Ürün Sürdürülebilirlik Çerçevesi Sürdürülebilirlik Bilgilerine Yönelik Artan Talebe Karşılık Buluyor

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Perakendeci Finnish Design Shop, çevrimiçi mağazasında yer alan 20.000'den fazla tasarım ürününün sürdürülebilirliğini ayrı ayrı değerlendirmek ve derecelendirmek için bir araç başlattı. Perakendecinin Product Sustainability Framework (Ürün Sürdürülebilirlik Çerçevesi), sattığı her ürünü, özellikle tasarım ürünleri için uyarlanmış sabit bir dizi kritere göre puanlayarak müşterilerin sürdürülebilir tasarım satın alımları yapmalarına destek olmayı amaçlıyor. Puanlar, ürün üreticilerine yönelik bir anket aracılığıyla belirleniyor. Araç beş ana kategoriyi değerlendiriyor: sosyal sorumluluk, çevre dostu üretim, iklim etkisi, sürdürülebilir malzemeler ve döngüsel tasarım.

Fin Design Shop CEO'su Teemu Kiiski,”Her kategori, üreticinin evet ya da hayır şeklinde yanıt verebileceği sürdürülebilirlik iddialarını içermektedir. Toplamda 69 iddia var. Üreticiler her bir iddiayı ürün bazında yanıtlıyor ve bu iddialar yasalara, uluslararası anlaşmalara ve girişimlere dayanıyor." dedi.

Genellikle karmaşık olan bu bilgiler değerlendiriliyor ve ardından derecelendiriliyor. Müşteriler için anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir hale getirmek için ürünler web sitesinde iyi, çok iyi veya mükemmel anlamına gelen bir, iki veya üç yeşil yaprak sembolüyle işaretleniyor. Ürünün puanının daha ayrıntılı bir dökümü, beraberindeki sürdürülebilirlik açıklamasında yer almaktadır.

Perakendecinin neden bu ürüne özel çerçeveyi başlattığını açıklayan Kiiski, şunları söyledi: "Bunun ilk nedeni, müşterilerin ve profesyonellerin tasarım markaları ve ürünleriyle ilgili sürdürülebilirlik bilgilerine yönelik artan talebidir. Bu talep sadece Finnish Design Shop ile sınırlı değil, tüm tasarım sektörünü kapsıyor. İkinci neden ise bir perakendeci olarak, sattığımız ürünlerin tüm değer zincirinin sürdürülebilirliğini etkilemek için sınırlı araçlara sahip olmamız. Çerçeve sayesinde, ürün sürdürülebilirliğine ilişkin beklentilerimizi üreticilere iletebilir ve onları gelişmiş sürdürülebilirlik yönünde yönlendirebiliriz. Aynı zamanda, tüm sektör için bir sürdürülebilirlik standardı oluşturabilir ve sürdürülebilirlik konularında öncülük edebiliriz."

Her bir ürün için özel kriterler, Finlandiyalı döngüsel tasarım uzmanı ortağı Ethica ile iki yıl boyunca geliştirilmiştir. Tedarikçilerinin her biri tarafından sağlanan verilerin doğruluğuna güveniyorlar. Kiiski, "Bu verileri kendi verilerimize, uzmanlığımıza ve deneyimlerimize dayanarak doğruluyoruz." dedi.

Finnish Design Shop, sürdürülebilirlik uygulamalarına ilişkin doğru bilgileri sağlama konusunda tedarikçilerine büyük güven duymakla birlikte, rastgele yerinde kontroller de gerçekleştiriyor. Kiiski, "Ürün üreticilerinin her bir sürdürülebilirlik iddiasının gerçekliğini kanıtlayabilmelerini istiyoruz. Denetim yapmıyoruz ve bu çerçeve bir standart, sertifika veya benzeri bir oluşum değil; daha ziyade sürdürülebilir tasarım için kendi kriterlerimizi temsil ediyor." dedi.

Finnish Retail Shop web sitesindeki 24.000 üründen bazılarının bir derecelendirmesi yok, bu da henüz değerlendirilmedikleri veya yeterli sürdürülebilirlik standartlarını karşılamadıkları anlamına geliyor. Product Sustainability Framework'te düşük puan alan ürünler eninde sonunda portföyden çıkarılabilir. Kiiski, "Bazı ürünler veya üreticiler zaman içinde minimum sürdürülebilirlik kriterlerimizi karşılamazsa, onları seçimimizden çıkarma seçeneğimiz var." dedi. Ancak perakendeci bunun aynı zamanda bir teşvik görevi de görebileceğine inanıyor.

Kiiski sözlerini şöyle sürdürdü: "PSF aynı zamanda sürdürülebilirliğin daha da geliştirilmesi için bir teşvik işlevi görüyor ve umuyoruz ki tüm sektöre sürdürülebilirliğin ciddiye alınması gerektiğinin ve artık sorumsuzca hareketlere yer olmadığının sinyalini veriyor."

Kiiski, Product Sustainability Framework'ün getireceği değişimden umutlu. Kiiski, "Çerçeve ve sürdürülebilirlik iddiaları, tedarikçilerimizi bugün sürdürülebilirlik uygulamalarından neler beklenebileceği konusunda bilgilendiriyor. Sürdürülebilirlik sektörümüzde sıcak bir konu, ancak bu konuda somut veri bulmak hala zor olabiliyor. Product Sustainability Framework bizim buna cevabımızdır. Esasen, üreticilerin sürdürülebilirliklerini nasıl geliştirebileceklerine dair 69 adımlık bir liste. Şu ana kadar 110'dan fazla üreticinin katılmış olması, somut eylemlere ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor." dedi. 

Product Sustainability Framework, Finnish Design Shop'un sürdürülebilirlik stratejisinin bir parçasıdır. Eylül 2023'te Helsinki Design Week sırasında lansmanı yapılan çerçeveyi ve kriterlerini beş örnek ürün üzerinden açıklayan bir enstalasyonu ziyaretçiler keşfetme fırsatı buldu. Geçtiğimiz yıl perakendeci, "daha sürdürülebilir bir gelecek" sağlamak üzere bir ormanda tasarladığı lojistik merkezini tanıttı. Daha önce de New York'taki bir pop-up restoran için geri dönüştürülmüş ambalajlardan yapılmış mobilyalar temin etmişti.