Dr. Beski Bilim Vakfı'nın Tasarımında Döngüsel Ekonomi Yaklaşımı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
İranlı mimarlık ofisi ZAV Architects, Archello'nun İran'daki en iyi 25 mimarlık firması listesinde yer alıyor. Bu yazı, ZAV tarafından kısa süre önce tamamlanan İran merkezli bir projeyi öne çıkarıyor.
Tahran merkezli mimarlık ofisi ZAV Architects, mimaride araştırma odaklı ve pragmatik bir yaklaşım benimseyerek hem gerçekçi hem de uygulamaya yönelik temaları keşfetmeye çalışıyor. Stüdyonun Dr. Beski Bilim Vakfı için tasarladığı yapı, "eskilerin" döngüsel ekonomi yaklaşımından yararlanıyor ve yerel olarak mevcut kaynakları kullanarak değerli bir topluluk alanı sağlıyor.
Dr. Beski Bilim Vakfı, İran'ın Türkmenistan ile olan kuzeydoğu sınırına yakın uzak bir şehir olan Günbedkavus'ta bir eğitim platformu. ZAV Architects, "Kentin mevcut ve gelecekteki kentsel yaşamının gelişimini desteklemek için çok yönlü kamusal ve kültürel alanlara ihtiyacı var." dedi. Bu ihtiyacı karşılamak için Dr. Beski Bilim Vakfı, bir dizi işlevi destekleyen uyarlanabilir alanlar sunuyor.
Vakfın asıl amacı, öğrenciler ve araştırmacılar için atölyeler, laboratuvarlar ve küçük bir konferans salonu sağlayarak Günbedkavus'un bilimsel profilini güçlendirmekti. Ancak, başlangıçta projenin kentsel alanlardan yoksun uzak bir şehirde uygulanabilirliği ve İran'ın kısıtlayıcı siyasi ortamına ilişkin endişeler mevcuttu. ZAV Architects, projenin öğrencileri ve araştırmacıları çekip çekmeyeceğini sorguladı. Stüdyo, odağı yerel toplumu güçlendirmeye kaydırarak "daha disiplinler arası ve kültürel açıdan canlı bir yaklaşım" gerektiğine karar verdi.
Dr. Beski Bilim Vakfı, eğitim atölyeleri, profesyonel toplantılar, konferanslar, sergiler ve ortak çalışma dahil olmak üzere çeşitli etkinliklerin ihtiyaçlarını minimum değişiklikle karşılayacak açık planlı katlarla tasarlanmış çok yönlü bir bina: binanın esnek yapısı, kullanıcı topluluğu için güncel kalmasını sağlıyor.
Bu esneklik Vakfın inşasına kadar uzanıyor - geleneksel İran el becerisine benzer bir döngüsel ekonomi yaklaşımını teşvik ediyor. ZAV Architects bunu "'eskilerin döngüsel ekonomisi" olarak adlandırıyor ve şöyle açıklıyor: "Bu model, basit, mevcut kaynakları değerli alanlara dönüştürerek yerel sosyal ekonomiyi geliştiriyor." Eskilerin yaklaşımı, pratiklik ve kaynak verimliliğine çok önem veren ve bunları estetik açıdan hoş bir şekilde değerlendiren bir yaklaşım.
ZAV, "Proje, mevcut malzemeleri, yerel işçiliği, saha özelliklerini ve çevredeki alanları nihai tasarıma hitap eden kaynaklar olarak benimsiyor." dedi. "Günbedkavus'da binalar genellikle beton çerçeve ve kil blok dolgu kullanıyor ve genellikle kaba çimento kaplamalı bitmemiş yan cephelere sahip. Bu bina kasıtlı olarak şehrin cephelerini yansıtıyor ve bitmemiş kaynakların bile alışılmadık tasarımlara ilham verebileceğini gösteriyor."
Beton çerçeveleme ve otomatik kürlenmiş blok duvarlar (güçlü bir ısıtmalı konteynerde kürlenmiş hafif prekast beton bloklar kullanılarak inşa edilmiş) yapısal desteğin yanı sıra ısı ve ses yalıtımı sağlar - otomatik kürlenmiş hafif beton bloklar ayrıca binanın toplam ağırlığını da azaltır. ZAV Architects, "Proje 'doğru tektonik' ve 'kusurlu estetiği' benimsiyor." dedi. "Bu sayede iç kaplamalar ortadan kaldırılarak kaynakların daha az tüketilmesi, minimum atık, daha hafif bir bina yapısı ve daha düşük inşaat maliyetleri elde ediliyor." Alçı levhalar ve çelik profiller gibi diğer malzemeler, Vakfın kullanım ömrü boyunca çıkarılabilir, değiştirilebilir ve yeniden kullanılabilir. Yenilenebilir enerji çatıdaki fotovoltaik paneller tarafından üretiliyor ve bina doğal havalandırmadan yararlanıyor.
Dr. Beski Bilim Vakfı üçgen bir arsa üzerine inşa edilmiş - arazinin fiziksel düzenlemesi binanın üçgen basamaklı tasarımının belirlenmesine yardımcı olmuş. Çevredeki kentsel dokuyla uyumlu olacak şekilde inşa edilen Vakfın hacmi kademeli olarak beş seviyeden iki seviyeye iniyor. Zemin kattaki avlu, yarı açık bir kapalı alan aracılığıyla caddeye bağlanıyor; binanın terasları yeşil alan miktarını artırarak binayı farklı seviyelerde şehre açıyor.
Dr. Gholamali Beski
Dr. Gholamali Beski (1931 - 2019) "doğanın babası" olarak bilinen İranlı bir doktor ve çevreciydi. ZAV Architects, "İran'da hemen herkes, her zaman kendine özgü beyaz kıyafetlerini giyen, doğal kaynakların nasıl büyük bir tehlike altında olduğu ve insanların nasıl daha sağlıklı ve çevre dostu bir yaşam sürmesi gerektiği konusunda tutkuyla konuşan, beyaz sakallı yaşlı adamı, yani Baba Beski'yi, yani Dr. Gholamali Beski'yi hatırlar." dedi.
Dr. Beski Bilim Vakfı brüt inşaat alanı: 572 m² (6,157 fit kare)