Mimarlar Yapay Zeka Konusunda Endişeli
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Amerikan Mimarlar Enstitüsü (AIA) tarafından yapılan araştırmaya göre, birçok Amerikalı mimar yapay zeka teknolojilerine ilgi duysa da, yalnızca küçük bir kısmı bu araçları düzenli olarak kullanıyor.
AIA’nın periyodik olarak gerçekleştirdiği Journey to Specification araştırmasına göre, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki mimarların yalnızca %6’sı yapay zeka araçlarını aktif olarak kullanıyor. Araştırmaya, AIA'ya kayıtlı 500’den fazla mimar katıldı ve mimarlar hem bireysel hem de firma düzeyinde yapay zeka kullanımına dair soruları yanıtladı.
Mimarlar ve yapay zeka sorunu
Araştırma sonuçlarına göre, mimarların %53,1’i yapay zekayı bir şekilde denediğini ancak yalnızca %8’inin çalıştıkları stüdyolarda yapay zekayı süreçlerine doğrudan entegre ettiğini belirtti. Bu entegrasyonun büyük oranda büyük ölçekli firmalarda gerçekleştiği gözlemlendi.

Öte yandan, katılımcıların %84’ü yapay zekanın karmaşık problemlerin çözümünde yardımcı olabileceğini düşünürken, %90’ı ise yapay zeka ile ilgili önemli endişelere sahip olduğunu ifade etti.
Mimarların yapay zeka konusunda en büyük kaygıları:
Doğruluk oranının düşük olması
Beklenmeyen sonuçlar doğurması
Gizlilik ve güvenlik riskleri oluşturması
Bu araştırma, yazılım şirketleri Deltek ve Construct Connect iş birliğiyle gerçekleştirildi. Construct Connect’in Satıştan Sorumlu Başkan Yardımcısı Derek Guffey, araştırmanın önemine dikkat çekerek şu açıklamada bulundu:
"Yapay zeka, tasarım endüstrisini dönüştürüyor ve bu durum Yapı Ürünleri Üreticileri için hem zorluklar hem de fırsatlar yaratıyor. Bu araştırma, yapay zekanın pazara giriş stratejileri ve ürün seçimi üzerindeki etkisine dair önemli içgörüler sunuyor. ‘Journey to Specification’, üreticiler için yapay zeka odaklı bir geleceğe yönelik yol gösterici bir kaynak niteliğinde."
Yapay zeka, en çok içerik üretiminde kullanılıyor
Halihazırda yapay zeka kullanan mimarların çoğu, ChatGPT gibi sohbet botları, dil bilgisi yazılımları ve görsel oluşturucular gibi araçlardan faydalanıyor.
Araştırmada, mimarlık pratiğinde en fazla zaman kaybettiren ve en verimsiz bulunan görevler de belirlendi:
Ürün listelerinin güncellenmesi
Maliyet tahminleri
Karmaşık teknik şartnameler
Ürün araştırmaları
Ancak, bu görevler için yapay zeka kullanan veya deneyen stüdyoların oranı %10’un altında kaldı. Buna karşın, yapay zekanın müşteri iletişimi gibi zaten verimli kabul edilen süreçlerde daha sık kullanıldığı ortaya çıktı.
Mimarlar yapay zekayı karmaşık görevlerde kullanmaktan kaçınıyor
Araştırma, mimarların yapay zekayı en çok içerik üretimi ve tasarım süreçlerinde kullandığını ortaya koydu.

Şu anda firmalar genellikle yapay zekayı görsel düzenleme veya dil bilgisi denetimi gibi basit tasarım ve içerik üretimi görevlerinde kullanıyor. Daha karmaşık görevlerde yapay zekanın doğruluğuna dair endişeler, mimarları bu alanların kullanımından uzaklaştırıyor.
51 yaşın altındaki mimarların, yapay zekanın kullanımına dair daha belirgin bir endişe taşıdığı gözlemlendi.
Son yıllarda, yapay zeka teknolojileri mimarlık ve tasarım sektörlerinde giderek daha fazla yer edinmeye başladı. 2023 yılında Dezeen tarafından başlatılan ‘AItopia’ içerik serisi, yapay zekanın sektör üzerindeki etkilerini mercek altına aldı.
Bu içerik serisinde uzmanlar, yapay zekanın geleceği hakkında farklı görüşleri dile getirdi. Kimileri teknolojinin kontrollü bir şekilde kullanılması gerektiğini savunurken, kimileri ise çevresel etkileri konusunda endişelerini dile getirdi.