Mimarlığın Yeni Yüzü: Tasarım, Teknoloji ve Sürdürülebilirlik
Türk Serbest Mimarlar Derneği (TSMD) Yönetim Kurulu Üyesi ve Aura Design Kurucusu Mimar Filiz Cingi Yurdakul, Türkiye’de mimarlık sektörünün geleceğine dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Yurdakul, sektörün küresel pazarlarda büyüme potansiyeline sahip olduğunu, ancak mevcut ekonomik ve yönetsel zorlukların aşılması gerektiğini vurguladı.
"Türk müteahhitlik sektörünün uluslararası başarıları, mimarlık ofislerine de büyük avantaj sağlıyor. Bu ivmeyi sürdürülebilir kılmak için mimarlık ofislerinin yenilikçi ve stratejik çözümler geliştirmesi gerekiyor."
Sektördeki büyük fırsatlar
Mimar Filiz Cingi Yurdakul, Türk mimarlık sektörünün gelişimi için öne çıkan bazı fırsatları sıraladı:
1. Sürdürülebilir ve yeşil mimari trendi güçleniyor
Çevresel sürdürülebilirlik artık bir seçenek değil, bir zorunluluk haline geldi. LEED, BREEAM gibi uluslararası sertifikasyon sistemleri giderek daha fazla önem kazanıyor. Çevre, iklim ve enerji verimli tasarım ilkelerini benimseyen mimarlık ofisleri, sektörde öncü rol oynayabilir.
2. Kentsel dönüşüm projeleri hız kazanıyor
Türkiye’deki deprem riski, düzensiz kentleşme ve eski yapı stoku, kentsel dönüşüm projelerini zorunlu hale getiriyor. Yalnızca yeni yapılar inşa etmek değil, tarihi dokunun korunarak yeniden işlevlendirilmesi de büyük bir iş alanı oluşturuyor. Bu noktada yenilikçi ve sürdürülebilir kentsel tasarımlar sunan ofisler öne çıkacak.
3. Dijitalleşme ve yapay zekâ destekli tasarım yükselişte
BIM (Yapı Bilgi Modellemesi), parametrik tasarım, yapay zekâ destekli analizler ve veri odaklı karar mekanizmaları, mimarlık ve inşaat süreçlerini daha verimli hale getiriyor. Teknolojiyi etkin kullanan ofisler, hem yurtiçinde hem de küresel pazarlarda rekabet avantajı elde ediyor.
4. Tasarımın markalaşmadaki gücü artıyor
Mimarlık, yalnızca işlevsel yapılar tasarlamakla sınırlı değil; aynı zamanda estetik, kullanıcı deneyimi ve markalaşma stratejileriyle de fark yaratıyor. Yatırımcılar için iyi tasarım, uzun vadede daha yüksek değer sunuyor.
Mimarlık sektörünün karşı karşıya olduğu zorluklar
Mimar Filiz Cingi Yurdakul, sektördeki bazı temel zorluklara da dikkat çekti:
1. Ekonomik belirsizlik ve finansal sorunlar
- Döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve inşaat maliyetlerindeki artış, yatırımcıları temkinli davranmaya itiyor.
- Mimarlık ofislerinin tahsilat süreçlerindeki aksaklıklar, finansal yönetimi zorlaştırıyor.
2. Kamu ihalelerinde en düşük teklif sorunu
- Kamu projelerinde "en düşük teklif" ilkesi, tasarım kalitesini düşürüyor ve projeleri maliyet odaklı hale getiriyor.
- Kaliteli mimarlık hizmetlerini teşvik edecek yeni ihale sistemleri geliştirilmelidir.
3. Yönetmeliklerdeki belirsizlikler
- İmar ve inşaat yönetmeliklerindeki sık değişiklikler, mimari projelerde planlama süreçlerini zorlaştırıyor.
- Yerel yönetimlerin öngörülemeyen yönetmelik dışı talepleri, mimari onay sürelerini uzatıyor ve projelerde gecikmelere yol açıyor.
4. Nitelikli iş gücü kaybı ve beyin göçü
- Düşük ücretler, uzun çalışma saatleri ve yaratıcı projelerin sınırlı olması, yetenekli mimarları yurtdışına yönlendiriyor.
- Türkiye’de kontrolsüz şekilde açılan mimarlık bölümleri, mesleğin nitelik kaybına uğramasına neden oluyor.
Mimarlık ofisleri nasıl fark yaratabilir?
Mimar Filiz Cingi Yurdakul’a göre, sektörün zorluklarını aşmak için mimarların stratejik, maliyet bilinçli ve sürdürülebilir çözümler geliştirmesi gerekiyor. Dijitalleşme, yeşil mimari ve uluslararası projelere odaklanan ofisler, gelecekte fark yaratma potansiyeline sahip.