Naco'da Yaşlılar İçin Tasarlanan Dairesel Toplum Merkezi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Meksikalı mimarlık stüdyosu Fernanda Canales, Meksika'nın Sonora eyaletine bağlı Naco kasabasında yaşlılar için yarı açık, dairesel bir toplum merkezi tasarladı. "Yaşlılar Evi" adı verilen bu proje, Tarımsal, Arazi ve Kentsel Kalkınma Sekreterliği (SEDATU) için geliştirilmiş. Yerel malzemelerle inşa edilen bu tek katlı merkez, kurak bir peyzajın ortasında yer alıyor ve küçük kasabanın merkezinde konut ölçeğinde bir tasarım sunuyor.
Üçgen Parsel Üzerinde İnşa Edilmiş Yapı
Toplum merkezi, iki caddenin kesişiminde yer alan üçgen bir arsada konumlanıyor. Toplamda 450 m2’lik (4.844 ft²) alanı kaplayan yapı, arsanın köşeli geometrisini en iyi şekilde değerlendiren iki farklı hacimden oluşuyor.
Ana dairesel yapı, arsanın geniş bölümünde konumlanarak bir merkezi avluya açılıyor. Daha küçük dikdörtgen yapı, arsanın dar kısmını kaplıyor ve ikinci bir giriş sunarak kamusal, yarı kamusal ve özel alanlar arasında geçiş sağlıyor.
Fernanda Canales, bu yerleşimin farklı alanların işlevlerini belirginleştirdiğini ve artan alan verimliliği sağladığını belirtti.
Etkileşim ve Doğal Işık Sağlayan Merkezi Avlu
Merkezi avlu, toplum merkezinin farklı alanlarını birleştirerek etkileşim odaklı bir mekan sunuyor. Daha geniş ve ortak kullanım alanları, tasarımın arka kısmında yer alıyor. Bu avlu, yalnızca fiziksel bir bağlantı alanı değil, aynı zamanda topluluk üyeleri için bir etkileşim merkezi görevi görüyor.
Beton ve Tuğlanın Estetik Uyumu
Yapının mimari estetiği, çıplak beton döşeme ve kolon yapısıyla harmanlanmış tuğla duvarlarla dikkat çekiyor. Tuğlalar, farklı desenlerde yerleştirilerek zemin kaplamasında sade motifler ve kafesler oluşturuyor. Bu delikli tuğla işçiliği, çapraz havalandırmayı kolaylaştırıyor. Ana yapının beton çatısında bulunan üç yuvarlak oculus (ışık açıklığı), merkezi avluya doğal ışık sağlıyor.
Fernanda Canales, bu tasarımın "yerel ruhu ve kasabanın endüstriyel geçmişini çağrıştıran mevcut kerpiç yapıların dokusunu koruduğunu" belirtti.
Yaşlılar İçin İşlevsel ve Erişilebilir Alanlar
Toplum merkezi, yaşlılar için ücretsiz bir sosyal alan olarak tasarlandı ve şu olanakları içeriyor: tıbbi tesisler, rekreasyon alanları, mutfak, danışma odası ve diğer sosyal alanlar.
Canales, "Yapı, erişilebilirlik ve koruma hissi gözetilerek tasarlandı.” dedi. Tek katlı yapı, çapraz havalandırma ve doğal ışık sağlamak amacıyla bir avlu ve çevre bahçeleri etrafında şekilleniyor.
Açık alanlarda, yürüyüş yolları ve bir tarım bahçesi de bulunuyor.