Cephe Tasarımında Prefabrik ve Modüler Bileşenler Kullanmak
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Modern mimari, her bölgedeki malzemeler ve inşaat teknikleriyle birlikte gelişiyor. Sadece dönemin mimari trendleri ya da yaratıcılığı tetikleyen tarihi fikirler değil, malzemelerin nasıl kullanıldığı, bakımı, teknik ve estetik özellikleri de mimarların hayal ettikleri konseptleri oluşturmasında kritik bir rol oynuyor. Her malzeme kendine özgü bir nitelik taşır. Nitekim mimar Louis Kahn, malzemelerin etkileşim şeklinin, yapıların strüktür, duvar ve montaj kombinasyonlarını kaçınılmaz hale getirebileceğini öne sürdü.
Sheppard Robson Architects, İngiltere'nin Bradford şehrinde yer alan One City Park projesinde sürdürülebilirlik ve insan ihtiyaçlarının ön planda tutulduğunu belirtti. Bu projede, cam elyaf takviyeli betondan oluşan 1.700 elemanlı bir cephe yer almakta. 5.000 m2 aşan cephe, ulaşım bağlantıları, duşlu bisiklet tesisleri, ofis alanları, sosyal alanlar, çatı terasları ve kullanıcı ihtiyaçlarına göre uyarlanmış diğer olanakları kapsıyor. Proje, Bradford’un çehresini iyileştirirken startup’lardan büyük kuruluşlara, perakendecilerden eğlence sağlayıcılarına kadar herkese davetkar bir alan oluşturuyor.
Bu tür projeler, bir yapının malzeme kullanımının çevresiyle nasıl bir bağ kurduğu sorusunu gündeme getiriyor. Prefabrik veya modüler bileşenler, karmaşık bina cepheleriyle nasıl birleştirilebilir? One City Park’ın cam ve beton cephesinin huzur verici tasarımı ve malzemeleri, yapının çevresiyle görsel olarak bütünleşmesini sağlarken, 3D unsurlar aynı zamanda işlevsel amaçlara hizmet ediyor.
Bina içinde doğal ışığı en üst düzeye çıkarmak için mimarlar, yüksek performanslı camlar tercih etmiş ve yaz aylarında istenmeyen güneş ısısını minimize eden, sıcaklık dalgalanmalarına karşı koruyan beton elemanlar kullanmış. Ayrıca, cephenin neme dayanıklı malzemeleri ve düşük kir çekiciliği, bakım ihtiyacını azaltarak yapının ömrünü uzatıyor. Elemanların önceden üretilmiş olması, sahada kurulumun daha verimli, hassas ve yönetilebilir olmasını sağlarken, hafif bileşenler ve büyük açıklıklar, geniş alt yapı gereksinimini ortadan kaldırıyor.
BREEAM sertifikalı bir proje olan One City Park, üç boyutlu cephe elemanlarıyla estetik esneklik sunmakla kalmayıp, düşük ağırlık ve çevre sağlığı standartlarına da uygun tasarlandı. Proje aynı zamanda çatıdaki fotovoltaik panellerle ofis kompleksine elektrik sağlarken, hava kaynaklı ısı pompalarıyla da ısıtma sağlıyor. Bu tür sürdürülebilir inşaat çözümleri, yenilenebilir enerji uygulamaları ve karbon ayak izini azaltmaya yönelik fırsatlar sunuyor. Bu da araştırmalar, karşılaştırmalar ve istatistiklerle desteklenerek, dinamik ve çok yönlü cephelerin tasarlanmasına imkan tanıyor.
Bina cephelerinin tasarımında dijital teknolojilerin, ulaşım sistemlerinin ve bağlantı yöntemlerinin entegrasyonu, coğrafi özellikler, güneş maruziyeti ve rüzgar şiddeti gibi iklim faktörlerine, ekonomik avantajlara ve daha fazlasına göre çözümler sunan sistemlerin kurulmasını etkiler.