Doğa ve Tasarımın Uyum İçinde Olduğu Proje
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Tasarım stüdyosu Formafantasma, Fransız şampanya markası Perrier-Jouët için bir bağda, kuşlar ve böcekler için yuva işlevi gören içi boş toprak sütunlar tasarladı. Champagne, Fransa’da yer alan Biyoçeşitlilik Adası, 285 m2’lik bir alanda bulunan ve farklı yüksekliklere sahip 74 sütundan oluşan bir düzenleme. Perrier-Jouët'nin bağının karşısında konumlanan bu yerleşim, şampanya evi ile Formafantasma arasındaki iş birliği sonucunda biyoçeşitliliği artırmak amacıyla hayata geçirildi.
Formafantasma kurucu ortağı Simone Farresin, “Biyoçeşitlilik Adası, bölgedeki böcekler ve hayvanlar için özel bitki türleri ekerek onların yaşamlarını destekleyecek alan oluşturduğumuz bir yerdir. Bölgede her şey ekildiği için bu canlıların hayatta kalmaları zorlaşıyor," dedi. "Aynı zamanda, burada yetiştirilen rejeneratif tarlalarda neler olduğunu izleyen bilim insanları için de bir gözlem alanı oldu.”
Formafantasma, iş birliğinin başından itibaren, sadece estetik kaygılarla sınırlı kalmayan ve doğal çevreye fayda sağlayacak bir proje tasarlamayı hedefledi. 74 seramik sütundan 32’si dış yüzeyinde bulunan deliklerle içi boş bir yapıya sahip. Bu sütunların iç kısımları, kuşlar, böcekler ve yarasalar gibi farklı canlıların ilgisini çekecek şekilde tasarlandı.
Farresin, “Günümüzde çevreyle olan ilişkimiz sadece estetik bir hayranlık düzeyinde kalmamalı, aynı zamanda doğanın nasıl işlediğini anlamaya yönelik olmalı,” dedi. “Tasarımın sorumluluğu, yalnızca estetiğe dayalı bir kaygı değil, aynı zamanda çevremizi anlama noktasında empati yapmamız gerekiyor.”
Bazı silindirik modüller küçük deliklerle delinip toprakla doldurulmuş, bazıları daha geniş giriş delikleri ve içlerinde dallarla tasarlanmış, yaban arıları için tasarlanan diğer modüller ise içi boşaltılarak bölmelere ayrılmış. Bu sütunlar ayrıca Biyoçeşitlilik Adası’na insanların girişini engellemek amacıyla bir çit işlevi de görüyor.
Farresin, bölgedeki bitki ve hayvan yaşamını en iyi şekilde desteklemek için yalnızca sınırlı sayıda modülün yaşam alanı olarak planlandığını belirtti. Farresin, “İnsanlar ve hayvanlar arasında pek bir fark yok – kalabalık şehirlerde yaşamayı sevmeyiz,” diye açıkladı. “Bu yüzden yalnızca 32 modülde delikler ve boşluklar var, çünkü aksi takdirde böcekler birbirleriyle çok fazla etkileşime girer.”
Formafantasma’nın diğer kurucu ortağı Andrea Trimarchi, “Elbette, böceklerin bölgeye yerleşmesi kontrol altında tutulmalı; aksi takdirde aşırı çoğalarak tarım alanına zarar verebilirler.” dedi.
Sütunlarda kullanılan toprak modüller, açık pembe, turuncu ve sarı tonlarında renklendirilmiş. Bazılarının yüzeyleri ise farklı boyutlarda çıkıntılar ve oluklarla dokulu bir görünüme sahip. Modüllerin iç yüzeyleri ham bırakılmış ve dış yüzeyleri sırlanmış.
Trimarchi, “Renkler oldukça açık tonlarda seçildi, böylece çok fazla güneş ışığını çekmez – modüllerin iç ortamı oldukça serin ve sakin olmalı ki buradaki hayvanlar korunabilsin.” dedi.
Biyoçeşitlilik Adası, Formafantasma ve Perrier-Jouët arasında “Cohabitare” adı verilen daha geniş bir iş birliği projesinin parçası olup, bu kapsamda bağdaki terkedilmiş bir binanın yenilenmesi de planlanıyor.