Suyun Keyfe Dönüştüğü Yer: Tarsu AVM
Hollanda merkezli, Corio şirketinin bir yatırımı olan ve mimari konsept projesi, merkezi Kaliforniya’da bulunan Altoon and Porter firmasının Hollanda ofisi bünyesinde gerçekleştirilen Tarsu Alışveriş ve Eğlence Merkezi uygulama projeleri Yazgan Tasarım Mimarlık tarafından hazırlanmıştır. Akdeniz’de Adana ve Mersin arasında stratejik bir konuma sahip olan Tarsus’un ilçe merkezinde yer alan Tarsu Alışveriş ve Eğlence Merkezi projesi şehre yeni bir değer katmıştır.
Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel değerlendirme Metodu BREEAM tarafından Türkiye’nin en yüksek derecesi olan 60.78 yüzde ile “çok iyi” derecesi almaya hak kazanmıştır. Binaların yeşil performanslarını teknik açıdan değerlendirerek derecelendirme yapan BREEAM metodu Tarsu Alışveriş Merkezi inşaat bütçesinin %2.60’ını oluşturmuştur.
Uygulama projelerinin yanı sıra Tarsu Alışveriş Merkezi’nin sertifikasyonu için gerekli projelendirme ve koordinasyon hizmetini de sunan Yazgan Tasarım Mimarlık BREEAM metodu kapsamında gerekli unsurların yerine getirilmesini sağlamıştır.
“Suyun keyfe dönüştüğü yer” olarak tanımlanan Tarsu AVM’de “su” temasından yola çıkarak hazırlanan konsepti oluşturan en önemli öğeler dikkat çekici havuz tasarımlarıdır. Çevreye duyarlı özellikleriyle de ön plana çıkan havuzlardaki filtrasyon sistemi ve pompalar ısı/rüzgar sensörleri ile çalışacak şekilde tasarlanarak su kaybının ve tüketiminin en aza indirilmesi hedeflenmiştir.
Türkiye’de doğal havalandırma sisteminin uygulandığı ilk proje olma özelliğine sahip Tarsu Alışveriş Merkezi içinde ve ofis alanlarında bulunan otomasyon kontrollü açılabilir pencereler doğal havalandırma ve doğal aydınlatma standartlarına uygun olarak oluşturulmuştur. Özellikle Food Court alanında cam duvarların açılabilir tasarımı iklimlendirmeye ve doğal havalandırmaya önemli katkı sağlamıştır. Bu sayede özellikle işletme aşamasında enerji tasarrufu elde edilmesi hedeflenmiştir. Bununla birlikte binada bulunan mekanik havalandırma sistemi enerji tüketimini en düşük değerlere indiren bir düzene sahiptir. Ayrıca otoparkların bodrum katlarına yerleştirilmesi sayesinde de açık otoparkın olumsuz ısı adası etkisi önlenmiştir. Alışveriş Merkezi kapsamında yangın önlemleri için danışman firma kontrolünde gerekli tüm uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Özellikle doğal havlandırma sistemleri için oluşturulan alanlarda tavan boşluklarının ve yangın kaçış koridorlarındaki asma tavanların Fireboard alçıpan malzeme ile kaplanması büyük fayda sağlamıştır.
Tarsu Alışveriş Merkezi konseptinin dikkat çeken diğer bir uzantısı da cephesidir. Yazgan Tasarım Mimarlık tarafından en ince ayrıntısına kadar detaylandırılarak hazırlanan cephe uygulamasında ve iç mekânlarda kullanılan malzemeler doğal ve VOC değeri düşük ürünler arasından seçilmiştir. Isı kaybının ve kazancının yerel standartlara göre 20%’den daha az olmasını sağlayacak ürünler tercih edilerek aynı anlayış yalıtım malzemelerinin seçimlerinde de ön planda tutulmuştur. Bununla birlikte projede mümkün olduğunca yerel malzemeler kullanılmıştır.
BREEAM metodu kapsamında gerçekleştirilen bir diğer uygulama da enerji kullanımlarını en düşük seviyeye indirmeyi amaçlayan düzeltmelerdir. Bu kapsamda enerji ve su tüketimi az olan susuz pisuvar, düşük debili armatürler gibi vitrifiye malzeme seçimleri yapılmıştır. Böylelikle gri suyun tuvaletlerde yeniden kullanılması sağlanmıştır. Bina içinde doğal ışık kullanılarak enerji harcamaları minimize edilerek keyifli alışverişe olanak sağlanmıştır. Yürüyen merdiven, yürüyen rampa ve asansörler enerji verimli olarak tercih edilmiştir. Bütün elektrik ve mekanik sistemler otomasyona bağlanarak kontrollü kullanım amaçlanmıştır. Enerji kullanımlarını en düşük seviyeye indirmeyi amaçlayan BREEAM metodu için aydınlatma uygulamaları önemli bir yer tutmaktadır. Bu kapsamda Tarsu Alışveriş Merkezi’nde kullanılan aydınlatma sistemi otomasyona bağlanarak enerji tüketiminde manüel bir sisteme oranla %30 değerinde tasarruf sağlanmıştır. Dış cephede ve iç mekânlarda kullanılan LED bazlı aydınlatmalarla günlük 15 kw enerji tasarrufu elde edilmiştir. Bu da standart aydınlatma elemanlarının kullanımına oranla %50 değerinde az tüketim elde edilmesini sağlamıştır. Yıllık enerji tasarrufu ise 21.900 kW –saat/yıl olarak hesaplanmıştır.
Binanın çevre özellikleri de göz önünde bulundurularak, bina ve yakın çevresinin peyzaj düzenlemesinde çevrenin yeşil değerleri ön planda tutularak endemik bitkilerin seçilmesine dikkat edilmiştir. Ayrıca iç mekânlarda da yeşil alan kullanımına önem verilmiştir.
Tarsu Alışveriş Merkezi BREEAM Sertifikası almayı çevreye duyarlı olmanın dışında kullanıcılar açısından duyarlılığı ile de hak etmiştir. Tarsu şehre yürüme mesafesinde ve toplu taşıma araçları ile de kolaylıkla ulaşılabilir konumdadır. Çalışanlar ve müşteriler için bisiklet park alanları, bisikletli çalışanlar için soyunma ve duş üniteleri bulunmaktadır. Oluşması muhtemel kazalara karşı duvar ve köşelerde tedbirler alınmıştır.
Yakın çevreye karşı hem inşaat hem de işletme aşamalarında minimum rahatsızlık verecek şekilde düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Yazgan Tasarım Mimarlık, Altoon Partners firması ile birlikte gerçekleştirdikleri Tarsu Alışveriş ve Eğlence Merkezi projesi ile, Avrupa’nın en prestijli gayrimenkul ödüllerinden biri olan “The European Property Awards 2012-2013” kapsamında “Retail Architecture” kategorisinde birincilik ödülü almıştır.
YAZGAN TASARIM MİMARLIK
Yazgan Tasarım Mimarlık, 2003 yılında Dr. Mimar Kerem Yazgan ve Dr. Mimar Begüm Yazgan tarafından kurulmuş olan, Ankara merkezli bir mimari tasarım ve inşaat firmasıdır. Firma kuruluşundan bu yana, inşaat alanı toplamda 5.000.000 m²’yi geçen ve Türkiye, Kuzey Kıbrıs, Rusya, Kazakistan, Libya, Birleşik Arap Emirlikleri, Ukrayna, Azerbaycan, Irak ve Gana gibi çeşitli ülkelerde bulunan yapıların mimari, iç mekân ve peyzaj projelerine imza atmıştır. Firma, geniş ve yetenekli kadrosuyla, farklı program ve ölçekteki projelerin tasarım, tasarım geliştirme ve uygulama aşamalarını gerçekleştirecek kapasitededir. Karma kullanımlı yapılar, alışveriş merkezleri, oteller, konutlar, ofisler, eğitim binaları, hastaneler, kültür merkezleri, havaalanları ve spor salonları, firmanın projelendirdiği yapı tiplerinden bazılarıdır. Firma ayrıca iç mekân, peyzaj ve grafik tasarım projeleri gerçekleştirmektedir. Proje hizmetlerinin dışında, küçük ölçekli binaların, iç mekânların inşasını ve peyzaj alanlarının düzenlemesini gerçekleştirmektedir.
Yazgan Tasarım Mimarlık, tasarım ve inşaat ile ilgili olarak üç temel hizmeti üstlenmektedir. Birinci hizmet, “proje hizmetleri” dir; tasarım, tasarım geliştirme, avan proje, kesin proje, uygulama ve detay projeleri, bilgi föyleri ve ihale dosyası hazırlanması gibi çeşitli proje aşamalarının gerçekleşmesiyle ilgili hizmetler anlamına gelir. İkincisi, “proje yönetim hizmetleri” olarak adlandırılan, mimari çalışmaların mühendislik (inşaat, makine, elektrik, altyapı ve zemin mühendisliği) ile danışmanlık (trafik, yangın, aydınlatma, akustik ve keşif-metraj danışmanlığı) disiplinleri ile koordinasyonu anlamına gelen hizmetlerdir. Üçüncü ise “inşaat hizmetleri” dir; küçük ölçekli yapılar, iç mekânların inşası ve peyzaj alanlarının düzenlenmesi ile ilgili hizmetleri kapsamaktadır.
Dr. MİMAR BEGÜM YAZGAN
1995 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden lisans derecesini aldı. 1995 yılından 1998 yılına kadar çeşitli mimarlık ofislerinde yurtiçi ve yurtdışı konutlar, banka, otel ve üniversite yerleşkesi gibi projelerde görev aldı. 1998 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde yüksek lisans yaptı. 1998 yılından 2003 yılına kadar ODTÜ Mimarlık Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. Bölümün Peyzaj Tasarımı Stüdyosu’nda ve Döner Sermaye Ofisi’nde görev aldı. 2001 yılında Japonya’da Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nde burslu olarak doktora araştırması yaptı ve ders verdi.
2006 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden doktora derecesini aldı. Üniversitede tamamladığı “Savaş Sonrası Sistemci Ekoloji ve 1960’lardan itibaren Mimarlıkta Çevre Bilinçli yaklaşımlar” başlıklı doktora tezi, 2007 yılında ODTÜ çapında “Yılın En İyi Tezi” seçildi. Tezin konusu, 1960’lardan sonra ekoloji biliminde yer almaya başlayan sistemci yaklaşımının, günümüz mimari pratiklerine etkisi üzerinedir. Halen eşi Dr. Mimar Kerem Yazgan ile birlikte 2003 yılında kurduğu Yazgan Tasarım Mimarlık ofisinde mimarlık hayatını sürdürmektedir. Sahip olduğu teorik altyapı ve akademik deneyimlerini ofisteki pratiklerine yansıtmaya önem vermektedir.
Dr. MİMAR KEREM YAZGAN
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden 1993 yılında lisans derecesini aldı. 1996 yılına kadar Ankara’daki çeşitli mimarlık ofislerinde çalıştı ve mimari proje yarışmalarına katıldı. 1996’da bir ulusal mimari proje yarışmasında kazanılan birincilik derecesi ile ilk ofisini kurdu. 1997 yılında ODTÜ Mimarlık Bölümü’nden yüksek lisans derecesini aldı. Yüksek lisans tezi ile “ODTÜ Parlar Vakfı En İyi Tez Ödülü”nü kazandı. 1993’ten bu yana katıldığı proje yarışmalarında çeşitli ödüller aldı. Yaptığı uygulamalar ve yarışmalar birçok ilde sergilendi ve çeşitli dergilerde yayınlandı. 1997 yılından 2007 yılına kadar ODTÜ Mimarlık Bölümü’nde yarı-zamanlı öğretim görevlisi olarak dördüncü sınıf stüdyo derslerine katıldı.
ODTÜ Mimarlık Bölümü’nden doktora derecesini aldığı 2003 yılında, eşi Dr. Y. Mimar Begüm Yazgan ile “Yazgan Tasarım Mimarlık” adında ikinci ofisini kurdu. “Mimarlıkta Dizaynografi” isimli doktora tezi, mimari tasarım süreçlerindeki sistemler ve eylemler üzerine araştırmalarını kapsamaktadır. Tasarım yaklaşımı, teorik çalışmalar ve pratikteki uygulamaları birleştirmek ile tasarım sürecini sistematize etmek üzerine kuruludur. Bu anlayışla “tasarım eyleminin tasarımı” olarak adlandırdığı tasarımın programının yazılması fikri üzerine birçok proje gerçekleştirmiştir. Tüm tasarım, üretim ve inşa süreçlerinde ilişkilerin net bir biçimde kurulduğu, esnek, özgürleştirici, sistematik ve berrak mimari proje süreçlerinin oluşturulmasına dair uygulama ve araştırmalarını sürdürmektedir.