Sürdürülebilir, Yeni Bir Mimari Doku : Bambu
Elora Hardy tarafından kurulan IBUKU, bambudan lüks yaşam alanları projelendiren ve uygulayan bir tasarım ofisi. Sürdürülebilir mimarinin en güçlü temsilcilerinden olmasının yanı sıra ekolojik malzeme bambuyu bambaşka hayatlara taşıyan genç bir oluşum...
Endonezyalı Elora Hardy, Amerika’da başarılı bir moda tasarımcısıyken, babasından aldığı ilhamla, kendini hayallerini bambuyla şekillendirirken bulur. Endonezya’nın Bali Adaları’nda yeni bir dünya yaratma yolunda akılcı ve zarif tasarım çizgisiyle sürdürülebilir mimarinin mimarlarından biri olur... “IBUKU” oluşumuyla, hayallere bile meydan okur.
“IBUKU”, ‘IBU’: Anne, ‘KU’: Benim demek olan ve anlam özüne “Toprak Ana” ifadesi yüklenen bir tasarım ofisi. Mimarlar, tasarımcılar ve sanatçılar bu oluşumda bir arada çalışıyor. Yarattıkları yeni inşaat teknolojisiyle 5 yıl içinde Bali’de 50’den fazla eşsiz yapı mimarilendirmişler. Her yapının tasarımına ve konseptine uygun mobilyalar tasarlayarak tamamladıkları iç mekan dekorasyonunun yanı sıra bu lüks konutların peyzajındaki sebze-meyve bahçelerini bile ihmal etmemişler.
Bambu güçlüdür. Depreme dayanıklıdır. Zariftir... Çeliğin gerilme, betonun sıkışma gücüne sahiptir. Hatta bir anda üzerine bırakılacak 4 ton ağırlığı bile taşıyabilecek potansiyeldedir.
Elora Hardy, dünyanın farklı bölgelerinde yetişen bin dört yüz elli türde bambu olduğundan ve bunun sadece yedi çeşidinin kullanıldığından söz ediyor. Üç günde bir metre boyuna erişebilen “Betung” bambu türününse, yaklaşık 18 metreye kadar yükselebiliyor olmasını, bambuyu güçlü ve sürdürülebilir bir malzeme sınıfına yükselttiğini aktarıyor. Öte yandan bambunun bu denli hızlı büyümesini de ‘kaynağı tükenmeyecek sürdürülebilir bir malzeme’ olarak betimliyor.
Uygun bakım ve dikkatli tasarımla bambudan inşa edilen yapılar, hayat boyu ayakta kalırlar...
Hardy, bugüne kadar bambuya nasıl yaklaşacağını bilmeyen Bali halkının, bambuya karşıt bir fikir geliştirdiklerinden söz ediyor. Hatta hiçkimsenin ‘bambu bir evde yaşayacak kadar fakir değilim’ düşüncesine olan sahipliğinin altını çiziyor. Ve IBUKU’nun, işte tam da bu fikri yıkmak için çalıştığını aktarıyor.
Mimari kalıplar ve evrensel mühendislik teknikler bir kenara bırakıldı...
IBUKU ekibi düzene meydan okuyarak hem mimari hem de mühendislik doğruları bir kenara bırakarak, bambu yapı tekniğinin kurallarını yeniden yazmışlar. İlk olarak bambuyu, Boraks adı verilen doğal tuz mineralinin yardımıyla verimli bir yapı malzemesine dönüştürmüşler. Ardından ilham verici, ikna edici, özendirici bir yapı projelendirmek için kolları sıvamışlar. Ardından kullanacakları malzemeyi yapısal ölçülerde ölçeklendirerek projelerinin 3 boyutlu birebir maketini hazırlamışlar.
Bambu malzemenin kısıtlayıcılığı içinde çalışmak, yaratıcı fikirlerimizi körükledi.
Elora Hardy, bambudan model maket yapımının bir sanat olduğunu ifade ederken, bunun aynı zamanda zorlu bir mühendislik çalışma olduğunu da aktarıyor. Özellikle malzemenin kısıtlayıcılığı içinde çalışmayı aşabilmek için yüksek bir efor sarfettiklerinden söz ediyor. Öyle ki en basitinden dümdüz bir tahta yokken tavan inşaa etmenin hiç de kolay olmadığını vurguluyor. Bambunun zarif duruşunun hakkını verecek bir mutfak tezgahını tasarlamanın ekstra hayal gücü gerektirdiğini ifade ediyor. Çözümü de büyük bir kayayı tıpkı bütün bir ekmek gibi dilimleyip, her birini elle yontarak diğerlerine benzer hale getirmekte bulduklarından hayranlıkla bahsediyor. Hardy ve ekibi yapılarında yapısal bağlantılarda kullanılan çeliğin dışında tüm detaylarda el işçiliği kullanmışlar. İnşa ettikleri her binanın hemen her katında binlerce bambu dübel kullanmışlar. Zeminleri de cilalı ve dayanıklı bambu dokusundan tasarlamışlar.