Modern Çağın En Acil Sorunu Uygun Fiyatlı Konut Eksikliği

Konut ve daha da önemlisi uygun fiyatlı konut eksikliği, modern çağın en acil sorunlarından biri haline gelmiştir. Şehirlerin görülmemiş bir hızla büyümesiyle birlikte artan yoğunluk, yüksek binaları ön plana çıkarmıştır.

Yüksek binalar ve kentsel habitat üzerine araştırma, bilgi paylaşımı ve liderlik sağlayan küresel bir organizasyon olan Council on Tall Buildings and Urban Habitat (CTBUH), mimarlar, mühendisler, geliştiriciler, inşaatçılar, planlamacılar ve akademisyenler olmak üzere çeşitli profesyonelleri bir araya getiriyor. Biz de yakın zamanda İstanbul’a bir konferans için gelen CTBUH CEO’su Javier Quintana de Uña ile keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.

Öncelikle sizi daha yakından tanımak isteriz. Bize kariyerinizdeki dönüm noktaları hakkında kısa bir bilgi verebilir misiniz? CTBUH bünyesindeki göreviniz nedir?

Yüksek binaların tasarımı ve inşası konusunda 30 yılı aşkın uluslararası tecrübeye sahip bir mimar olarak New York’taki Columbia Üniversitesi’nden yüksek lisans derecesine ve Avrupa Kule Tasarımı üzerine doktora derecesine sahibim. Akademik kariyerim farklı üniversitelerdeki görevlerimi ve Madrid’deki IE Mimarlık ve Tasarım Okulu’nun dekanlığını kapsıyor. İspanya ve Birleşik Krallık’taki CTBUH bölümlerine başkanlık ettikten sonra 2022 yılında Konsey’in İcra Kurulu Başkanı olarak görevlendirildim. Şu anda Chicago’da görev yapmaktayım.

AVRUPA’DA YATAY YAYILMA MODELİNİN BIRAKILMASI VE DAHA YÜKSEK ANCAK ORTA YOĞUNLUKLU BİNALARIN KABUL EDİLMESİ YÖNÜNDE BİR EĞİLİM BULUNMAKTADIR. AVRUPALI PLANLAMACILAR DA YENİ BİNALAR İNŞA ETMEK YERİNE YÜKSEK BİNALARIN YENİDEN KONUMLANDIRILMASINI DESTEKLEYEN POLİTİKALAR UYGULAMAKTADIR.

2019’da başlayan ve 2 yıl süren pandeminin ardından dünyadaki konut sorunu daha da büyüdü. Bu kriz ülkemizde de giderek daha fazla fark edilir hale geldi. Bu konudaki görüş ve önerilerinizi öğrenmek isteriz. CTBUH’un bu sorunu çözmeye yönelik projeleri var mı?

Konut ve daha da önemlisi uygun fiyatlı konut eksikliği, modern çağın en acil sorunlarından biri haline gelmiştir. Şehirlerin görülmemiş bir hızla büyümesiyle birlikte artan yoğunluk, yüksek binaları ön plana çıkarmıştır. Ne var ki, yüksek binalar ancak çok sayıda insanı barındırırken aynı zamanda mekan kalitesini ve uygun fiyatlı konutları koruyabildiği sürece bir çare olabilir. Bu durumda, Konsey daha yüksek binalar değil, daha iyi yoğunluk sağlamaya odaklanmıştır. Mekan kalitesini ve enerji tasarrufu yöntemlerini sürdürürken toplumsal alanları, doğal unsurlar da içeren yeni nesil orta yükseklikte yapılar ortaya çıkmaktadır. Konsey ayrıca çelikle birlikte enerji ve karbon tüketimini azaltmaya yardımcı olan ahşap gibi yeni malzemeler üzerinde araştırma yapmaktadır.

Avrupa şehirleri, iklim değişikliği ve diğer tehditlere karşı şehirlerini daha dayanıklı hale getirmek için nasıl yöntemler benimsiyor? CTBUH bu kapsamda ne tür projeler geliştiriyor?

Avrupa’da yatay yayılma modelinin bırakılması ve daha yüksek ancak orta yoğunluklu binaların kabul edilmesi yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Avrupalı planlamacılar da yeni binalar inşa etmek yerine yüksek binaların yeniden konumlandırılmasını destekleyen politikalar uygulamaktadır. Bu durum sektörde yeni bir araştırma ve inovasyon dönemi açmıştır; bu dönem aynı zamanda kanun ve yönetmeliklerin geliştirilmesi yoluyla mevcut binalara karbon tüketimi, fonksiyonel esneklik ve dayanıklılık açısından daha iyi bir uyum da sağlamaktadır. Tüm bunlar, Türk Tasarım Vakfı üyeleri de dahil olmak üzere Türk uzmanların temsil edileceği Eylül ayı sonunda Londra ve Paris’te düzenlenecek yıllık konferansımızda yer alacaktır.

HERKESİN BİLGİSİ OLMAYABİLİR AMA İSTANBUL ŞU ANDA AVRUPA’DA 100 METRENİN ÜZERİNDE EN FAZLA YÜKSEK BİNAYA SAHİP ŞEHİRDİR. NİSAN AYINDAKİ SON AVRUPA KONFERANSIMIZ İÇİN İSTANBUL’U EV SAHİBİ ŞEHİR OLARAK SEÇMEMİZİN NEDENİ DE BUYDU.

Yakın zamanda bir konferans için İstanbul’u ziyaret ettiniz mi? Sizin izlenimlerinizi öğrenmek isteriz. İstanbul’da gözlemlediğiniz kentsel ölçekli sorunlar nelerdir ve çözüm önerileriniz sizce neler olabilir?

Herkesin bilgisi olmayabilir ama İstanbul şu anda Avrupa’da 100 metrenin üzerinde en fazla yüksek binaya sahip şehirdir. Nisan ayındaki son Avrupa konferansımız için İstanbul’u ev sahibi şehir olarak seçmemizin nedeni de buydu. Orada emniyet, güvenlik, afet sonrası yeniden yapılanma, sel ve yangın konularını tartışabildik. Tüm bunlar artan yoğunluk ile bağlantılıdır. Arazi ve kentsel politikaları yöneten yerel kamu kurumu BİMTAŞ’ın temsilcileri şehrin karşı karşıya olduğu zorlukları görmemize yardımcı oldu. Türk Tasarım Vakfı’nda da bir konferans verdim ve burada İstanbul’da yüksek binalarla ilgili bir planlama yöntemi bulunmadığını ve bir yöntem olmadan yüksek binaların sorunları çözmek yerine problemleri daha da arttırabileceğini belirttim. Ayrıca önde gelen başkentlerde yoğunluk artışının hem kulelerin dışında hem de içinde kamusal alan oluşturulmasıyla nasıl bağlantılı olduğunu örnekledim. İstanbul tek kamusal alan olarak Boğaziçi’ne dayanıyor gibi görünüyor. Eşsiz bir deneyim ama yetersiz. Kentsel deneyimin kalitesini artırmanın tek yolu, parklara ve altyapıya yönelik bir yakınlık yaklaşımıdır. Diğer yandan, son yıllarda toplu taşıma ve altyapı alanında kaydedilen gelişmelerin İstanbul’u dünyanın ilginç ve iddialı başkentlerinden biri haline getirdiğini görmek etkileyiciydi. Yeni ve etkileyici havalimanınız da bu iddianın bir göstergesidir.

İSTANBUL’LA İLGİLİ OLARAK, NİSAN AYINDAKİ KONFERANSIMIZ SIRASINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN VE YEREL VE ULUSLARARASI UZMANLARIN MEVCUT UYGUN OLMAYAN BİNA STOKU İÇİN ÇÖZÜMLERİ TARTIŞTIĞI SİSMİK YÖNETMELİKLER SEMİNERİNİN RAPORUNU HAZIRLIYORUZ.

CTBUH olarak önümüzdeki dönem için global ve Türkiye özelindeki projeleriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?

Konsey’in bir sonraki konferans dizisi Londra, Paris, Bangkok, Amsterdam, Austin ve Mumbai’yi kapsamakta olup, söz konusu konular sadece teknik değil, aynı zamanda kentsel olacaktır. Ayrıca, kullanıcıların gelecekteki trendleri be - lirleyebilecekleri ve yüksek binaların ve genel olarak yoğunluğun durdurulamaz büyümesini değerlendirebilecekleri Veri El Kitabı’mızın (Data Handbook) 2024 baskısını yayınlama sürecindeyiz. İstanbul’la ilgili olarak, Nisan ayındaki konferansımız sırasında gerçekleştiri - len ve yerel ve uluslararası uzmanların mevcut uygun olmayan bina stoku için çözümleri tartıştığı Sismik Yönetmelikler seminerinin raporunu hazırlıyoruz. Ayrıca önümüzdeki yıl yüksek binalar konu - sunda uluslararası bir çalıştay düzenlen - mesi için Türk Tasarım Vakfı ile iş birliği içindeyiz. Son olarak, Türkiye merkezli CTBUH üyeleri, organizasyonumuzdaki en umut verici faaliyetlerden biri olan yeni bir Şube olma sürecindedir. Avrupa konferansımızı mümkün kılan herkese, özellikle de Turner Construction’a ve bizi destekleyen şirketlere gerçekten minnettarız.