İnsanların ve Doğanın Var Olduğu Ortak Konut Projesi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Mimar Tsukasa Ono Japonya'nın Yakushima kentindeki bu konut projesini miselyum ve bakterilerin büyümesini teşvik ederek, toprağı iyileştiren 'yenileyici' bir yaklaşım kullanarak doğal çevre üzerinde olumlu bir etki yaratmak için tasarladı. Sumu Yakushima sekiz ortak sahip tarafından oluşturulan bir topluluktur. Deniz manzaralı bir çiftliğin parçasını oluşturan bir yamaçta yer alır.
Tsukasa Ono kendisinin ve iki arkadaşının sürdürülebilir mimari proje fikrini 2020'de Tokyo'nun Covid-19 salgını sırasında kilit altındayken geliştirdiğini söyledi. Ono "Geçici olarak arkadaşım Yuki Imamura'nın Yakushima adasındaki otelinde kalıyorduk. Küçük bir proje konseptiyle başladık, ancak projenin büyümeye devam ettiğini görmek çok heyecan vericiydi. Bu yüzden bize katılacak daha iyi arkadaşlar edindik." dedi.
Ono topluluktaki tek mimardı ve tasarım konseptinden sorumluydu. Diğer üyelerin proje yöneticileri, finansal danışmanlar, çevre danışmanları ve enerji uzmanları gibi farklı becerilere sahipti. Ono "Fikirler hakkında çok konuştuk ve birçok kez gelecekteki hayatımızın nasıl olacağını tartıştık. Bence bu proje dünyadaki günümüz sorunlarının birçok yönünü çözüyor." diye açıkladı.
Topluluğun üzerine inşa ettiği arazi üyelerden birine ait. Sürdürülebilir mimari örneklerden binanın konumu ve düzeni mevcut ağaç konumları, su akışı ve diğer çevresel faktörlerin kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesinden sonra belirlendi. Sürdürülebilir mimari proje, insan yerleşimi ve doğa arasındaki ilişkiyi yeniden tanımlamak için Ono'nun “yenileyici mimari” olarak adlandırdığı ilkeleri kullanarak arazi üzerindeki etkisini en aza indirmeyi amaçlıyor. Bu yaklaşım çevrelerine uyum sağlayan ve bitkilerin ve diğer organizmaların büyümesine aktif olarak katkıda bulunan binalar oluşturmak için geleneksel Japon inşaat mühendisliğini modern teknolojiyle birleştirir.
Sürdürülebilir mimari yapılar mevcut ağaçlarla çevrilidir ve tepelerden denize doğal hava akışını kolaylaştırmak için orman zemininin üzerinde yükseltilmiş. Kömürleşmiş yüzeylere sahip ahşap yığınlar her binanın temellerinin altındaki toprağa çakılmış. Kömürleşmiş odun, ağaç kökü büyümesini teşvik eden ve toprağı güçlendirmeye yardımcı olan miselyumun büyümesini destekler.
Ono mimaride bakteri ve mantar kullanımında uzmandır ve bu kavramların doğru uygulanmasının doğayı zenginleştirebileceğine ve binaları daha sağlam ve konforlu hale getirebileceğine inanır. Ono "Sumu'nun yenileyici yapı yöntemi, topraktaki mikroorganizmaları canlı tutuyor ve bakterileri aktive ederek, yapay bina doğal ağ ile bağlantı kurabilir. Böyle yaparak çevrede birbirimize yardım edebilir ve çevreyi daha olumlu değiştirmek mümkündür." dedi.
Ono ayrıca iç duvarlar ve zeminler için kömür ve özel bir bakteri türünün karıştırılmasıyla yapılan fermente sıva kullandı. Mimara göre sıva, küf ve diğer çürütücü bakterileri önleyerek sabit bir iç ortam oluşturmaya yardımcı oluyor. Sumu Yakushima binaları, yapay ısıtma ve soğutma ihtiyacını en aza indiren, hava geçirmez ve yüksek yalıtımlı konforlu yaşam alanlarına sahip. Bu yüzden sürdürülebilir mimaride kullanılan pasif sistemler tercih edilmiş. Tüm enerji, pillerde depolanan güneş panelleri tarafından üretilir ve ısıtma ve yemek pişirmek için yerel yakacak odun kullanılır.
Binalarda yağ açısından diğer bölgelerdeki sedirlerden daha zengin olan yerel Yakushima sediri kullanılıyor. Bu da onu dayanıklı yapar ve Yakushima'nın yağmurlu, nemli ikliminde dış mekanda kullanıma uygun hale getiriyor. Site planı dış yollarla birbirine bağlanan birkaç kabinden oluşur. Bazı kabinler oturma odası, mutfak ve yemek alanı gibi ortak alanları paylaşırken, diğerleri özel konaklama için kullanılır.
Geniş açık kat sakinleri çevrelerine çekerken, yemek pişirme ve banyo yapma gibi aktiviteleri gerçekleştirmek için ormanda yürüme ihtiyacı doğa ile olan bu bağı güçlendiriyor. Kooperatif sakinleri de “yenileyici bir yaşam tarzı” benimsiyor. Yakacak odun olarak kullanılmak üzere dalgaların karaya attığı odunların toplanması ve sahanın hava akışını iyileştirmek için çimlerin temizlenmesi gibi faaliyetleri içerir.
Ono bu çalışmaların daha güçlü bir topluluk ruhu duygusu yarattığını ve doğal çevrenin gelişmesine ve inşaattan kaynaklanan olumsuz etkilerin hafifletilmesine yardımcı olduğunu söylüyor. Ono "Sanayi Devrimi'nden bu yana insanlar doğayı yok etti ve tüketti. Bu yenileyici mimari tüm dünyaya yayılırsa, küresel çevrenin muazzam bir hızla toparlanacağına inanıyorum. En yenilikçi fikir mimariyi olumsuz etkiden olumlu etkiye dönüşmesidir." dedi.