan Berdan, Damla Turan, Zeynep Sümbül Enhoş,  Ceyda Cihangir, Okan Akben, Berk Sak
Proje Yeri: İstanbul / Türkiye
İşveren: YMSK JV (Yapı Merkezi İnşaat ve Sanayi A.Ş. ve SK Engineering & Construction Co. Ltd Adi Ortaklığı İşletmesi)
Ana Yüklenici: YMSK JV (Yapı Merkezi İnşaat ve Sanayi A.Ş. ve SK Engineering & Construction Co. Ltd Adi Ortaklığı İşletmesi)
Operatör: Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş. (ATAŞ)
Proje Alanı: 4800 m2
Statik Proje: Optimum, Su yapı, INTAC
Mekanik Proje: SENAZ
Elektrik Proje: SENAZ
Peyzaj Projesi: ALD
Yangın Projesi: Alara
Proje Tarihi: 2015
İnşaat Tarihi: 2016
Fotoğraflar: Gürkan Akay

Deniz tabanının 25 metre altından geçen ve toplamda 5 Kilometre uzunluğunda olan tünel projesinin kalbi niteliğindeki Operasyon ve Bakım Merkezi, proje ana aksının hemen üzerinde ve tünelin Asya girişine bakacak şekilde konumlandırıldı. 

Projede; farklı kullanıcı gruplarının ihtiyaçlarına net cevaplar veren ve aynı zamanda da çevresine duyarlı, sakin ve çağdaş bir yapı tasarlamak temel amaç olarak belirlendi.

Avrasya Tüneli’nin, Üsküdar’da bulunan Avrasya Tüneli Operasyon ve Bakım Merkezi yapısı, GMW Mimarlık tarafından tasarlandı. LEED Gold sertifikasının hedeflendiği Operasyon Binasında 24 saat süreyle Avrasya Tüneli’ni kontrol eden, tünel giriş ve çıkışını gören kontrol odası, çeşitli hizmet odaları, kapalı bakım atölyesi bulunuyor. 

Proje süreci, GMW MIMARLIK’ın Yapı Merkezi liderliğinde, Güney Koreli SK E&C ile kurulan YMSKJV “Yap İşlet Devret” konsorsiyumu tarafından, Avrupa ve Asya kıtalarını deniz tabanının altından birbirine bağlayan karayolu tünelini destekleyecek binaların, mimari tasarımı ve uygulama projelerini yapmak üzere seçilmesiyle başladı.

Deniz tabanının 25 metre altından geçen ve toplamda 5 kilometre uzunluğunda olan tünel projesinin kalbi niteliğindeki Operasyon ve Bakım Merkezi, proje ana aksının hemen üzerinde ve tünelin Asya girişine bakacak şekilde konumlandırıldı. Yapı, tünel operasyonunun kontrol merkezi ve ona bağlı idari birimleri ile tünel içerisindeki müdahalelerde kullanılacak araçların bakım-onarımının yapılacağı teknik hacimler ve atölyeleri içinde barındıracak olması sebebiyle iki ayrı kullanıcı grubunu barındıracak şekilde kurgulandı. Bu bağlamda iki farklı kullanıcı grubunun da ihtiyaçlarına net cevaplar veren ve aynı zamanda da çevresine duyarlı, sakin ve çağdaş bir yapı tasarlamak temel amaç olarak belirlendi.

Cephe, çift cidarlı olma özelliğiyle enerjisini etkin kullanan bir yapıya kavuşarak sürdürülebilirlik teması çerçevesinde ön plana çıkarıldı.

Fonksiyonu gereği bir yonca kavşağın yapraklarından biri üzerinde yer alması istenen merkez, bu dar alan içerisinde konumlandırılırken mevcuttaki tepe ve yeşil alan tam olarak korunarak, görsel olarak çevreye dağınıklık getirebileceği düşünülen bakım-onarım işlevli hacimler bu tepenin içerisine gizlendi. Kontrol merkezi ve idari birimlerin yer alacağı ofis binası ise tünel ile arasındaki görsel bağlantıyı güçlendirmek amacıyla tünel girişini yakalayan eksen üzerinde konumlandırıldı. 

Ofis binası, bir taraftan yeşil tepeye oturan diğer ucunda ise kolonlar üzerinde duran yatay bir dikdörtgen prizma şeklinde yalın bir form olarak tasarlanarak, çevreden sadece bu sakin ama güçlü kütlenin algılanması hedeflendi. Yapıya erişim, tepeyi sarmalayan alt kottaki yoldan sağlandı.

 
Merkezin yan cephelerinde yerden kopuk bir şekilde binayı saran perfore metal levhalar, güneş kırıcı olarak işlevlendirildi. Cephe, çift cidarlı olma özelliğiyle enerjisini etkin kullanan bir yapıya kavuşarak sürdürülebilirlik teması çerçevesinde ön plana çıkarıldı. Ayrıca çift cidarlı metal cephenin yapıyı sararak bütüncül bir cilt olması amaçlandı. İklimsel koşullar düşünülerek kullanılan metal perforenin farklı boyutlarda tasarlanan delikli örüntü yapısıyla aynı zamanda kullanıcı deneyimi açısından da görsel konfor sağlandı. 

Avrasya Tüneli projesinin ikonik bir simgesi olarak ele alınan Operasyon ve Bakım Merkezi’nin, çağdaş bir söylemle kente görsel ve işlevsel katkı sağlaması ve sürdürülebilir olması hedeflendi.

Operasyon ve Bakım Merkezi’nin 24 saat çalışan bir yapı olması sebebiyle metal cephe ardında bulunan ofis pencereleri aynı zamanda var olan gece aydınlatmasına katkı sağlayarak aydınlatma tasarımını değişkenlik unsuru ile güçlendiren bir anlayış sundu.

Tünel servis araçlarının bakım alanı ise peyzaj tasarımı kapsamında oluşturulan yeşil örtü altında konumlandırılarak, ana binanın tekil olarak ön plana çıkması sağlandı. Her iki kıtada bulunan servis binaları ise park alanları içerisinde oluşturulmuş birer heykelsi yapı şeklinde kurgulanarak, beton bloklar ve kortenle giydirildi. Toplamda 7500 metrekare olan servis binaları, havalandırma yapısı ve trafo merkezi olarak işlevlendirildi. Operasyon Merkezi içerisinde işletme ofisleri ve trafik yönetim sisteminin uzaktan yönetilmesi için özel bir kontrol odası tasarlandı. 

Alanının sunduğu kısıtlamalar ve potansiyel değerlendirilerek, çoğunluğu yer altında hatta su altında bulunan Avrasya Tüneli projesinin ikonik bir simgesi olarak ele alınan Operasyon ve Bakım Merkezi’nin, çağdaş bir söylemle kente görsel ve işlevsel katkı sağlaması ve sürdürülebilir olması hedeflendi.

Avrasya Tüneli Operasyon ve Bakım Merkezi ile Servis Binaları 20 Aralık 2016’da devlet töreniyle hizmete açıldı.

Proje Eskizleri